Φτάνω σε μεγάλη ηλικία χωρίς να παντρευτώ, αραχνομουνιάζω, γεροντοκοριάζω, καθίσταμαι γεροντομούνα.

- Πάει, γεροντομούνιασε κι αυτή, γέρασε πιο άπαρτη κι απ' την κορυφή των Ιμαλαΐων...

Ντοπιολαλιά τση ορεινής Αρκαδίας, καταγεγραμμένη στο υπέροχο έργο του αείμνηστου Τζίμη Τσαφαρά, Λαγκαδινό Λεξικό (Εκδ. Μέθεξις, Θεσσαλονίκη, 2013), σ. 44.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Η ανύπανδρη μεγαλοκοπέλα που γεροντομουνιάζει, η εναπομείνασα εις το ράφι, η αραχνομούνα, η γεροντοκόρη.

- Ναι, είμαι μία γεροντομούνα. Γιατί ντρέπομαι να το πω, γιατί φοβάμαι να εντάξω αυτή τη λέξη ακόμα και στον εσωτερικό μου μουνόλογο;

Ντοπιολαλιά τση ορεινής Αρκαδίας, καταγεγραμμένη στο υπέροχο έργο του αείμνηστου Τζίμη Τσαφαρά, Λαγκαδινό Λεξικό (Εκδ. Μέθεξις, Θεσσαλονίκη, 2013), σ. 44.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Δεν αναφερόμεθα στο γνωστό άθλημα με την μπάλα και τις κορίνες, αλλά στην ακούσια ή εκούσια παραφθορά του bullying (το μπουλίζειν) σε bowling που εσχάτως φοριέται τα μάλα.

Μερικά μαργαριταρένια τε και λολαδερά παραδείγματα...

- Ασχέτως με το αν είναι κάποιοι θύματα μπόουλινγκ θαρρώ πως σεξουαλικά έχει πέσει πολύ ανωμαλία (φόρουμ για την ενδοσχολική βία, εδώ)

- Τα γαϊδούρια να μάθουν να μην στέλνουν τα χαρτιά πίσω και να απαξιώνουν έναν εκλεγμένο βουλευτή και υπουργό εθνικής οικονομίας, τον κ. Βαρουφάκη. Να μην του κάνουν μπόουλινγκ (Ζιάννης Μισελογιαννάτσης, εδώ)

Έτερο  στράικ Μισελογιαννάτση Το τελευταίο υπουργικό τουί του Δ. Καμμένου

- Έχω πέσει κι εγώ θύμα μποουλινγκ λέει ο άλλος. Τι, έφαγε καμια κορίνα στο κεφάλι; (εδώ)

Και για όσους δεν κατάλαβαν...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

O πέοντας, στην ντοπιολαλιά τση ορεινής Αρκαδίας.

- Το βράδυ σε έβλεπα στον ύπνο μου και ξύπνησα με έναν τεράστιο...
- Μπελεγρίνο;
- Όχι, πονοκέφαλο.

Δεν έχω ιδέα πούθε ευθυμολογείται, αλλά εικάζω σχέση με το ιταλικό όνομα Pellegrino (εκ του λατ. peregrinus, ο ταξιδιώτης).

Μπελεγρίνος ο peregrinus

Καταγράφεται στο υπέροχο έργο του αείμνηστου Τζίμη Τσαφαρά, Λαγκαδινό Λεξικό (Εκδ. Μέθεξις, Θεσσαλονίκη, 2013), σ. 118.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Τα αυτιά στα καλιαρντά. (Ουδέτερο, πληθυντικός).

Ἀβέλει σόγι-κουραβελτέ ἡ Γεωργία, καπιάζει τὸ πακέτο τοῦ κατέ καὶ τοῦ μπενά λουπαρτέ:
- Τί φωτογένεια! Θὰ μοῦ ἀβέλῃς μωρό μου; Ντέζιασεπούλη μου γιὰ σουάντες... Ἂχχχ!
Καὶ κοντραστάρει ὁ σπαριλόμπεης:
- Νάκα μωρή! Ἐμάντε ἀβέλῃς πομπίνο-φραπέ! (Παράδειγμα Αἴαντος).

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Συλλογική ονομασία για διάφορα είδη κυρίως έντομα, πουλιά, τρωκτικά κ.τ.τ., που καταστρέφουν την αγροτική παραγωγή, στη ντοπιολαλιά της Κύθνου. Μεταφορικά χρησιμοποιείται και για ανθρώπους που επιφέρουν το ίδιο αποτέλεσμα. Ετυμολογία άγνωστη σ' εμένα (πάσα συνεισφορά ευπρόσδεκτη). Μπορεί να προέρχεται από το λατινικό praedator: θηρευτής, αρπακτικό.

Πρώιμα κληματαριά ήτανε φορτωμένη. Πλάκωσε ύστερα η πρέδα, σπουργίτες, σφήκες, πεντικοί και τηνε ρημάξανε.

Την περασμένη βδομάδα ήτανε γεμάτη η βερυκοκιά. Μόλις 'ριβάρανε η φαμίλια του γείτονα, πρέδα σωστή, δεν αφήσανε τίοτα. Μονάχα τα φύλλα δεν κόψανε!

Όσοι αγνούν τη ντοπιολαλιά τη συγχέουν με την πρέζα, με αποτέλεσμα σοβαρές παρεξηγήσεις.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, όταν πολλοί ξενητεμένοι με τις οικογένειές τους γύρισαν στο νησί για να γλυτώσουν την πείνα που μάστιζε την Αθήνα, ένας από τους ντόπιους παραπονέθηκε:

-Πλάκωσε η πρέδα.

-Ποιόν είπες πρέζα βρε;

αρπάχτηκε ο "αθηναίος" και αν δεν ήταν κι άλλοι να μπούν στη μέση και να δώσουν τις απαραίτητες εξηγήσεις θα είχαν άσκημα ξεμπερδέματα.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Ξεκίνησα να γράψω το παρόν λήμμα με την πεποίθηση ότι το καμηλαύκι ήταν η παρεφθαρμένη, λαϊκή, η slang ονομασία του εκκλησιαστικού όρου καλυμαύχι(ον). Ψάχνοντάς το όμως, διαπίστωσα ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο: (εδώ)

Το καμηλαύκι (ή καμελαύκι, καμελαύκιν, καμελαύχιν, καμηλαύχι, καμηλαύχιν, καμηλαύχιον, καμηλάχιον) είναι το μαύρο, ψηλό, σκληρό και κυλινδρικό κάλυμμα της κεφαλής των ορθόδοξων ιερέων και μοναχών. Το καμηλαύκι των ιερέων διαθέτει γωνιώδες γείσο, ενώ των μοναχών είναι πιο χαμηλό χωρίς γείσο. Οι ιερείς το φορούν πάντοτε εκτός από την ώρα της θείας λειτουργίας.

Το καμηλαύκι, λόγω του σχήματός του, προέρχεται από το λατινικό camellaucium, το οποίο παράγεται από το camella, που σήμαινε «κούπα του κρασιού». Εξαιτίας της ηχητικής ομοιότητας ανάμεσα στις λέξεις camella και camelus, δηλαδή «καμήλα», προέκυψε παρετυμολογική σύνδεση της λέξης καμηλαύκι με την καμήλα, γι’ αυτό και η γραφή που επικράτησε είναι με −η−. Συχνότερα απαντάται ο τύπος καλυμμαύκι εξαιτίας πάλι παρετυμολογικής σύνδεσης με τις λέξεις κάλυμμα + αυχένας, επειδή το συγκεκριμένο ένδυμα σκεπάζει και τον αυχένα των ιερέων.

Το Λεξικό Μπαμπινιώτη προτείνει την απλούστερη γραφή καμιλαύκι, ενώ το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής τη γραφή καλημαύχι και καμηλαύχι.

Στην Ιεράπετρα της Κρήτης βρίσκεται το χωριό Καλαμαύκα. Πιθανολογείται ότι το χωριό πήρε το όνομά του από το καλυμμαύκι, επειδή ο βράχος στην κορυφή του Κάστελου, που είναι χτισμένο το χωριό, μοιάζει με το καλυμμαύκι του παπά.

Ακούς εκεί ο τραγόπαπας! Ν' απλωσει χέρι στο παιδί! Μόλις τό 'μαθα τού 'δωσα μια και του κατέβασα το καμηλαύκι μέχρι τ'αυτιά.

Στην Κύθνο, όταν θέλουν να βρίσουν έναν παπά του λένε:

Γαμώ το καμηλαύκι σου!

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Μιάς και πέρασαν οι εκλογές και δεν υπάρχει κίνδυνος "αναμοχλεύσεως των πολιτικών παθών", παραθέτω τα ονόματα των οπαδών των κυριωτέρων πολιτικών κομάτων που συμμετείχαν σε αυτές. Τα περισσότερα είναι καθιερωμένα και χρησιμοποιούνται ευρέως. Μερικά τα κατασκεύασα από τη γκλάβα μου με χιουμοριστική διάθεση και χωρίς να θέλω να θίξω κάποιον. Εάν εν τούτοις κάποιοι θιχτούν, ζητώ εκ προοιμίου συγγνώμην. Όπως πάντα τυχόν προσθήκες ή διορθώσεις ευπρόσδεκτες.

ΣΥΡΙΖΑ : Συριζαίος

Νέα Δημοκρατία : Νεοδημοκράτης

ΠΑΣΟΚ : Πασοκτζής, Πασοκατζής, Πασόκος, Πασοκάκιας, Πασοκίας.

ΚΚΕ : Κουκουές, Κομμουνιστής, Κουμουνιστής.

Χρυσή Αυγή : Χρυσαυγίτης, Χρυσαύγουλο.

Οι παραπάνω ονομασίες είναι λίγο - πολύ γνωστές.

Τις παρακάτω τις κατέβασα από τη γκλάβα μου.

Ποτάμι : Ποταμίτης, Ποταμίσιος, Ποταμιάνος, Ποταμιστής.

Ανεξάρτητοι Έλληνες : Ανελίτης, Ανέλληνας, Ανέλεος.

Ένωση Κεντρώων : Κεντρώος, Λεβέντης, Λεβεντικός ή Λεβέντικος.

Λαϊκή Ενότητα : Λαές (κατά το Κουκουές), Λαφαζανιστής.

Κάποια από τις παραπάνω ονόματα είναι πολύ κοινότοπα για να θεωρηθούν slang. Κάποια άλλα ωστόσο πληρούν τις προϋποθέσεις. Προς αποφυγήν διακρίσεων λοιπόν, τα παραθέτω όλα.

Για ευνόητους λόγους δεν βάζω παραδείγματα.

Σ.Σ. Το λογισμικό δε μ' άφηνε χωρίς παράδειγμα, όμως του την έπαιξα.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Κυριολεκτικά, όστις ή ήτις κωλογαμιέται.

- Παρτουζα με Τραβεστι! .. μονο που θελει προσοχη συναδελφε γιατι η Σαμπρινα δεν αστειευεται!!!!! κι αν δε προσέχεις μπορει και να βρεθεις κωλογαμημενος χωρις να το περιμενεις! (εδώ)

Κατ' επέκτασιν, άκρως προσβλητικό μπινελίκι περιφρόνησης προς αθρώπες...

- Οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης καταγγέλλουν ότι βουλευτές της Χρυσής Αυγής στράφηκαν απειλητικά εναντίον τους και ότι χρησιμοποίησαν σε βάρος τους ύβρεις – βγήκαν από την κεντρική πόρτα και όχι από την δική τους φωνάζοντας: Κωλογαμημένοι, μουνόσκυλα, πουτανάκια, γαμιούνται οι μάνες σας! (εδώ)

...αλλά και προς άκρως γαμημένα αντικείμενα, ιδέες, τοποθεσίες, διαδικασίες, και ταλιμπάν:

- με λίγη καλή διάθεση και προπονημένο μουσικό ένστικτο πήγαινες στο δισκοπώλη της γειτονιάς σου και του ακούμπαγες τα 5.900 δρχ που ζητούσε για ένα κωλογαμημένο σι ντί. (εδώ)

- Πάνω σε ένα κωλογαμημένο brainstorming στη δουλειά.. θυμήθηκα το Happiness Project (εκεί)

- Άν θέλετε να πληρώσετε να πάτε σε γυράδικο!!!Να ξέρει ο κόσμος ποιός ενδοιαφέρεται για δωρεάν σίτιση μέσα σε αυτό το κωλογαμημένο πανεπιστήμιο που τόσα λεφτά δίνονται για σίτιση και τελικά τα μίσα και αν πάνε εκεί!!! (παραπέρα)

- πραγματικά κωλογαμημένο σύστημα εκπαίδευσης.. δηλαδή τι θέλουν; να βγάλουν τα μισά παιδιά το σχολείο... (παραδίπλα)

Γαλλιστί: enculé, enculée.

Βλ. επίσης: ξένα κωλογαμήσια, δικά μας κωλοντέρτια.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Χαρακτηριστική έκφραση της Κύθνου που σημαίνει στην κυριολεξία:

του λαγού (λέει) φεύγα και του σκύλου (λέει) πιάστονε.

Η έκθλιψη ενός συμφώνου μεταξύ δύο φωνηέντων είναι αρκετά συχνή στη ντοπιολαλιά της Κύθνου. Ευπρόσδεκτες τυχόν σχετικές πληροφορίες από τους επαΐοντες.

Η έκφραση αναφέρεται σε διπρόσωπους ανθρώπους που είναι και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ.

Μη του δώνεις σημασία. Άμα είσαστε μαζί βρίζει τσ' άλλους, άμα είναι με τσ' άλλους βρίζει εσένανε. Του λαού φεύγα και του σκύλου πιάστονε!

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified