Definitions by poniroskylo (304)
Showing 41-50 from 304

Παλιομοδίτικος όρος για το ποτήρι στο οποίο σερβίρεται η μπύρα χύμα από το βαρέλι. Ναι, ναι, εκείνο το μεγάλο με το χερούλι.

Κατ' επέκταση, η βαρελίσια μπύρα σε ποτήρι.

Η λέξη ψιλοεπιβιώνει στη Θεσσαλονίκη. Άλλωστε, στις δεκαετίες του '60 και του '70, το μόνο μέρος στην Ελλάδα που μπορούσε κανείς να πιει μπύρα από βαρέλι ήταν στη Θεσσαλονίκη - και εκεί μόνον στο διάστημα που διαρκούσε η Διεθνής Έκθεσις. Στην Έκθεση κυκλοφορούσε και μια ποικιλία μαύρη μπύρα - η μαύρη μπύρα ήταν σχετικά άγνωστη τότε στην Ελλάδα. Έτσι, για τους μπαγιάτηδες μιας ηλικίας, κρίκερ και μαύρη μπύρα (ΦΙΞ, εννοείται) είναι συνώνυμα του Σεπτέμβρη στη Σαλονίκη μιας άλλης εποχής.

Η λέξη κρίκερ, σύμφωνα με το λεξικό του Τριανταφυλλίδη, είναι παραφθορά του Krüge ή Krüger που είναι ο πληθυντικός της γερμανικής λέξης Krug. Τώρα, στα Γερμανικά Krug, αντιλαμβάνομαι, είναι γενικά ο αμφορέας και δη ο πήλινος και, σε ό,τι αφορά τη μπύρα, οι Γερμανοί λένε Krug ή Bierkrug το πήλινο ποτήρι. Το κάπως πιο γνωστό σε μας Stein είναι, ας πούμε, ένα είδος Krug με καπάκι από καλάι. Αυτό το γυάλινο ποτήρι που εμείς λέγαμε κρίκερ, στη Βαυαρία τουλάχιστον το λένε Seidel ή, αν είναι του ενός λίτρου, Mass.

Από σέντρα του vikar εδώ και κοντινή πάσα-σχόλιο του ΑΛΛΟΥ.

Απόδοση στα Ελληνικά του αγγλικού νεολογισμού mooncup.

Όπου mooncup® είναι η οικολογική και οικονομική εναλλακτική λύση στα ταμπόν, τις σερβιέτες και τα πάσης φύσεως μουνόπανα. Είναι ακριβώς μια μικρή κούπα - γύρω στα 5 εκ. - η οποία μπαίνει στον κόλπο και συλλέγει το αίμα της περιόδου. Γεμίζει, - κάθε 4 με 8 ώρες - το βγάζεις, το αδειάζεις, το ξεπλένεις και το ξαναφοράς και ούτω καθεξής.

Κυκλοφορεί σε δύο μεγέθη.

Η μουνόκουπα δεν διατίθεται στα καταστήματα στην Ελλάδα, μόνο με ταχυδρομική παραγγελία - περισσότερες πληροφορίες και αναλυτικές οδηγίες χρήσης σε αυτή την ιστοσελίδα

Νταξ, το ξέρω ότι αυτός /-ή που εμπνεύσθηκε την ονομασία του προϊόντος, στο φεγγάρι ήθελε να την πάει τη δουλειά και ο όρος μουνόκουπα δεν παραπέμπει ακριβώς εκεί - αλλά, καλά, δεν ήξερε, δε ρώταγε;

Ο στόκος, ο μπουνταλάς, ο μπουμπούνας, το χάπατο. Τύπος αφελής, χοντροκέφαλος και πεισματάρης.

Πάντα στο ουδέτερο, το ντουρντουβάκι. Βορειοελλαδίτικη λέξη. Ειδικότερα, συνηθίζεται στην Ανατολική Μακεδονία - και υπάρχει λόγος για αυτό.

Η λέξη χρονολογείται από την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη βρισκόταν υπό Βουλγαρική κατοχή. Πολλούς νέους τότε οι Βούλγαροι τους έπαιρναν ομήρους και τους έστελναν στη Βουλγαρία σε καταναγκαστικά έργα. Οι όμηροι αυτοί λεγόταν ντουρντουβάκια. Η λέξη ντουρντουβάκι είναι παραφθορά του βουλγάρικου тру̀дови войски, τρούντοβι βόιτσκι = τάγματα εργασίας ή, ίσως, του тру̀дов войник, τρούντοβ βόινικ = φαντάρος αγγαρείας. Ανάλογα στη μετεμφυλιακή Ελλάδα ήταν τα τάγματα σκαπανέων στη Μακρόνησο.

Γι΄αυτούς που υπηρέτησαν στα βουλγάρικα τάγματα εργασίας, το όνομα ντουρντουβάκια έγινε μετά την απελευθέρωση τίτλος τιμής. Αλλά, οι αγγαρειομάχοι είναι πάντα παιδιά ενός κατώτερου θεού - και η λέξη αναπόφευκτα κράτησε και την απαξιωτική σημασία που είχε και το тру̀дов войник στα Βουλγάρικα.

Ο καφές φραπέ.

Παρωχημένη σλανγκ της δεκαετίας του '70. Από την καφετέρια ΛΕΝΤΖΟΣ στην πλατεία του Άλσους στο Παγκράτι.

Αν ο Δημήτρης Βικόνδιος παίρνει τα εύσημα για την επινόηση - τυχαία, έστω - του φραπέ (δες τι λέει η Βίκυ εδώ και τα σχόλια στο λήμμα φραπεδοκράτορας), ο Χρήστος Λέντζος, που άνοιξε την ομώνυμη καφετέρια το 1964, είναι αυτός που καθιέρωσε το όνομα «φραπέ» και έκανε πρώτος την φραπεδιά της μοδός. Βοήθησε ότι ο καφές του ήταν καλός - βαρύς, πηχτός, γευστικός και, κυρίως, δεν χαλούσε όση ώρα και να τον άφηνες και, συνεπώς, προσφερόταν για ατελείωτο χαβαλέ.

Επί πολλά χρόνια, κυκλοφορούσε ο μύθος η ιδιαίτερη υφή του λέντζου οφειλόταν στο γεγονός ότι ο συγκεκριμένος φραπέ περιείχε χτυπημένο ασπράδι αυγού, μαρέγκα. Αυτό ο ίδιος ο κύριος Λέντζος το διαψεύδει (δες εδώ μια σχετικά πρόσφατη συνέντευξή του στο Maxim). Δεν αποκαλύπτει τη συνταγή, αλλά λέει ότι το μυστικό είναι πολύς καφές και πολύ δυνατό μίξερ.

Ανεπισήμως, το ρεκόρ βραδύτητας στο λέντζο το έχει ένας ανώνυμος 20χρονος που έκανε 8 (οκτώ) ώρες να πιει έναν καφέ.

Τούρκικη λέξη, yalanci, που μεταφέρθηκε αυτούσια στα Ελληνικά: είναι ο ψεύτης και, κατ' επέκταση, ο ψεύτικος, ο ψευδεπώνυμος, ο ιμιτασιόν.

Εξ αυτού και η πιο κοινή χρήση της λέξης –τα ντολμαδάκια γιαλαντζί. Έτσι λέμε τα νηστήσιμα ντολμαδάκια, τα τυλιχτά αμπελόφυλλα που γίνονται μόνο με ρύζι, χωρίς κιμά. Επειδή τους λείπει το κρέας που είχε, προφανώς, η ορίτζιναλ συνταγή έχουν καταγραφεί ως προϊόν συμβιβασμού, ως κάτι όχι ακριβώς γνήσιο.

Και έτσι, χρησιμοποιούμε τη λέξη γιαλαντζί και ως απαξιωτικό χαρακτηρισμό για ένα άτομο που δεν είναι γνησίως αυτό που δηλώνει.

Γιαλαντζί μάγκας, ας πούμε –που είναι μια σχετικά κοινή φράση– είναι ο τζάμπα μάγκας, ο δάγκας, ο Συλβέστερ Σταλόγια, δηλαδή, ο θρασύδειλος, ο λέει-πολλά-αλλά-κωλώνει. Γιαλαντζί ρεμπέτες είναι, σε πρώτη φάση, οι λεγόμενοι αρχοντορεμπέτες και, αργότερα, οι κομπανίες στις οποίες μπαγλαματζής χωρίς πουτσουντί δεν εννοείται. Γιαλαντζί σοσιαλιστές, λέμε τώρα, χαρακτηρίζονται οι θιασώτες του Τρίτου Δρόμου –και ούτω καθεξής. Γενικά, η λέξη μπορεί να κολλήσει σε όλους τους ντεμέκ τύπους που το παίζουν.

Άλλα σχετικά λήμματα: δηθενιά, μαϊμού, μούφα μουσαντέ, πλαστικό.

Ο τσιγγάνος. Αργκό της φυλακής, κυρίως.

Τσαβό ή chavo είναι στα Ρομανί, τη γλώσσα των τσιγγάνων, το αγόρι, ο γιός.

Η λέξη, με τη μορφή chav, είναι του συρμού στην τρέχουσα Αγγλική αργκό - είναι όρος απαξιωτικός για λαϊκά παιδιά, σπανίως Ρομά, που φοράνε πολύ μπλινγκ και Burberrys. Στο urban dictionary το λήμμα έχει 260 ορισμούς.

Όπου καπιτονέ το ύφασμα που φέρνει σε πάπλωμα μπακλαβωτό.

Έχει μια διεστραμμένη ρετρό γοητεία ίσως αλλά, βασικά, ήταν, είναι και θα είναι για τα μπάζα - η απόλυτη γουστέλλειψη. Να σε δει άνθρωπος με ρομπίτσα καπιτονέ - δεν υπάρχει αυτή η ξεφτίλα, ο καθρέφτης παθαίνει ψυχολογία.

Ωσεκτουτού, αν και η έκφραση έχει ήδη καταγραφεί, αξίζει ξεχωριστό λήμμα και, κυρίως, υποστήριξη με πολυμέσα. Κι αν κάποιος/α θέλει να το ψάξει το πράμα παραπάνω (γιατί άραγε;), μια καλή σελεξιόν από ρομπες καπιτονέ και άλλες υπάρχει εδώ.

Προηγούμενες καταγραφές και σχετικά λήμματα και σχόλια: ρόμπα, ρόμπα ξεκούμπωτη, ρόμπα λουλουδάτη

Απλό παιδικό παιχνιδάκι που αποτελείται από μια φτερωτή στηριγμένη σ' ένα ξυλάκι - περιστρέφεται με τον αέρα ή μ' ένα ελαφρύ φύσημα. (Παρ. 1)

Επίσης, η φτερωτή του πισιού - το fan. (Παρ. 2)

Βορειοελλαδίτικη λέξη. Στη Νότια Ελλάδα το φουρφούρι λέγεται μύλος, ανεμόμυλος ή ανεμιστήρας. (Παρ. 3)

Βορειοελλαδίτικη ακραιφνώς και η έκφραση θα σε κάνω φουρφούρι. Απειλή ή και υπόσχεση με σφιγμένα δόντια - σημαίνει θα σου ξηγηθώ αλμυρό φυστίκι και θα φας τέτοια ήττα που θα χάσεις τη μπάλα και θα βολοδέρνεις από δω κι από 'κει σαν το φουρφούρι στον άνεμο. (Παρ. 4) Κατά μία πιο ακραία εκδοχή, θα σου ρίξω τέτοιο γαμήσι απ' όλες τις τρύπες που θα μπάζεις αέρα. (Παρ. 5)

Μια ενδιαφέρουσα ετυμολογία που έχει προταθεί εδώ λέει ότι το φουρφούρι προέρχεται από το λατινικό furfur, γεν. furfuris που σημαίνει πίτουρο. Στη Δυτική Μακεδονία, φουρφούρια λένε τα ξερά, λεπτά χόρτα που μοιάζουν με πίτουρα και χρησιμοποιούνται για προσάναμμα. Έχουνε δε και την έκφραση «η πίτα έγινε φουρφούρι» που σημαίνει ότι η πίτα ψήθηκε τόσο καλά που το πάνω φύλλο έγινε λεπτό και τραγανιστό και θρυμματίζεται σαν ξερό χόρτο.

Ήρθε κι έδεσε. Τα βρήκαμε τα λεφτά μας. Την κάτσαμε τη βάρκα.

Ομόηχα: πέσαμε μούτσο, παίξαμε μούτσο

Καμία σχέση: μάτσα μούτσα, αφεντομουτσουνάρα, ο μούτσος που γαμούσαμε έγινε καπετάνιος

Ο στρουμπουλός. Ο παχουλούλης. Και η μπουλούκα, στο θηλυκό.

Χαϊδευτικό - όταν αναφέρεται σε μωρά και παιδιά το πολύ μέχρι 4-5 χρονών.

Ευφημιστικό απο κει και πέρα. Όχι μόνο δεν του λείπουν κιλά αλλά είναι ζήτημα χρόνου να εξελιχθεί σε βόιδαγλα.

Και γουτσιστική προσφώνηση - συνήθως από καβλοράπανο προς πουρό. Ακολουθείται από οικονομική αφαίμαξη.

Από την τούρκικη λέξη bolluk που σημαίνει αφθονία, η ίδια προέλευση με το μπόλικο.

Καμμία σχέση, δηλαδή, με το μπουλούκι που προέρχεται από το bölük που σημαίνει στρατιωτικό τμήμα. Αν και ο στίχος ένα μπουλούκι μπουλούκοι είναι ένα τιραμισουρεαλιστικό κάτι που περιμένει να γραφτεί.

Σχετικά λήμματα: μπούλης μπούας, βουτυρομπεμπές, χοντρομπαλάς, κεφτές με πόδια, τομπουρλίκα