Tagged definitions (168)
Showing 121-130 from 168

Είδος ποδηλάτου αγώνων δρόμου (άκα κούρσα).

Η ονομασία προέρχεται προφ από το χαρακτηριστικό γυριστό σχήμα του τιμονιού του που θυμίζει τα κέρατα του γνωστού αρσενικού θηλαστικού.

Επίσης υπάρχει ικανός αριθμός ατόμων που χαρακτηρίζει έτσι το συγκεκριμένο είδος τιμονιού και όχι ολόκληρο το ποδήλατο.

(Πάσα: κατσικίδιο..)

Παμπάλαια μάγκικη έκφραση, που επιβιώνει ως απειλή σε καβγάδες συνήθως συνταξιούχων. Συναντάται και ως σεντεγκλέρια. Τί σκατά είναι όμως το σιντεγκλέρι / σεντεγκλέρι; Και γιατί τραβιούνται; Έλαμου, ντε.

Αφού έσπασα το κεφάλι μου, προκρίνοντας τούρκικη προέλευση (sinek-sinekler = μύγα-μύγες) άρα τραβιέμαι/τσακώνομαι «σαν τις μύγες», κατά την τούρκικη παροιμία, βλ. και τούρκικη μετάφραση Sineklerin Tanrisi = Lord of the Flies (William Golding 1954), ο δαιμόνιος Μπετατζής μου επέστησε την προσοχή, στην μορφή σαντικλέρι, διότι κάπου ανακάλυψε στη νεοελληνική λογοτεχνία την λέξη αυτή ως γυναικείο κοκαλάκι για τα μαλλιά.

Επίσης, υπάρχει Μη Κερδοσκοπικό Σωματείο www.santikleri.gr στην πόλη του Βόλου.

Φτου κι απ’ την αρχή.

Πάμε στους φρατέλλους μας λοιπόν.

Υπάρχει και μια σύγχυση με την γαλλική λέξη Santéclair = καλή υγεία / ευζωία και την ρουμανική Santicler = ένα γλυκό με αβγό, ζάχαρη κι αλεύρι.

Υπάρχει όμως κι η φραγκισκανή Αγία Κλαίρη της Ασσίζης (1194-1253) ή Saint Clair[e] ή Σάντα Κλάρα ή Κιάρα (εξού και το επώνυμο Sinclair), ιδρύτρια του Τάγματος της Πενίας των Γυναικών, η οποία inter alia, λατρεύεται ως πατρόνα των διακριτών συντεχνιών (guilds) των χρυσοχόων (goldsmiths) και των διακοσμητών επίχρυσων αντικειμένων (gilders).

Η Αγία Κλαίρη λοιπόν, στην Καθολική αγιογραφία, εικονίζεται να κουβαλάει πάνω της ένα φυλαχτό (monstrance < λατ. monstrare = επιδεικνύω ή pyx < pyxis < ελ. πυξίς = ξύλινο κουτί/δοχείο), το οποίο περιείχε το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου.
Τούτο προς ανάμνηση της θρυλούμενης εκδίωξης των στρατιωτών του Φρειδερίκου του ΙΙ Χόχενστάουφεν, με την Επίδειξη-Έκθεση της Θείας Μετάληψης προς αυτούς, ενώ προσεύχονταν γονυκλινής (ποιος ξέρει τί παίχτηκε)...

Μάλιστα, στην Αγγλία ακόμα και σήμερα εφαρμόζεται ένα ιδιότυπο δικαστήριο για το Trial of the Pyx, δηλ. την εξακρίβωση-πιστοποίηση της περιεκτικότητας των νομισμάτων της Βασιλικής Μήτρας σε συγκεκριμένα και αποδεκτά μέταλλα.

Τέτοια φυλαχτά με Σώμα & Αίμα είτε σε μορφή στρογγυλού μεταλλικού μενταγιόν είτε ως μικρά ξύλινα ή μεταλλικά κουτάκια (τα οποία έσερναν μαζί τους σε μια δερμάτινη τσάντα [burse]), είχαν πάντοτε μαζί τους οι Δυτικοί ιερωμένοι, προκειμένου να τελέσουν το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, εις όφελος όσων λόγω π.χ. ασθενείας ή φυλάκισης, αδυνατούσαν να προσέλθουν σε ναό.

Εξ άλλου και σήμερα πολλοί πιστοί έχουν μαζί τους ένα φυλαχτό μ’ ένα μικρό κομμάτι από original Τίμιο Ξύλο, που το γράφει στην ούγια και πωλείται σε ελάχιστες ποσότητες (για να φτάσει για όλους). Οπότε ο Ζωρζ Πιλαλί, μάλλον υπερέβαλε λιγάκι, όταν σε κάποια μωραϊτο-αμερικάνικη πρόζα του, περιέγραψε την φάση όπου καλούσε τη γκόμενα ν’ αράξει στον καναπέ του, που ήτανε ολάκερος από Τίμιο Ξύλο (σμιλεμένος στο χέρι)!

Αν ισχύουν όλ’ αυτά, εδώ στην έκφραση έχουμε το ρήμα «τραβιέμαι», με την κυριολεκτική έννοια (τραβολογάω-ώ-ιέμαι), δεδομένου ότι στους καβγάδες, το πρώτο πράγμα που σηματοδοτεί πάλη, ήταν να βουτήξει ο ένας τον άλλο απ’ τα πέτα (βλ. έκφραση «ήρθαμε πέτο με πέτο») ή απ’ το σταυρό-φυλαχτό κλπ, ενώ κατά τις ιστορικές λεηλασίες ή ακόμα και σήμερα ληστείες, το πρώτο πράγμα που διαρπάζεται-κόβεται με την βία είναι τυχόν πολύτιμο κόσμημα στο στήθος (πολλές φορές πάνω στη φούρια κόβονταν και αυτιά που φορούσαν σκουλαρίκια! – Σ.Σ. το ίδιο κάνουν σήμερα τα σεπτά όργανα της Τάξης, όταν διενεργούν την προβληματικής συνταγματικότητας «εξακρίβωση» ή «προσαγωγή υπόπτου», όταν ο «ύποπτος» δηλ. κανας 20άχρονος φοράει σκουλαρίκια = τον τραβάνε απ’ το σκουλαρίκι με πίκα, έτσι, να πονέσει ο πούστης) και όχι η μεταφορική έννοια τραβιέμαι = ταλαιπωρούμαι, κάνω μακρά οδοιπορικά, έχω μπλεξίματα («τραβηχτικές») κλπ.

Την λέξη σαντικλέρι = φυλαχτό, διακοσμητικό, τιτριμίδι, στολίδι για τα μαλλιά, την απαντά κανείς και σήμερα (κομμάτι περιορισμένα όμως λόγω παλαιότητας) στα παρ’ ημίν εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας.

Άλλωστε, τα επιστήθια -και μη- στολίδια είχαν διάφορα είδη και ονόματα (φυλαχτά, εγκόλπια/γκό[ρ-λ]φια, χαϊμαλιά, κιουστέκια, τρέμολα, σπίλες, σπλίγγες, ξελίτσια, καμπάνες, καράβελα, πρεπενδούλια, κριτσάπια, μποτόνια, αμπράκαμοι, κωνσταντινάτα / κωσταντιά-ντινά, βενετιά, διμισκιά κλπ), αναλόγως προς την εξάρτηση-συνάφεια των τεχνιτών με την Δύση ή την Ανατολή (π.χ. το ισνάφι τους λέγονταν ελ. χρυσικοί ή ιταλ. τζογιελιέρηδες ή τουρκ. κουγιουμτζήδες/κοϊμτσήδες/κοεμτζήδες ή αραβ. τζιοβαερτζήδες). Μύλος...

Έπειτα, ας μην ξενίζει η «έκπτωση» λατρευτικού αντικειμένου σε διακοσμητικούς χαριεντισμούς. Το καθ’ ημάς κομπολόι, ελάχιστα χρησιμοποιείται στα καφενεία ως ροζάριο...

Αν η έκφραση προήλθε κατ’ ευθείαν από την χρήση ως διακοσμητικό της γυναικείας κώμης, τότε για την σημασία της δεν χρειάζεται να πάμε μακριά... (βλ. μαδομούνι, ήρθαμε μαλλί με μαλλί / εξτένσιον με εξτένσιον, γατοκαβγάς κλπ).

Αυτήν την ερμηνεία μπορώ ν’ ανασυνθέσω προς το παρόν, μέχρι να εμφανισθεί κανάς επιστήμων από την Γαλλία, που να τα’ χει πεί πρωτύτερα και να’ ναι πιο προικισμένος...

Η υποθήκη. Λέγεται για ακίνητα τα οποία είναι υποθηκευμένα. Ουσιαστικά, ο πλήρης όρος είναι οικονομικό βάρος. Αλλά έμεινε να λέγεται σκέτο «βάρος».

Έκφραση που όλοι μάθαμε στον στρατό, αλλά αποτελεί όρο της φυσικής και μηχανολογίας.

Αστοχία υλικού λογίζεται όταν:

α) η συμπεριφορά ενός υλικού στην πράξη (σαν μέρος μιας μηχανής ή μιας κατασκευής), κρίνεται σε μεγάλο βαθμό ανεπαρκής, σε σχέση με την αναμενόμενη σχεδίαση του, στην θεωρεία.

β) για κάποια δουλειά δεν χρησιμοποιούμε το σωστό υλικό ή ανταλλακτικό, π.χ. ο Ίκαρος έφτιαξε τα φτερά του από κερί, με αποτέλεσμα να λιώσουν από τον ήλιο, καθαρή αστοχία υλικού στην ελληνική μυθολογία.

Αυτά για την κυριολεκτική έννοια. Η έκφραση μεταπήδησε στην σλανγκ για να περιγράψει ένα άσχημο ή/και καταστροφικό αποτέλεσμα.

Το δικαίωμα καθ’ ύψος επέκτασης της οικοδομής, στις συμφωνίες αντιπαροχής μεταξύ οικοπεδούχων και εργολάβων, όπου το όλο οικόπεδο διαιρείται σε χιλιοστά, τα οποία θα αντιστοιχιστούν στα διαμερίσματα που θα χτιστούν.

Στην αντιπαροχή του οικοπεδούχου, ο εργολάβος γενναιόδωρα προσφέρει, εκτός από τα διαμερίσματα, και ένα ποσοστό του οικοπέδου, π.χ. 50/1000, ως αέρα, δηλ. το δικαίωμα αν αυξηθεί ποτέ ο συντελεστής δόμησης (που απαγορεύεται από το Σύνταγμα, αλλά ειδικά με τον Παπακωνσταντίνου Υπουργό Περιβάλλοντος να μην το αποκλείουμε κι αυτό) να χτίσει και άλλο όροφο. Πιο ποιητικά διατυπώνεται σε ορισμένα συμβολαιογραφικά έγγραφα ως «η αέρινη στήλη ύπερθεν της οικοδομής».

Και οι δύο παραπάνω περιπτώσεις μαρτυρούν τη συναλλακτική ευφυΐα της Ελληνικής φυλής και κοινωνίας, και το προχωρημένο στάδιο καπιταλιστικής ανάπτυξης της χώρας, εφόσον ενώ και οι πιο προοδευμένες χώρες ακόμη μάχονται να ιδιωτικοποιήσουν το νερό και ούτε που διανοούνται τον αέρα, στην Ελλάδα από τριακονταετίας τουλάχιστον ο αέρας είναι κανονικό αντικείμενο συναλλαγής, στην πρώτη μεν περίπτωση στον τομέα της παραοικονομίας, ενώ στη δεύτερη αντικείμενο λεπτομερών νομικών και φορολογικών ρυθμίσεων.

Σημειωτέον ακόμη, ότι οι δύο πιο πάνω περιπτώσεις αγοραπωλησίας αέρα δεν εμπίπτουν στο επιχειρηματικό αντικείμενο των αεριτζήδων, οι οποίοι εμπορεύονται αέρα κοπανιστό. Επιβεβαιώνεται δηλαδή και στον επιχειρηματικό τομέα το αδιαφιλονίκητο ιστορικό δεδομένο, πως όταν οι άλλοι ανακάλυπταν το κρέας εμείς είχαμε χοληστερίνη.

Ο ερασιτέχνης κατασκευαστής ή χειριστής πομπού-δέκτη ραδιοφωνικού, τηλεοπτικού ή άλλου σήματος (WiFi/HF/VHF/UHF). Η λέξη προκύπτει απ' το ότι η εγκατάσταση του σχετικού εξοπλισμού, για ευνόητους τεχνικούς λόγους, γίνεται συνήθως σε ταράτσες.

Ο όρος ακουγόταν ήδη τη δεκαετία του Εβδομήντα με τη σημασία «ραδιοπειρατής» –γίνεται μάλιστα ακόμα λόγος για τη θρυλική φιγούρα του Σάκη του Ταρατσόβιου, που έδρασε στα τέλη της δεκαετίας του Εβδομήντα στην Πετρούπολη της Αθήνας.

Σήμερα, με αναπτυγμένη νομοθεσία γύρω από γουάι-φάι και γιου-έιτς-εφ, πρόκειται για νεολογισμό που είτε χρησιμοποιείται χαϊδευτικά ως αυτοπροσδιορισμός, είτε απαξιωτικά από ανθρώπους εκτός χώρου (η συνηθισμένη δισημία των αυτοπροσδιορισμών στην αργκό). Μάλιστα, έχει εδραιωθεί αρκετά στο χώρο ώστε να έχει ευνοήσει και άλλους σχηματισμούς - παράγωγα του ταράτσα, με ανάλογες σημασίες, όπως ταρατσοπισί και ταρατσάδα.

Δες και -όβιος.

Λογοκρίνω (προέρχεται από κυριολεκτική χρήση, αφού επί αναλογικού κινηματογράφου η λογοκρισία γινότανε με το ψαλίδι), απαγορεύω τη δημοσίευση, εκτοπίζω από τα ΜΜΕ.

1. Φορητό μικρό ηλεκτρικό ματάκι με πρίζα για το μπρίκι του καφέ.

2. Είδος μικρού πυροτεχνήματος που σέρνεται φλεγόμενο στο έδαφος και σφυρίζει.

3. Μηχάνημα - φορτωτάκι, άλλως εκσκαφάκι, πιο επίσημα φορτωτής πλάγιας ολίσθησης, αγγλιστί skid street loader. Πρόκειται για μικρό αυτοκινούμενο μηχάνημα, με τετράτροχη κίνηση στους δεξιούς και αριστερούς τροχούς, η οποία του επιτρέπει να είναι εξαιρετικά ευέλικτο, μέχρι και να κάνει πιρουέτες. Φέρει δυο βραχίονες, στους οποίους προσαρμόζεται ότι χωράει ο νους του ανθρώπου, φαγάνα, εκχιονιστήρας, χορτοκοπτικό, μπετονιέρα, πηρούνια και άλλα 16 που αναφέρει η Wikipedia και δεν ξέρω τι σημαίνουν.

4. Χημικό καθαριστικό για λεκέδες ρούχων.

Αυτοκίνητο όχημα το οποίο χρησιμοποιείται σε αγροτικές εργασίες και διαθέτει προσαρμοσμένη καρότσα στο αμάξωμα.

Είναι σκληροτράχηλα οχήματα που οι κάτοχοι τους κοκορεύονται ότι δεν έχουν βάλει λάδι και νερό εδώ και είκοσι χρόνια. Στο εσωτερικό μπορείς να βρεις λογαριασμούς, αποδείξεις, μισοάδεια (ή μισογεμάτα) μπουκαλάκια με νερό ή ξεθυμασμένο πιοτό, σακούλες, κέρματα, βίδες, εργαλεία, παπούτσι κ.α.

Αν μιλάμε για κλασικές εικόνες τότε σίγουρα είναι όχημα τ. Ντάτσουν. Πιθανότατα διαθέτει αρκετά σημάδια κακομεταχείρισης - όπως αναρίθμητα βουλιάγματα και τρακαρίσματα - αλλά και αρκετές ενδείξεις φροντίδας με κλασσικότερη το μπογιάντισμα σημείου ή επιφάνειας με εμφανείς πινελιές, για την αποφυγή σκουριάσματος.

Σε άλλη περίπτωση παρατηρούμε μια πολυφωνία ανταλλακτικών στο όχημα: το ανταλλακτικό (πόρτα, καπό κ.α.) μπαίνει όπως έχει αγοραστεί, ανεξαρτήτως χρώματος, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα αυτοκινούμενο ουράνιο τόξο.

Επίσης, σε περιπτώσεις όπου το αυτοκίνητο είχε αγοραστεί για «καλό» ενώ τώρα έχει καταλήξει να κάνει όλη τη χαμαλοδουλειά, υπάρχουν απομεινάρια της παλιάς καλής του εποχής όπως διακοσμητικό σεμεδάκι στο ταμπλό, αυτοκόλλητες εικονίτσες της Παναγίας, καλύμματα καθισμάτων από ξύλινες χάντρες ενώ στον καθρέφτη μπορεί κανείς να βρει κρεμασμένα λούτρινα ζάρια, λαγοπόδαρα, cd κ.α..

Στις μέρες μας οι σύγχρονοι «αγρότες» έχουν μεταμορφωθεί σε μυώδη κτήνη τ. Ναβάρα 4x4 και θυμίζουν ελάχιστα τους παλιούς κλασικούς. Συνήθως στην καρότσα διαθέτουν αυτοσχέδιο σκυλόσπιτο με τρυπούλες για τον αέρα, αυτοκόλλητα με μπεκάτσα ή τσίχλα και στην χειρότερη να είναι λασπωμένα από την κορυφή ως τα λάστιχα με μόνο καθαρό σημείο την τροχιά των υαλοκαθαριστήρων.

Πέθανε, αλλά επειδή υποσχεθήκαμε αιώνιες ζωές και άλλους παπάδες, απαγορεύεται να χρησιμοποιήσουμε αυτήν τη λέξη.

Το εκοιμήθη στην τελική συμβαδίζει και με τη μακαριότητα.