Tagged definitions (50)
Showing 41-50 from 50

Για τον απλό κόσμο θεωρείσαι ναυτικός όταν έχεις φυλλάδιο και κάνεις το πρώτο μπάρκο. Για το σινάφι των ναυτικών, ο τίτλος του ναυτικού δίνεται μόνο αν έχεις πατήσει λιμάνι της Αργεντίνας, δηλαδή αν έχεις μπερμπαντέψει σε αργεντίνικο λιμάνι. Οπότε η παραπάνω ερώτηση, αποτελεί το ανώτατο τεστ ναυτοσύνης.

Τώρα γιατί Αργεντινή, και όχι Βραζιλία για παράδειγμα; Ο λόγος είναι ότι η Αργεντινή διαθέτει το λατινικό χαρακτήρα και τη μαγεία της Λατινικής Αμερικής (σφαιρικές κωλάρες και βυζάρες που αψηφούν κυριολεκτικά την βαρύτητα), αλλά επίσης είναι πιο πλούσια και πιο οργανωμένη χώρα σε σχέση με τις γείτονες σε αυτήν χώρες. Με αποτέλεσμα, οι υπηρεσίες υποδοχής ναυτικών να αγγίζουν την τελειότητα.

Ευκαιρία ονομάζουν οι ναύτες τα καράβια μεταφοράς προσωπικού Πανδώρα και Πάνδροσος που εκτελούν δρομολόγιο από το Ναύσταθμο Σαλαμίνας στον Πειραιά το μεσημέρι και αντίστροφα το πρωί, επειδή είναι δωρεάν η μεταφορά.

Ο πολύ χοντρός, άντρας ή γυναίκα. Γιατί το θωρηκτό είναι κάτι το τεράστιο. Και γιατί η ομώνυμη ταινία του Αϊζενστάιν είναι κολοσσός.

Συνώνυμο: κήτος.

Η πολύ χοντρή γυναίκα που μοιάζει με φάλαινα, η Φάλαινα Άντερσον. Προφ, πρόκειται για λολοπαίγνιο με το φαλαινοθηρικό, χρησιμοποιημένο και από τον Μάρκο Σεφερλή.

Πηχάκι που χρησιμοποιείται ως πρόχειρο μέτρο από τους καραβομαραγκούς. Μεταφέρει ουσιαστικά τη μέτρηση από ένα τμήμα του σκαριού στο άλλο και μετά πετιέται. Απαντάται στις αρχές του 15ου αιώνα σε Ιταλικά ναυπηγικά κείμενα ως morello.

«Τύπος μικρού ξύλινου πλοιαρίου στη περιοχή κυρίως της Ανατολικής Μεσογείου, χαμηλού και άφρακτου (χωρίς κατάστρωμα) που κινούταν με κουπιά και ιστία (πανιά), φέροντας τρία λατίνια και αρτέμονα» (δες). Ετυμολογείται από το ιταλικό feluca και ίσως πρόκειται για αντιδάνειο < γαλλικό felouque < αραβικό felūka < ελληνιστικό ἐφόλκιον = βαρκάκι που ρυμουλκείται από το καράβι (δες).

Το σλανγκικό ενδιαφέρον είναι ότι χρησιμοποιείται ως βρισιά παλαιάς κοπής, με την οποία προσάπτουμε ευτέλεια στον υβριζόμενο. Κατά τον πασαδόρο Gatzman δηλώνει κυρίως επιπολαιότητα.

Η ανωτέρω έκφραση λέγεται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες πρέπει να τονιστεί η απρεπής συμπεριφορά ατόμου που ενεργεί ή πράττει κατά τρόπον που δεν συνάδει με το σεβασμό που πρέπει να επιδείξει στον δάσκαλό του. Είναι ανάλογη της παροιμίας «η αλεπού 100 χρονών και το αλεπουδάκι 110».

Το μεγάλο αρχίδι. Λόγω του ομόηχου. Ήταν και παιδικό αστείο: «Είσαι ναυαρχίδα χωρίς το ναυ-».

Η κλασσική σημασία του όρου αναφέρεται στην πόρτα του πλοίου.

Εδώ όμως ο όρος μπουκαπόρτα μπαίνει με την έννοια του στόματος, με την έννοια της πόρτας (πύλης) μπουκώματος. Με τη χρήση του όρου αυτού, υποβοηθούμαστε και από την κλασσική σημασία του όρου μέσω συνειρμού στις μεγάλες διαστάσεις της καραβόπορτας ώστε να υποδηλωθεί καλύτερα η έννοια της γρήγορης εισαγωγής τροφών (μπούκωμα, χλαπάκιασμα).

σλανγκασίστ από Βάνια (σχόλιο στο λήμμα σκουρδουλιάζω):

@don: διαβάζεις και τις τελείες. Βρήκες τους γουλόζους,τα τσατάλια όμως; Δώσε Κύθνο!

Ναυτική έκφραση αναφερόμενη σε ιστιοφόρα εμπορικά σκάφη (εν χρήσει μέχρι το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά τον οποίον όλα σχεδόν τα εμπορικά καΐκια έγιναν μηχανοκίνητα).

Το είχα ακούσει από τον παππού μου τον καπτα-Μήτσο (1893-1974) πως "έκανε τα πανιά τσατάλια" όταν ταξίδευε "στα πρύμα", δηλαδή όταν ουριοδρομούσε. Έστρεφε το ένα πανί πλάγια προς τη μιά μεριά του σκάφους και το άλλο προς την αντίθετη, ώστε νά'ρθουν σχεδόν κάθετα ως προς τον άξονα του σκάφους. Κατ' αυτόν τον τρόπο "έπιαναν" περισσότερο αέρα (μιλάμε για δικάταρτα καϊκια με ιστιοφορία μπρατσέρας, όπου τα πανιά, κανονικά, ήταν διατεταγμένα παράλληλα με τον άξονα του σκάφους).

Αριστερά στο Σκαρίφημα 1 είναι μιά κανονική πλεύση (πλαγιοδρομία) με τά πανιά στην ίδια πλευρά του σκάφους και σχεδόν παράλληλα προς τον διαμήκη άξονα, ενώ δεξιά (ουριοδρομία) τα πανιά είναι σε αντίθετες πλευρές και σχεδόν κάθετα στον άξονα του σκάφους (τσατάλια).

Ετυμολογία από το τουρκικό çatal: πηρούνι.

(Πιθανή) εξήγηση του όρου: Αν έβλεπε κανείς τις αντένες των πανιών από την πρύμη του σκάφους, όπως ήταν τοποθετημένες από την μιά κι από την άλλη πλευρά των καταρτιών σχημάτιζαν (με τα κατάρτια) μια μεγάλη τρίαινα => πηρούνι => çatal.

Το σκαρίφημα 2 δείχνει πώς φαίνεται από την πλευρά της πρύμης ένα σκάφος που ουριοδρομεί με τα πανιά τσατάλια. Μπορεί κανείς να διακρίνει την "τρίαινα" που σχηματίζουν οι αντένες των πανιών με τα κατάρτια.

Η μπρατσέρα του καπτα-Μήτσου "Παναγία Περιβολή" ζωγραφισμένη από το λαϊκό θαλασσογράφο Γλύκα το 1924.

Η μπρατσέρα (ιταλικό brazzera) ήταν μικρό ιστιοφόρο σκάφος, με δύο κατάρτια, με πανιά τραπεζοειδούς σχήματος (ψάθες) και δυό φλόκους στον πρόβολο (μπαστούνι ή μπομπρέσο). Μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν το πιό συνηθισμένο μεταφορικό μέσο για εμπορεύματα και επιβάτες, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά της λεγόμενης "αγόνου γραμμής" για τα βαπόρια.

Προσωπικά, το θεωρώ "ναυτικό όρο" και όχι μέρος της Θερμιώτικης ντοπιολαλιάς.