Ηχητικό επιδοκιμαστικό σχόλιο το οποίο χρησιμοποιείται φιλικά αλλά και λίγο ειρωνικά. Σημαίνει: πω πω, μεγάλε, άλα της, άντε-άντε, κττ.
Η προέλευσή του είναι άγνωστη νομίζω, αλλά χρησιμοποιείται εδώ και τρεις δεκαετίες τουλάχιστον... αν και υποπτεύομαι ότι θα βαστά κάναν αιώνα η χρήση του (οι ρεμπέτες, ας πούμε, δεν θα το λέγανε;)
Προφορά: ανοίγουμε τα χείλη στο πλάι (σαν σφιγμένο χαμόγελο ένα πράμα), κρατώντας τα δόντια καλά κλειστά. Το /τσ/ προφέρεται πολύ κοφτά, δηλαδή ίσα που ακούγεται το /σ/. Ακολουθεί απειροελάχιστη παύση. Το /ξ/ προφέρεται με οξύτητα, κάπως σφυριχτό δηλαδή (οπότε η κάτω σιαγών προεξέχει λίγο), και τραβιέται σε χρόνο όσο υπάρχει ανάγκη, ανάλογα με την περίπτωση. Μπορεί να είναι αρκετά βραχύ (αν το λέμε σε κάποιον επιδοκιμάζοντάς τον) ή αρκετά μακρό (αν τον ειρωνευόμαστε λίγο ή δεν τον πιστεύουμε και τόσο).
- Πού ήσουν χθες;
- Είχα ένα ραντεβού και είχα κατεβάσει τα τηλέφωνα...
- Τσ-ξς!...
- Όχι ρε μαλάκα, επαγγελματικό ήταν!
- Τσ-ξςςςςςςςςς!