Tagged definitions (178)
Showing 1-10 from 178

Σλανγκοφωνολογία. Το /j/ είναι το σύμβολο το οποίο χρησιμοποιούμε ενίοτε (και έχει σχεδόν καθιερωθεί) για να περιγράψουμε και να διακωμωδήσουμε ή να σατιρίσουμε την «χωριάτικη» προφορά, την μη «σωστή» δηλαδή, κυρίως την προφορά που έχουν οι κάτοικοι της ΒΔ Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδας κά. Μπαίνει μετά το νι και το λάμδα και «μαλακώνει», λιώνει θα λέγαμε, την προφορά τους. Λειτουργεί δηλαδή όπως το «μαλακό σημείο» (ь) των σλαβικών γλωσσών ή όπως το -gn των Γάλλων (πχ στη λέξη oignon, ονιόν = κρεμμύδι).

Έκφραση: «με το νj και το λj».

Η κατάληξη -q χρησιμοποιείται στις λέξεις που, στην ελληνική, τελειώνουν σε «-κι».
Έτσι προφέρεται το κ και αμυδρά το ι. Προσοχή, η προφορά του q ως /κιου/ είναι λάθος και κατακριτέα!
Χρησιμοποιείται επίσης για τη μίμηση αγρινιώτικων, λαμιώτικων και λαρισέικων διαλέκτων όπου το κόψιμο των λέξεων είναι συχνό φαινόμενο.

Σύμφωνα με νόμο της σλανγκικής γραμματικής, τα υπερτρισύλλαβα θηλυκά ουσιαστικά που λήγουν σε -ηση και -ιση και τονίζονται στην προπαραλήγουσα, σλανγκίζονται ως εξής: φεύγει η κατάληξη και αντικαθίσταται από άλφα, ενώ ο τόνος είναι πλέον στην παραλήγουσα. Συμβαίνει πάντως και με άλλα ουσιαστικά, αλλά με τα παραπάνω στάνταρ.

Κατάληξη σε επιθετικούς προσδιορισμούς ή «χαϊδευτικές» παραφράσεις ονομάτων που χρησιμοποιούνται ως φιλικές, προς οικείους προσφωνήσεις. Συνήθως, αντικαθιστούν τα εις -άκος ληγόμενα. Μόνον εις τα αρσενικά.

Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος (π.χ. Ήπειρο, Αρκαδία κ.α.), οι καταλήξεις (είτε ρημάτων, είτε ουσιαστικών) -άσεις, -ήσεις, -ίσεις, -ώσεις προφέρονται με σίγηση του -σ- και μετατροπή του τελικού -ς σε -ζ, λίγο παχύ, από άτομα μεγάλης ηλικίας. Σπάνιο σε νέους, αλλά άμα ακούσετε καναν τέτοιονα, πάρ' τε το μπούλο γιατί θα 'ναι πολύ γύφτουλας.

Η κατάληξη των ρημάτων σε -ε ή -αι, αποτελεί ένα εφιάλτη για όσους χρησιμοποιούν τον γραπτό λόγο. Πράγματι, ενώ οι πιθανότητες να πετύχει κανείς το σωστό είναι 50-50, εντούτοις, για κάποιο άγνωστο μέχρι στιγμής λόγο, οι λάθος επιλογές υπερτερούν κατά πολύ των σωστών. Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου συντάκτες κειμένων χρησιμοποιούν σε όλες τις περιπτώσεις τη λάθος επιλογή.
Τα παραδείγματα αφθονούν - δειγματοληπτικά μόνο αναφέρονται μερικά:

Ψευτομάγκικη κατάληξη λέξεων που χρησιμοποιείτο κατά κόρον εις το παρελθόν αλλά παραμένει αδόκιμη μέχρι σήμερα. Δεν είναι γνωστή η πιθανή ετυμολογία της. Οι σανσκριτικές και πρωτοελληνικές ρίζες αποκλείονται όπως και οι διάλεκτοι των Παπούα (από όπου προέρχεται πιθανώς μόνο το αούα).

Συναντάται στις ακόλουθες λέξεις: καλάουα, γαμάουα, σπεκάουα, τζαμάουα, τιγκανάουα, κλπ... αλλά έχει ακουστεί και σαν φραπάουα, καφάουα, τυροπιτάουα, γιωτάουα, κορδελάουα κλπ.

Εγεννήθη πιθανώς εντός των τοιχών στρατοπέδων από παλιοσείρια.

Ξαδέρφη του -λελέ (δες και απολελέ, τρελελέ, απολελέ και τρελελέ, γκατζολελέ, κοκ).

Υπερθετικός βαθμός του ευφημισμού: χρησιμοποιείται για να εξευμενίστει η μαύρη μας η τύχη, προσθέτοντας την κατάληξη -άρα σε όλες τις λέξεις. Σε περιπτώσεις που η κατάσταση δεν βαίνει κατ' ευχήν ο υπερθετικός του ευφημισμού μπορεί να ανεβάσει την ψυχολογία αυτών που τον χειρίζονται.

Ολόκληρες παρέες, χρησιμοποιώντας αυτό το γραμματικό σχήμα, έχουν χαρίσει στους διοργανωτές των ψευτο-πάρτυ νευρικό κλονισμό και στους εαυτούς τους εκρηκτικά γέλια.

Κατάληξη που δηλώνει βαθμό / μέγεθος και λέγεται όταν θέλουμε να δώσουμε έμφαση. Αφορά βαθούς μποφώρ, ρίχτερ, αλκοόλ, κελσίου, σχολικό βαθμό, κλπ. Λέγεται και για το 13άρι του προπό.

Άσχετα: δεκατεσάρ', εξάρες (τάβλι), παπάρι.

Επίθημα / σλανγκοκατάληξη (στην γαμοσλανγκοτέτοια γραμματική κατατάσσεται ως Β΄ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟ). Σχηματίζει ουσιαστικά ουδέτερου γένους και με πολύ λίγες εξαιρέσεις (κουμπαριό, καμπαναριό, πλυσταριό, καρβουναριό, αντε και ξαπλωταριό), σχηματίζει λέξεις που έχουν περισσότερο ή λιγότερο μειωτικό έως και υβριστικό νόημα.
Μ' αυτή τη φόρτιση έχει δώσει ήδη σπουδαία λήμματα στο σλανγκρ: Αρχιδαριό, ελληναριό, καμπαναριό, καπηδαριό, κεραμιδαριό, καρακιτσαριό, καραμπιτσαριό, καραπουταναριό, καραπουτσαριό, λουμπεναριό, μαλακαριό, παπαδαριό, πουταναριό,πουσταριό, φακλαναριό, φασισταριό, χαλικουταριό.
εδώ
Όπως σωστά γράφει ο βικαρ στην -ίλα, "[...] συμβαίνει κατακόρον με επιθήματα και άλλα συστατικά της αργκοτικής: τα ονόματα που σχηματίζονται είναι πολύ συχνά προσωρινά, χωρίς αξιώσεις παγίωσης στη γλώσσα, προορισμένα να υποστηρίξουν μόνο και μόνο τη διατύπωση της στιγμής":