Tagged definitions (11)
Showing 1-10 from 11

Πολιτικός ηγέτης που τύποις έχει εκλεγει δημοκρατικά, αλλά συμπεριφέρεται ως δικτάτορας λ.χ. με το να εξοντώνει κυριολεκτικά ή πολιτικά τους πολιτικούς του αντιπάλους και να επανεκλέγεται διαρκώς ελλείψει αντιπολίτευσης.

Ο υπερασπιστής του να είναι ανοικτές οι σχολές και να μη γίνονται καταλήψεις.

Ομοφοβικός μειωτικός χαρακτηρισμός για ανοικτά ομοφυλόφυλους υπερήρωες. Είναι ο εναλλακτικός Μπάτμαν που έχει ιδιαίτερες διαδράσεις με τον Ρόμπιν.

Απόδοση στα ελληνικά της γαλλικής και πλέον μάλλον διεθνοποιημένης έκφρασης Gauche Caviar με τρόπο που είναι κττμγ πετυχημένος, ίσως πιο πετυχημένος κι απ' το πρωτότυπο καθώς δημιουργεί λέξη τύπου Port-manteau. Ορισμένες φορές λέγεται και χαβιαροαριστερά, αλλά ρε πστ πιο ωραία ακούγεται το πορτμαντώ. Ο χαβιαριστερός είναι ένας αριστερός που ζει με τρόπο χλιδαίο, ο οποίος θεωρείται ότι αντιφάσκει με τις αρχές της Αριστεράς.

Η Βικούλα μας δίνει τις εκφράσεις που δηλώνουν κάτι παρόμοιο σε διάφορες γλώσσες (βεβαίως υπάρχει απόσταση μεταξύ των διαφορετικών σημασιολογικών αποχρώσεων, άλλο αριστερός κι άλλο λίμπεραλ): champagne socialist, Hampstead liberal, Chardonnay socialist, Bollinger Bolshevik στα αγγλικά, Limousine liberal στις Η.Π.Α., Salonkommunist στα γερμανικά, Radical Chic στα ιταλικά, esquerda caviar στα πορτογαλικά, Kystbanesocialist στα δανικά, αναφερόμενο σε πολυτελή περιοχή.

Από τα ελληνικά μπορούμε να αναφέρουμε τις παραπλήσιες (όχι βέβαια ταυτόσημες) εκφράσεις: αριστεροκράτης, προλεφτάριος, αριστερός της δεξιάς τσέπης, σοσιαληστής.

Το γαλλικό πρωτότυπο χρονολογείται από το 1980 και επιθέσεις στον François Mitterand και μέλη της κυβέρνησής του. Ως σημαντικές στιγμές της χρήσης του όρου μπορούν βεβαίως να αναφερθούν οι επιθετικές κριτικές στον Dominique Strauss-Kahn για τα σεξουαλικά του μεράκια που πλήρωσε ακριβά από κάθε άποψη, στο σώγαμπρο Bernard Kouchner με τις διάφορες Μπίζνες Καλά Οργανωμένες, στη Ségolène Royal για τη φοροδιαφυγή της. Μπορούμε πλέον να προσθέσουμε και τον François Hollande, που στα απομνημονεύματα της πρώην ερωμένης του Valérie Trierweiler παρουσιάζεται να έχει περιφρόνηση για τους φτωχούς που αποκαλούσε σύμφωνα με τη συγγραφέα ξεδοντιάρηδες (les sans-dents). Τα απομνημονεύματα της Trierweiler Merci pour ce moment παρουσιάζουν γενικότερα τον Γάλλο Πρόεδρο ως τυπικό χαβιαριστερό: Έναν άνθρωπο με εκλεπτυσμένο ουρανίσκο που δεν ανέχεται τα γεύματα ή φαγητά που δεν είναι ό,τι πχοιοτικότερο έχει να προσφέρει η γαλλική γαστρονομία, έναν άνδρα που περιφρονεί την ερωμένη του για την ταπεινή κοινωνική της καταγωγή και την απατά με την Julie Gayet όχι μόνο επειδή η τελευταία ήταν ηθοποιός και τρελό μουνέτο, αλλά και επειδή ήταν ταξικώς αρχοντομούνα καίτη πουτανάκι, όλα αυτά ενώ ταυτοχρόνως έκανε μεγαλόστομες δηλώσεις για τα σοσιαλιστικά του πιστεύω τα οποία μάλλον τα είχε ως μια μορφή ψαγμενιάς όχι και τόοοσο διαφορετικής από τα εκλεπτυσμένα εδέσματα και ποτά.

Αναφέρθηκα εκτενώς στα γαλλικά παραδείγματα για τον λόγο ότι διαμορφώνουν νομίζω τρόπον τινά ένα πρότυπο χρήσης του όρου. Στα γαλλικά ο όρος αναφέρεται κυρίως σε σοσιαλιστή, όχι και τόσο σε καθαυτό κομμουνιστή ή ριζοσπαστικό σοσιαλιστή. Ο χαβιαριστερός είναι de gauche, είναι της Αριστεράς γενικώς και αορίστως, αλλά μην τον πάρετε και για κανέναν κομμουνίσταρο. Ένα κύριο χαρακτηριστικό του χαβιαριστερού είναι νομίζω ότι θέλει πρώτη ποιότητα σε όλα του και αυτό αφορά και στα φαγητά που τα θέλει σπάνια κι εκλεπτυσμένα, και στη σεξουαλική του ζωή όπου διάγει βίο bon viveur, και μέσα σ' όλα θέλει να έχει και τις πιο ψαγμένες πολιτικές ιδέες και θέσεις, οπότε επιλέγει να είναι σοσιαλιστής που ακούγεται πιο επιπέδου. Εν ολίγοις διαλέγει την Αριστερά με παρόμοια κριτήρια που διαλέγει και το χαβιάρι, ως κάτι το ταυτόχρονα ποιοτικό και εξωτικό.

Πάμε τώρα στη μεταφορά στην Ελλάδα. Κατ' αρχήν, ένας συνοπτικός ορισμός της χαβιαριστεράς φέρεται να έχει δοθεί από τον γνωστό σλανγιώτατο Κώστα Ζουράρι.

Τώρα, η εντύπωση που έχω είναι ότι στην Ελλάδα ο όρος χρησιμοποιείται περισσότερο εναντίον των εξής: α) Αυτού που ονομάζουμε Πολιτισμική Αριστερά κατ' αντιδιαστολή προς την καθαυτό Αριστερά (να την πούμε κομμουνιστική;) που είναι περισσότερο οικονομοκρατική, ταξική και εντέλει μαρξιστική. Η πολιτισμική Αριστερά υπερασπίζεται δικαιώματα, λ.χ. μειονοτήτων, ομοφυλοφίλων, προσφύγων, δεν μπαίνει όμως στο βάθος της ταξικής διάστασης των προβλημάτων, αλλά μένει σε ένα επίπεδο πολιτισμικού εποικοδομήματος. β) Σχετικοάσχετα, χρησιμοποιείται από ορισμένους αριστερούς οι οποίοι είναι φιλικοί προς τον (όπως θέλετε πείτε το) πατριωτισμό ή εθνικισμό ή ελληναρισμό και οι οποίοι κατηγορούν ως χαβιαριστερούς την Κοσμοπολίτικη Αριστερά ή την διεθνιστική Αριστερά με την αφηρημένη έννοια. Τους προσάπτουν ότι είναι εθνομηδενιστές και, εδώ είναι το κρίσιμο, ότι δεν νιώθουν τις ευαισθησίες του πραγματικού λαού, του λαένιου λαού, μέσα στις οποίες μπορεί να περιλαμβάνονται και στοιχεία, όπως το να είναι κανείς ελληναράς (με την αριστερή έννοια) ή η ορθόδοξη πίστη μας, τα ήθη και έθιμα του τόπου και τα ρέστα σημαιούλες. Οι χαβιαριστεροί κατηγορούνται συναφώς ως άνιωθοι, ως αποκομμένοι από το λαό, ως προτιμώντες το χαβιάρι από το ψωμί, το σουβλάκι και το Γιάνη Βαρουφάκη, και εντέλει ως παραχωρούντες όοολα τα παραπάνω στη Χρυσή Αυγή και τα δεξιά εθνίκια, ως μη έδει. γ) Επίσης χρησιμοποιείται εναντίον ντεκαφεϊΚνέ κεντροαριστερών, οι οποίοι αν και αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί, στην ουσία είναι κατά τους χρησιμοποιούντες την έκφραση στην καλύτερη φιλελέφτ, αριστεροφιλελέδες, χιπστέρια, ενώ στη χειρότερη πασοκόψυχοι χιπστεροναζί σοσιαληστές. Νομίζω ὀτι περισσότερο εννοείται με την έκφραση το α), μετά το β) και μετά το γ).

Βεβαίως μπορεί να χρησιμοποιηθεί και εναντίον οποιουδήποτε διάγει χλιδαίο βίο προδίδοντας τις αριστερές αρχές. Ορισμένα παραδείγματα ακόμη:

Χαρακτηρισμός που χρησιμοποιείται μάλλον μειωτικά για τη λεβεντομάνα νήσο Κρήτη, η οποία ψήφιζε σε μεγάλα ποσοστά Πα.Σο.Κ., όταν το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα ήταν στα ντουζένια του. (Πλέον ψιλοπαίζει η έκφραση Συριζονήσι χωρίς να έχει παγιωθεί).

Τα παραδείγματα υβριστικά, μάλλον έχουν γραφτεί από αντιπασόκους.

Αυτός που τρώει σουβλάκια, το λέει κι η λέξη. Καθ' εαυτό το να τρως σουβλάκια 'ν'ν' κακό..., μόνο κάπως παχυντικό και ανθυγιεινό. Η έκφραση, όμως, χρησιμοποιείται ως εθνικό αυτοφαυλιστικό για να χαρακτηρίσει τον κλασικό τον μαλάκα τον Έλληνα. Η σουβλακοφαγία θεωρείται ως ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του ελληνικού λαού κι έτσι όταν θέλουμε να αυτοβριστούμε ή να αποδεχθούμε στερεοτυπικές βρισιές άλλων για εμάς, θα αναφερθούμε σε έναν Έλληνα σουβλακοφάγο, φραπέλληνα / φραπεδέλληνα, τσιφτετέλληνα κ.τ.ό. Ο σουβλακοφάγος είναι, λοιπόν, ο Ελληνάρας, που, όπως ορίζεται προσφυώς από σύσσλανγκο, έχει «μπυροκοιλιά, αξύριστο του βρομιάρη, αθλητική εφημερίδα παραμάσχαλα, φραπέ στο χέρι και κωλοχωρίστρα τριχωτή που φαίνεται κατά τη διάρκεια της επίκυψης ή και χωρίς αυτήν». Βρωμάει αντρίλα, αρχιδίλα, ματσίλα που μπορεί να καταντήσει τουματσίλα. Όπως, όμως, και ο Lumberjack των Monty Python μπορεί να επιφυλάσσει εκπλήξεις ως προς τον σεξουαλικό του προσανατολισμό (όντας όντως σουβλακοφάγος).

Η λέξη ασφαλώς μπορεί να σημάνει απλώς κάποιον που του αρέσουν τα σουβλάκια χωρίς άλλη κονοτέησιο.

Και βεβαίως αποτελεί το παρατσούκλι ειδικά του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή (ανηψιού) στον οποίο αναφέρονται και τα περισσότερα αποτελέσματα του γούγλη. Ως πολιτικό παρατσούκλι βγάζει χάρη στο -φαγος, κάτι το ένδοξο εθνικιστικό, όπως λέμε Τουρκοφάγος, Βουλγαροκτόνος κ.τ.ό., μόνο που ο εν λόγω καθαρίζει απλώς σουβλάκια.

Ο καλοβλαμμένος μικροαστός, ο μικροαστούλης, η κατάληξη -ακιας εν προκειμένω μάλλον θίγει ότι ο εν λόγω έχει συμπεριφορές ή νοοτροπίες ή λέει ατάκες που τις συνηθίζουν οι μικροαστοί. Ενώ το μικροαστός δηλαδή δηλώνει βασικά ότι κάποιος ανήκει πολιτικοκοινωνικά σε μια ορισμένη τάξη, το μικροαστάκιας δηλώνει περισσότερο συμπεριφορά/ νοοτροπία/ τρόπο εκφραστικής που μπορεί να έχει και κάποιος ανήκων σε άλλη τάξη. Η λέξη είναι παλιά, την βρίσκω στον Στρατή Τσίρκα, ενώ φέρεται να την έχει χρησιμοποιήσει και ο Νίκος Ζαχαριάδης.

Τυπολογικό όνομα που δηλώνει τον μαλάκα, συνώνυμο του μαλακαντρέας. Πιθανολογώ ότι ο λόγος που επελέγησαν τα ονόματα Αντώνης και Αντρέας και όχι κάποια άλλα σχετίζεται με τους πολιτικούς Αντώνη Σαμαρά και Ανδρέα Παπανδρέου αντιστοίχως με το ότι αρχίζουν από άλφα και είναι τρισύλλαβα. Για τη σλανγκικότητα εξάλλου του ονόματος Αντώνης, βλέπε τα βουβαντώνης, τρελαντώνης, αλλά και το αντώνης. Καίτη, λοιπόν, η μεγάλη πλειοψηφία των αποτελεσμάτων στον γούγλη αναφέρεται στον πρώην πρωθύ Αντώνη Σαμαρά, το τυπολογικό όνομα προϋπήρχε.

Πολιτικό φαυλιστικό, μειωτικός χαρακτηρισμός, που δηλώνει αυτόν που θεωρεί ότι το να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη και/ή στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι απόλυτη προτεραιότητα, για την οποία αξίζει να γίνουν θυσίες, και μάλιστα (προσφάτως) διαδηλώνει δυναμικά για να υποστηρίξει αυτήν του τη θεώρηση. Συνώνυμο: μενουμευρώπης. Πρόκειται για μια λολοπαιγνιώδη λεξιπλασία από το Euromaidan (< περσικό meydân που σημαίνει πλατεία < ινδοευρωπαϊκή ρίζα médʰyos όθεν και τα μέσον, medium κ.τ.ό.) και το μαϊντανός, ή και άλλες σημασίες της ίδιας λέξης, όπως λ.χ. μαϊντανός, μαϊντανός και μαϊντανός.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να χαρακτηρίσει τους συμμετέχοντες στο Euromaidan στην Ουκρανία, του οποίου η ερμηνεία είναι ανοικτή. Πολλοί (συνήθως φιλελέδες, δεξιοί και ευρωπαϊστές) το θεωρούν ως μια φιλελεύθερη ευρωκεντρική κινητοποίηση που ανέτρεψε έναν διεφθαρμένο φιλορώσο ολιγάρχη, τον Viktor Yanukovych, ενώ άλλοι (συνήθως αριστεροί ή πουτινιάρηδες, και σε μια πιο ακραία περίπτωση αντι-νεοτάξ) το θεωρούν ως ένα πραξικόπημα, όπου βασικά τη βρώμικη δουλειά την έκαναν νεοναζί συμμορίες για να ρίξουν έναν δημοκρατικά εκλεγμένο ηγέτη (βασικά μπορεί να ισχύουν και τα δύο). Επειδή μας ενδιαφέρει κυρίως η γλώσσα, δεν θα πάρουμε θέση ως προς το τι είναι το Ευρωμέινταν, αλλά θα παρατηρήσουμε ότι οι χρησιμοποιούντες τον μειωτικό χαρακτηριστικό ευρωμαϊντανοί είναι συνήθως αριστεροί που κάνουν χρήση της λεξιπλασίας για να μειώσουν και να σατιρίσουν το φαινόμενο. Κατά την οπτική τους οποιαδήποτε επανάσταση είναι χρωματιστή, τ.πορτοκαλί επανάσταση στην Ουκρανία, ή πράσινη αλλού ή μωβ, βασικά είναι ντεκαφεϊνέ επανάσταση, ενώ μοναδική αυθεντική επανάσταση μπορεί να είναι μόνο μια κόκκινη επανάσταση, άντε να αποδώσουμε κάποια σοβαρότητα και σε μια μαύρη εξέγερση από μηδένια. Επιπλέον η έκφραση αποδίδει και μία πιο συνωμοσιολογική διάσταση, ότι μπορεί να είχαν αναμειχθεί στα αιματηρά γεγονότα του Κιέβου μαϊντανοί φυτευτοί απ' έξω, κάποιοι δηλαδή που συνηθίζουν να οργανώνουν πραξικοπήματα και αποσταθεροποιήσεις. Εντέλει, ο εμφύλιος στην Ουκρανία έχει όντως και από τις δύο πλευρές μαζέψει πολλούς απ' έξω, όπως λ.χ. μισθοφόρους, πράκτορες κ.ο.κ. Οι χρησιμοποιούντες βέβαια την έκφραση θίγουν κυρίως τους απ' έξω μαϊντανούς που ωθούν προς μια ευρωκεντρική προσέγγιση την Ουκρανία μέσα από τον εμφύλιο. Βλ. τα παραδείγματα:

Πάμε τώρα στην περίπτωση που μας ενδιαφέρει περισσότερο. Ο όρος χρησιμοποιείται πλέον ως πολιτικό φαυλιστικό από αριστερούς, συριζανέλ, αλλά και άλλους αριστερούς και ευρωσκεπτικιστές για να μειώσει, βασικά για να κράξει, τους μενουμευρώπηδες, δηλαδή αυτούς που διαδηλώνουν στο Σύνταγμα και άλλες πλατείες της Ελλάδας την ανάγκη να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη/Ε.Ε. "πάση θυσία" (ή "πάση ανθρωποθυσία", όπως σατιρίζουν οι αριστεροί, "με κάθε εύλογη θυσία", λένε οι μενουμευρώπηδες). Το λολοπαίγνιο έχει πολλά σημεία αναφοράς.

• Παρομοιάζονται οι μενουμευρώπηδες με το Γιουρομέινταν. Αυτό δεν είναι κατ' ανάγκη προσβόλα, αλλά για τους αριστερούς είναι μεγάλη προσβόλα, γιατί θεωρούν το Γιουρομέινταν ντεμέκ εξέγερση υποκινούμενη απ' έξω. Ορισμένοι αριστεροί επισείουν τον κίνδυνο (ή κινδυνολογούν, όπως το πάρει κανείς), ότι οι μενουμευρώπηδες μπορούν παρομοίως να δώσουν πάτημα για να αποσταθεροποιηθεί, όπως στην Ουκρανία, μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση το Γιουρομάινταν έχει μια εμβληματική σημασία ως πάλη φιλελέδων εναντίον πουτινιάρηδων, όπου μάλιστα τις διαδηλώσεις τις κάνανε οι φιλελέδες. Και καθώς το Γιουρομέινταν θεωρείται ως μια ντεκαφεϊνέ χρωματιστή επανάσταση (σύγκρινε με Πορτοκαλί Επανάσταση), παρομοίως και οι ευρωμαϊντανοί θεωρούνται φλώρια, πόσω μάλλον που είναι το ντεκαφεϊνέ του ντεκαφεϊνέ καθώς οι μενουμευρώπηδες ούτε FEMEN ουκρανάιζερ μας προσφέρουν εις τέρψιν των οφθαλμών ούτε και προς το παρόν έχουν σοβαρέψει τα πράγματα. Από την άλλη, οι αριστεροί χρησιμοποιούν τον όρο και για να προωθήσουν το αφήγημα ότι οι ακροδεξιοί συνεργάζονται αγαστά με τους φιλελέδες, καθώς στο μεν Σύνταγμα βρίσκονται σε κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους πολιτικοί, καθώς ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο Βορίδης, με φιλελέδες, όπως και στο Κίεβο σε μία πιο ακραία περίπτωση συνυπήρχαν φιλελέδες με νεοναζί.
• Οι ευρωμαϊντανοί χαρακτηρίζονται εξάλλου ως μαϊντανοί με την έννοια ότι δεν είναι διαδηλωτές που έχουν κολλήσει επαναστατόσημα, αριστερόσημα, αναρχόσημα σε πορείες, διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις. Δεν είναι οι μόνιμοι των κινημάτων. Είναι, θεωρείται, άνθρωποι που ενώ έχουν τις δουλειές τους και χίλιες άλλες ασχολίες έρχονται ως άσχετοι τουρίστες και μαϊντανοί να κάνουν επιπλέον και μια διαδήλωση. Πολλοί είναι και μαϊντανοί, δηλαδή τηλεπερσόνες, που αφού γίνουν γνωστοί από τα κανάλια που πάνε από το ένα στο άλλο, μετά έρχονται ως μαϊντανοί και στο Σύνταγμα να προβληθούν και εκεί.
• Λίιιγο πιο τραβηγμένα ίσως δούμε και μια σχέση με το μαϊντανός, δηλαδή με το χρήμα. Οπότε ευρωμαϊντανός είναι, κατά τον ορισμό που έδωσε αριστερός στο φατσομπούκι, όχι τόσο αυτός που θέλει να μείνουμε στο Ευρώ με κάθε θυσία, αλλά για την ακρίβεια αυτός που θέλει να μείνουμε στο Ευρώ με κάθε θυσία που θα πληρώσουν άλλοι. Εξ ου και άλλα φαυλιστικά παρωνύμια των Μένουμε Ευρώπη είναι τα Μένουμε Εκάλη, Μένουμε Ψυχικό, Μένουμε Κολωνάκι κ.ο.κ.

Αυτός που σε συνθήκες πόλωσης δεν τάσσεται με τη μία από τις δύο πλευρές, αλλά επιμένει να έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να μείνει ουδέτερος ή με διάφορες αλχημείες και ναιμεναλλιές να προσπαθεί να μην πάρει σαφή θέση αλλά να παίζει τον κουλ τύπο, που είναι και καλά υπεράνω, είναι νηφάλιος, αντικειμενικός κ.τ.λ. Όπως είναι αναμενόμενο, και όπως του αξίζει άλλωστε, κατά κανόνα τα ακούει τελικά και από τις δύο πλευρές, ιδίως στη θερμόαιμη Ελλάδα μας. Κυκλοφορεί και ως ισαποστασάκιας, αλλά τις τελευταίες μέρες (Ιούνιος 2015) με την πόλωση μεταξύ μενουμευρώπηδων και συριζανέλ το βλέπω να κάνει μια καριέρα και ως ισαποστασίτης. Ορισμένες φορές οι ισαποστασίτες κατηγορούνται ότι δεν είναι απλά γενικά ισαποστασίτες, αλλά ότι είναι ισαποστασίτες για τακτικούς λόγους μόνο για ένα θέμα που δεν τους συμφέρει, ενώ λίγο μετά ξεσπαθώνουν και μιλάνε με πάθος για άλλο θέμα που τους συμφέρει.