Tagged definitions (7597)
Showing 3341-3350 from 7597

Ο,τιδήποτε είναι ακριβό. Συναντάται στην Κρήτη.

«Φαινόμενο τσιρλίντερ» έχουμε όταν μία παρέα γυναικών, που μαγνητίζει τα αντρικά βλέμματα, απομυθοποιηθεί αφού παρατηρηθεί η κάθε μία ξεχωριστά και καταλάβουμε ότι τελικά δεν είναι ωραίες, απλά η ποσότητα μας κάνει να νομίζουμε το αντίθετο.

Δημιουργός της έκφρασης είναι ο Μπάρνει από το «How I Met Your Mother» (Cheerleader Effect).

Φοβάμαι. Χέζομαι από το φόβο μου. Μάλλον βγήκε από τον ήχο «τριτς» (;) που κάνει ο κώλος όταν χέζει.

Αναγκάζομαι να υπομείνω μια δυσάρεστη κατάσταση ή έναν ενοχλητικό άνθρωπο. Αυτό συμβαίνει είτε γιατί κάτι μου το επιβάλανε, είτε γιατί δεν το περίμενα και δεν μπόρεσα να το αποφύγω εγκαίρως. Είναι σαν να έχω φάει ένα χαστούκι στο πρόσωπο, δηλαδή στη μάπα.

Η αγορά επί πιστώσει. Βαθμιαία, η λέξη έφτασε να σημαίνει ότι αγοράζω κάτι βερεσέ χωρίς να έχω πρόθεση να το ξοφλήσω - ειδικά στις φράσεις βαράω τσέτουλα και κόβω τσέτουλα που, πιο χαλαρά, μπορεί και να δηλώνουν την τράκα γενικώς.

Είναι παλιά λέξη της αργκό που καταγράφηκε στα λόγια λεξικά σε κάποια φάση και μετά έπεσε σε αχρηστία. Σε ό,τι αφορά την προέλευση της:

Ήταν η τσέτουλα ένα λεπτό ξύλο πάνω στο οποίο με εγκοπές οι παλαιοί μπακάληδες, έμποροι κ.λπ. σημείωναν τα προϊόντα που έδιναν επί πιστώσει. H παροιμιακή φράση «Bαρώ τσέτουλα» εσήμαινε πως αγοράζω επί πιστώσει με απώτερο στόχο τη μη πληρωμή. Ήταν δηλαδή ισοδύναμη του «γράφ' τα και κλάφ' τα» γράφει ο Σαράντος Καργάκος εδώ.

Και στο blog Anna-Silia, τα λέει πιο αναλυτικά:

Η τσέτουλα ήταν το πρωτόγονο “λογιστικό” σύστημα των Τούρκων και αποτελείτο από δυό επιμήκη ξυλαράκια, ένα του πωλητή και ένα του αγοραστή, που τα τοποθετουσαν σε επαφή και τα χάραζαν κάθετα με ένα μαχαιράκι κάθε φορά που γινόταν μια πληρωμή. Σε κάθε συναλλάγή κουβαλούσαν μαζί τα χαρακωμένα ξυλαράκια, τα έβαζαν διπλα- δίπλα για να ελέγχουν την ακρίβεια του λογαριασμού. Έτσι βγήκε η έκφραση κόβω τσέτουλα, που σημαίνει όμως την επί πιστώσει αγορά με σκοπό να μην καλοπληρώσω.

Απαντάται και η λέξη τσέτουλας. Είναι ο τζαμπατζής, αυτός που αφήνει φέσια εκ συστήματος. Ή, όπως λέει ο Καπετανάκης στο κλασικό «Λεξικό της Πιάτσας», ο επιδιδόμενος εις την τσέτουλαν.

Ενδιαφέρουσα είναι και η φράση βγάζω τσέτουλα φυλακή. Σημαίνει πάω μέσα άδικα, εκτίω ποινή για κάτι που δεν έκανα.

Ετυμολογικά, στα τούρκικα υπάρχει η λέξη çetele που είναι ακριβώς αυτό το ξυλαράκι με τις εγκοπές (καμμία σχέση με τους τσέτες του Κεμάλ). Ο Μπαμπινιώτης, όμως, δεν το αναφέρει καθόλου αυτό και το πάει το πράμα σε αντιδάνειο από τα ιταλικά:

τσέτουλα < cetola, βενετσιάνικη λέξη που σημαίνει κόλλα χαρτί < cedola, ιταλική λέξη για το κουπόνι < λατινικό schedula, εξ ου και schedule < υποκοριστικό του scheda < σχίδη = φύλλο χαρτιού ή παπύρου.

Τώρα, δεν τόξερε το τούρκικο το çetele, δεν του άρεσε - θα σας γελάσω.

Σχετικά λήμματα: βερεσέ, ο μπαρμπα-Τζάμπας πέθανε, φέσι, πιστολιάζω, τάπα, αμάκα, Απόλλων, Τρακαστράτος

Κατουράω στα Κρητικά.

Συνηρημένο. Χρησιμοποιείται συνήθως από τα παιδάκια αλλά όχι απαραίτητα. Αλησμόνητη η ερώτηση προς τη δασκάλα στα κρητικά δημοτικά σχολεία: «Κυρία, κυρία! Να πάω να τσιρήσω;»

Το αποτέλεσμα του τσιράω λέγεται χαϊδευτικά τσιρί.

Πες ότι τρακάρεις και το δεξί μπροστινό φτερό γίνεται φυσαρμόνικα. Το πας στο φαναρτζή και σου λέει «Μην ανησυχείς, με χίλια πεντακόσια ευρώ θα στο κάνω καινούργιο». Εννοεί ότι δεν θα φαίνεται ούτε γρατζουνιά και θα είναι σαν καινούργιο.

Ειρωνικά, όμως, όταν πούμε ότι κάποιος έκανε κάτι καινούργιο εννοούμε ότι το χάλασε, το διέλυσε. Έτσι με ειρωνεία λέμε «μπράβο, το έκανες καινούργιο», ιδιαίτερα αν είχε γίνει μια ζημιά και, ένας και καλά μάστορας ανάλαβε να τη διορθώσει και το ρήμαξε τελείως.

Λόγω του συναχιού η μύτη είναι βουλωμένη, οπότε ο συναχωμένος δεν έχει οσμή, έτσι είναι αυτός που δεν αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του, είναι στην κοσμάρα του, πετάει χαρταετό. Αποτέλεσμα είναι να χάνει τις ευκαιρίες που του παρουσιάζονται.

Παρεμφερής έκφραση με την έκφραση έγραψες!

Εκφέροντας τον όρο, εστιάζουμε έμμεσα στο ταλέντο κάποιου, μιλώντας για ένα αποτέλεσμα που ξεφεύγει και καλά από τα συνηθισμένα ανθρώπινα πλαίσια.

Ο όρος εκφέρεται ως αποτέλεσμα αυθόρμητης αντίδρασης για το έργο κάποιου, που μας εξέπληξε και μας συνάρπασε τόσο, ώστε να θεωρούμε πως λογίζεται και καλά ως έργο τέχνης (ως έργο ζωγράφου), ως αποτέλεσμα μεγάλης έμπνευσης και υπέρτατης δημιουργίας (βλ. παρ. 1).

Μέσω της εκφοράς του όρου, αφενός αποδίδεται θαυμασμός στις ικανότητες του ατόμου, αφεδύο του δίδεται κίνητρο για διατήρηση και βελτίωση των καλών αποτελεσμάτων του.

Συνηθίζεται επίσης και η σχετική έκφραση: ζωγράφισες πάλι, όταν δεν παρατηρείται για πρώτη φορά, ένα τέτοιο... τόσο καλό αποτέλεσμα, από το ίδιο άτομο (βλ. παρ. 2).

Κυπριακή φράση που σημαίνει «χεστήκαμε και τα λερώσαμε». Στη μαρτυρική Μεγαλόνησο το λένε όταν μένουμε άκαρποι μετά από μια προσπάθεια που κάναμε.