Tagged definitions (178)
Showing 121-130 from 178

Μάζεψέ τα. Δεν βρίσκω άλλη ερμηνεία παρά να προέρχεται από συντόμευση του «μάζεψέ τα». Γνωστό το τραγούδι του Τσιτσάνη, «τα λερωμένα, τ' άπλυτα, τα παραπεταμένα, μάσ' τα και φύγε φίλε μου, δεν κάνεις πια για μένα». Φυσικά συντάσσεται και με άλλους τρόπους, «μασ' το, το 'μασα» κλπ. Λίγο ξεπερασμένο, αλλά νομίζω κλασικό και χρησιμοποιείται και σήμερα.

Αναφέρομαι στο πρόθεμα, δι αυτόν το λόγο λείπουν οι τόνοι. Το πρόθεμα αυτό μπαίνει πριν απο οποιοδήποτε μπινελίκι, και του δίνει στόμφο και ένταση, με αποτέλεσμα την ευφορία του ατόμου που το εκστομεί. Βεβαίως η ευφορία αυτή προέρχεται από την παρήχηση του «α», που γεμίζει το στόμα.

Το παραπάνω πρόθεμα αποτελείται από τα εξής δύο υποπροθέματα:

• καρά-, από την τουρκική, που σημαίνει μαύρο (εξ ου και όλα τα επίθετα που έχουν το καρα-: Καραγιάννης, Καραγιώργης, Καραπαναγής, ή και καραγκιόζης που σημαίνει μαυρομάτης, καρα-μαύρος, γκιοζ τα μάτια). Και στην ελληνική ο μαύρος, εμπεριέχει και την έννοια του κακομοίρη.
• -κατά-, το οποίο έχει πολλές σημασίες, αλλά όταν ακολουθείται από μπινελίκιον, παρατίθεται με την έννοια από πάνω μέχρι κάτω, σε όλο του το φάσμα.

Συντάσσεται ως επί το πλείστον με το «κερατάς», αλλά και το μαλάκας, λεσβία, γαμημένη, πουτάνα, πουσταριό του πάνε αρκετά.

Πρόσφατα ενδεχομένως τυποποιημένη μορφή του ρήματος μπερδεύομαι με ειδικές συνδηλώσεις. Το αδόκιμο της έκφρασης έγκειται στην προστακτική, η οποία ζητά από τον ακροατή να μη μπερδευτεί, ωσάν το μπέρδεμα να ήταν κάτι που κανείς μπορεί να υποστεί ή να αποφύγει ηθελημένα («λέω να μη μπερδευτώ σήμερα»). Αυτό το μη μπερδεύεσαι δεν σημαίνει εδώ φυσικά «μην αναμιχθείς» (το οποίο λέγεται «μη μπερδευτείς / μπλεχτείς», με αυτή την προστακτική της στιγμής, μιας και το μπλέξιμο είναι κάτι που γίνεται ακαριαία κι άντε μετά να ξεμπλέξεις). Και σ' ένα στοιχειώδες και μόνο επίπεδο σημαίνει «μην επιτρέψεις να σου προκαλέσουν σύγχυση» (οι περιστάσεις, οι άλλοι κλπ). Δεν είναι όμως καθόλου το ίδιο με το μη μπερδευτείς (αν και είναι κοντά στο πιο παλιό συγκεντρώσου!).

Νοηματικά αυτή η προστακτική ενεστώτα, που πολύ συχνά συντάσσεται με γενική προσωπική, του πατροναρίσματος θα έλεγα (βλ. λχ. μη μου εκνευρίζεσαι, μη μου χαίρεσαι κλπ) δεν είναι μια απλή σύσταση για αυξημένη προσοχή, αλλά ένας ακόμα τρόπος με τον οποίο ο ένας βγαίνει από πάνω, καθώς βοηθά / παρηγορεί / συμβουλεύει κλπ τον άλλο (όπως τα εγώ θα σου πω, άκου με και μένα τη γριά πουτάνα και τα παρόμοια).

Έτσι, μη μπερδεύεσαι κυρίως σημαίνει: «Η πραγματικότητα είναι απλή και τις βασικές της συντεταγμένες μόλις στις εξήγησα, απλοποιώντας περαιτέρω προκειμένου και απλοϊκά άτομα σαν και σένα να τις συλλάβουν. Μην εμπιστευτείς, λοιπόν, τον εαυτό σου, αλλά εμένα και τις συμβουλές μου για να τη βγάλεις καθαρή, και να με ευγνωμονείς που το έκανα όλο αυτό για σένα».

Σε μια σύνθετη κοινωνία, βέβαια, που η συμβουλή εμπιστοσύνης γίνεται όλο και περισσότερο αγαθό εν ανεπαρκεία (μέσα στην υπερπληθώρα συμβούλων), στην οποία όλοι /-ες ψάχνουν το «κέντρο» και το «focus» τους, και που το πατρονάρισμα –γλωσσικό ή έμπρακτο– κανέναν δεν προσβάλλει ιδιαίτερα, αν αυτός το έχει ανάγκη, το «μη μπερδεύεσαι» γίνεται συνήθως ευμενώς δεκτό. Ώστε με τη γενίκευση της χρήσης της γραμματικής μορφής, αυτή δεν αντηχεί πλέον αρνητικά αλλά, για τον πολύ κόσμο, στα πλαίσια του κοινωνιογλωσσικού αυτοματισμού υπό συνθήκες ελεγχόμενου πανικού, ως δείγμα αυτοπεποίθησης και γνώσης του ομιλούντος –ακόμα κι αν αυτός είναι ο Λιακό.

Συντομογραφία της έκφρασης έτσι δεν είναι; Στην Κύπρο παίζει πολύ. Προφέρεται ένε; με ελαφρώς τραγουδιστή προφορά.

Έκφραση των Ημισκουμπρίωνε, ήπερ εστί μεθερμηνευομένη «η ενόχληση του αυτιού». Σχηματίζεται κατά τον εξής σλανγκικό μηχανισμό. Σύμφωνα με γνωστό σλανγκικό γραμματικό νόμο, τα θηλυκά ουσιαστικά σε -ηση και -ιση, σλανγκίζονται με το να αντικατασταθεί η κατάληξή τους από -α, λ.χ. ενόχληση- ενόχλα, καταχώριση- καταχώρα, ηχογράφηση- ηχογράφα κ.ο.κ.

Εν συνεχεία, υπάρχει το φαινόμενο του υπεραστισμού, όπου η σλανγκ λαμβάνει μορφές ή λεξιλογικούς τύπους από την καθαρεύουσα ή και αρχαΐζουσα, μόνο που σε (μάλλον ειρωνικώς) λανθασμένη μορφή. Κάτι ανάλογο δηλαδή με την πρακτική ανορθογραφιστών καθαρευουσιάνων ευπατρίδων, όπως ο καθ' ημάς Γεώργιος Ζάκκης. Εν προκειμένω, για το αυτί λαμβάνεται η αρχαία λέξη οὖς. Μόνο που η Γενική του είναι τοῦ ὠτός, το οποίο τα Ημίζ το μετατρέπουν κατά ένα αμάλγαμα με Δημοτική σε του ωτού, προκειμένου να κάνει και τιραμισουρεαλιστική ομοιοκαταληξία με την στάση του λωτού, στην οποία επιδίδεται ο δημόσιος υπάλληλος. Χαίρομαι γιατί είχα ήδη λημματογραφήσει τους δύο σλανγκικούς μηχανισμούς, με τους οποίους τα Ημίζ σχηματίζουν την φράση, για να ευλογήσω και τις δαγκάνες μου.

Νόημα: Η ενόχλα του ωτού, είναι η ηχορύπανση, η ενόχληση του αυτιού, και κατ' επέκταση ο φορτικός άνθρωπος, ο σπασαρχίδης, ο σπασοκλαμπάνιας. Ιδίως άμα βαριόμαστε την ζωή μας, όπως οι υπάλληλοι του Δημοσίου και επιδιδόμαστε στην στάση του λωτού.

Λέγεται αυτή η έκφραση εκτός Ημίζ συμφραζομένωνε; Ένα πρόχειρο γούγλισμα έδειξε ότι υπάρχει μόνο εντός του Ημίζ διστίχου, καθώς και στο Δ.Π. του slang.gr, όπου την κατεχώρισε ο Bubis, και όθεν την ανέσυραν τα γονίδια του Dirty, που έχουν παραμείνει στο Craborg μου...

Γιατί ενώ τρώμε τυρόπιτες στον Γρηγόρη και ψωνίζουμε στον Βασιλόπουλο αντιθέτως μασουλάμε χάμπουργκερ στα Friday’s;

Ο γραμματικός αυτός γρίφος ίσως να οφείλεται στη σύγχυση της γενικής («του McDonald’s») με τον πληθυντικό («τα McDonalds») που προκαλεί η αναφορά σε επιχειρήσεις με ξενικά ονόματα.

Για παράδειγμα, ψωνίζουμε οικιακό εξοπλισμό «στα ΙΚΕΑ», που στο συλλογικό μας υποσυνείδητο μάλλον αποτελεί πληθυντικό του «ΙΚΕΟΥ».

Σαφώς και δεν πρόκειται για σλανγκ, αλλά για αξιοσημείωτο άτυπο γραμματικό σχήμα που τείνει να επικρατήσει.

Συνηθίζεται αυτή η επανάληψη στην κλητική προσφώνηση, ως Υπερθετικός του «μεγάλε» (για άλλους Υπερθετικούς βλέπε εδώ). Να μην συγχέεται με την καρέτα καρέτα.

Πηγή: Γαϊδουράγκαθος.

Αντί της κλητικής, κύριε.

Προσφώνηση για άντρες, κυρίως αγνώστους, όχι ιδιαίτερα ευγενική αλλά ούτε και εντελώς απρεπής. Χρησιμοποιόταν από παλιά για να εκφράσει μια συγκρατημένη ενόχληση, σε συνδυασμό όμως με την τήρηση των αποστάσεων. Δεν είναι τόσο οικεία ώστε να υπονοεί πρόκληση σε καβγά, αλλά δε λέει όχι και σε μια μικρή λογομαχία. Σχετικά αντίστοιχο για γυναίκες είναι το «μαντάμ» ή «μανδάμ».

Σήμερα πλέον το «κύριος» το λένε ακόμη και μαθητές προς τον καθηγητή, χωρίς κατ' ανάγκην πρόθεση πρόκλησης.

Κατ' αναλογίαν έχει βγει και το «φίλος» (=φίλε), που μπορεί να είναι απολύτως κόσμιο και φιλικό.

Σημείωση: Γενικά η χρήση ονομαστικής αντί κλητικής, που εκ των πραγμάτων μπορεί να γίνει μόνο σε αρσενικά, εκφράζει μια απόσταση. Χρησιμοποιείται κατά κόρον στο στρατό, π.χ. «Νέος! Παπαδόπουλος! Λοχίας!»

Λογοπαίγνιο από το αντιλαμβάνομαι και το αντιλαβού της προσευχής (αντιλαβού, σώσον και διαφύλαξον...). Βέβαια και το αντιλαβού της προσευχής από το ίδιο ρήμα είναι, αλλά μάλλον ο παλιός κουτσαβάκης δεν το ήξερε. Παρά ταύτα, ο παλιός κουτσαβάκης είχε μια τάση να αντλεί από τη λόγια γλώσσα υλικό για την αργκό του, συνήθως με κάποιες παραφθορές είτε στη γραμματική (π.χ. Ρε δεν έχεις μύτη; Δεν αντιλήβεσαι;) είτε στη σύνταξη και τη σημασία (π.χ. το οποίον, βλ. παρακάτω).

Συνήθως λέγεται με σκοπό να λήξει η συζήτηση και να έχει πει αυτός που το λέει την τελευταία κουβέντα.

Παλιό μάγκικο.

Έχουμε πρώτα διαβάσει τον άλλο ορισμό; Ωραία!

Σε παρόμοιο πνεύμα, «εγώ» είμαι επίσης το αυτοκίνητό μου. Κι εσύ το δικό σου, και ούτω καθεξής.

Λέγεται από τον οποιονδήποτε, όχι μόνο από άτομα με ιδιαίτερο μεράκι για τα αυτοκίνητα. Συνήθως όμως σε συμφραζόμενα σχετικά με το παρκάρισμα.