Tagged definitions (23)
Showing 1-10 from 23

Ειδικότερα στη νότια Ελλάδα, το επίθετο / ουσιαστικό «μαύρος» χρησιμοποιείται ως συνώνυμο της λέξεως «καημένος». Προφανώς για λόγους ιστορικούς, από την εποχή της κατάφωρης αδικίας εις βάρος των μαύρων, η λέξη ταυτίστηκε με τον αδικημένο και χτυπημένο από τη μοίρα.

Συχνά χρησιμοποιείται και ειρωνικά, υπό μορφήν «έλα μωρέ καημένε», ήτοι «έλα μου εδώ χάμου ρε μαύρε να τελειώνουμε».

Η διασημότερη όπως λένε λέξη του ελληνικού λεξιλόγιου (και μάλλον είναι, βγάζοντας τουλάχιστον τα παλαιοελληνικά απ' την εξίσωση). Και τι σημαίνει;... έ, το λέει και η λέξη.

Αχέμ.

Χρήσεις

Μαλάκες βγαίνουν σε πολλά χρώματα, αλλά θα προσπαθήσω να πιάσω εδώ τη βασική παλέτα.

α. Φιλική, οικεία προσφώνηση, στην κλητική

Αυτή είναι ίσως η πιο συνηθισμένη χρήση της λέξης, που δηλώνει οικειότητα, ή τουλάχιστον διάθεση οικειότητας.

Εξαιρετικά διαδεδομένη χρήση στην καθομιλουμένη και την αργκό, κάνει τρελή παρέα με το μόριο ρε, και μετριάζεται μόνο από τον κίνδυνο παρεξήγησης λόγω των υπόλοιπων κακόσημων χρήσεων (βλέπε παρακάτω).

Συνώνυμα: συ/εσύ, φίλε. Φράσεις: μαλάκα/μαλάκα μου! (επιφώνημα έκπληξης και θαυμασμού). Σε άλλες γλώσσες: man (αμερικάνικα), mate (βρετανικά, αυστραλέζικα), Du/Alter (γερμανικά).

β. βλάκας, ηλίθιος, χαζός

Αυτός που δεν αντιλαμβάνεται, ο αργόστροφος, βραδύνους, ξέχνα τον, δεν το πιάνει, δε νιώθει ρε παιδί μου, άσ' το να πάει άσ' το, πες τον ζώον, βλίτο, σμπόκο, ούγκα-ούγκα -από πού ν' αρχίσεις και πού να τελειώνεις, κάθε συνώνυμο και μια 'ποτυχημένη, οικτρή προσπάθεια να τον νικήσεις...

Μικρή πίπα: Παρόμοια με κάθε τέτοιον χαρακτηρισμό, είναι και δώ σαφές ότι όταν καλείς κάποιον μαλάκα με αυτήν την έννοια, δέν υποδηλώνεις ότι δεν αντιλαμβάνεται ενγένει (δεν πρόκειται δηλαδή ακριβώς για ρατσιστικού τύπου χαρακτηρισμό όπως να τον έλεγες «καθυστερημένο»), αλλά οτι δεν αντιλαμβάνεται με τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι εσύ· άμεσα προκύπτει το θεμελιακό, ότι για το μαλάκα είσαι μαλάκας. Σκληρό, αλλά για ν' αποφύγεις το αυτοψυχοψάξιμο, η λύση είν' απλή: παράμεινε μαλάκας για το μαλάκα, σιγά μην κάθεσαι να κατανοείς νοοτροπίες μαλάκων τώρα, ορίστε μας...

Η λούπα του παραδείγματος παρατηρείται τόσο συχνά σε εμβριθέστατες και βαθιές συζητήσεις εντός γενέτειρας της φιλοσοφίας, που είναι ν' αναρωτιέται κανείς πώς και μας πρόλαβαν οι μοχθηροί φρίτσηδες στη ντρέτη διαπραγμάτευση του απείρου, ή οι τεχνοκράτες άγγλουρες στη ντρέτη διαπραγμάτευση της αποτελεσματικότητας... Μικρή πίπα τέλος.

Φράσεις: άμα ο άλλος είναι μαλάκας, είναι μαλάκας, είσαι μαλάκας ή γιωτάς;, κάνω το μαλάκα. Σε άλλες γλώσσες: jackass, dickhead / shithead (αγγλικά), connard (γαλλικά), Depp (γερμανικά).

γ. αφελής, εύπιστος, θύμα, κορόιδο

Πολύ κοντινή χρήση στην προηγούμενη, συνοδεύεται συχνά από οριστικό άρθρο, ο μαλάκας, και αναφέρεται σε κάποιον που περιέρχεται σε μειονεκτική θέση ή και γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης ή αποδιοπομπαίος τράγος, λόγω αφέλειας, καλοπιστίας.

Φράσεις: βγαίνω ο μαλάκας, για μαλάκες ψάχνεις;, o μαλάκας της παρέας, ο μαλάκας της υπόθεσης, στην υγειά του μαλάκα, πιάνω κάποιον μαλάκα.

δ. Αυτός που αυνανίζεται, που μαλακίζεται

Η σημασία αυτή φέρεται να είναι η κυριολεξία.

Η εντύπωσή μου είναι ότι τόσο συχνότερα χρησιμοποιείται στην κυριολεξία, όσο περισσότερο κατεβαίνουμε σε ηλικίες, ενώ στο βαθμό που το να τραβάς μαλακία είναι ποταπή, ανήθικη, τσσ-τσκ-τσκ πράξη, χρησιμοποιείται ήδη η λέξη ευρύτατα ως βρισιά.

Η δαιμονοποίηση της «αποκλίνουσας» σεξουαλικότητας είναι εξάλλου βασικότατο μοτίβο στις βρισιές (που πρέπει να τις πιάσουμε κάποτε καλά στο σάιτ!), βλέπε γαμιόλα, πούστης, και πόσα άλλα.

Κάποια συνώνυμα, που ως τέτοια όμως λαμβάνουνε συχνά και τις άλλες σημασίες του μαλάκας: αυνάνας, πεοκρούστης, πεομπαίχτης, τρόμπας, χειρογάμης, ψωλοβρόντης. Φράσεις: τη μαλακία πολλοί αγάπησαν, το μαλάκα ουδείς, το πολύ το τίκι τάκα κάνει το παιδί μαλάκα, καλή η μαλακία, αλλα με το γαμήσι γνωρίζεις κόσμο. Σε άλλες γλώσσες: jerk, wanker (αγγλικά), Wichser (γερμανικά)

ε. Λέξη-πασπαρτού για κακόσημους χαρακτηρισμούς και βρισιά

Το μαλάκας είναι απ' τις επεκτατικότερες του ελληνικού λεξιλογίου, καθώς υποκαθιστά δυνητικά οποιονδήποτε κακόσημο χαρακτηρισμό. Άν κάποιος δεν είναι σίγουρος για το πώς να χαρακτηρίσει κάποιον απ' τον οποίο έχει ενοχληθεί (πες το «λεξιπενία», πες το «θόλωσ' ο Μπροκά 'π' τα νεύρα», πές το «αχαρτογράφητη άβυσσος η ψυχή του αθρώπου, ούτ' ο Ντοστογέφσκι θα μπορούσε να σ' τον περιγράψει αυτόνανε» -ή πες το απλά σπαρίλα να τελειώνουμε), τον λέει απλά «μαλάκα» και τελειώνει η υπόθεση.

Ιδού μια τυπική, τυπικότατη περίπτωση.

Ιδού και άλλη μία.

Ως κακόσημη λέξη-πασπαρτού είναι βέβαια και μία από τις πιο συχνές βρισιές. Μάλιστα, από τις αποτελεσματικότερες: αν σε πεί ο άλλος «μαλάκα» και το εννοεί, είτε το βουλώνεις και την κάνεις, είτε το λόγο τον παίρνει ο Ταβερνιέ, αφού συχνά σημαίνει οτι έχει τόσα νεύρα, που δέ μπορούσε να σκεφτεί καμία άλλη λέξη φαντεζί.

Μαλάκας λοιπόν, σε ήπιο ή μή ύφος, μπορεί να σημαίνει «άξεστος» και «ακοινώνητος», οτι «δεν ξέρει να φερθεί» που λέμε (σύγκρινε με σημασία β), «φταίχτης» και «υπαίτιος» (σύγκρινε με σημασία γ), μπορεί να σημαίνει απλά «κουραστικός» και «φορτικός», μπορεί να σημαίνει «υπερόπτης», «ακατάδεχτος» και «επηρμένος», μπορεί να σημαίνει και «αναξιόπιστος», «ανέντιμος», «ανήθικος», «υστερόβουλος», «ύπουλος», «μηχανορράφος», «υποκριτής», «διπρόσωπος», «μικρόψυχος», «εκδικητικός», «μνησίκακος», και τα λοιπά και τα λοιπά και τα λοιπά.

Φράσεις: βγάζω κάποιον μαλάκα, για έναν μαλάκα, μαζί μου ασχολείσαι, πόσο μαλάκας είσαι;, φάε ένα μαλάκα. Σε άλλες γλώσσες: asshole (αγγλικά), Arschloch (γερμανικά).

Ετυμολογία

Η λέξη βγαίνει από τη λέξη μαλάκα (θηλυκό) στα μεσαιωνικά ελληνικά, η οποία με τη σειρά της βαστάει από το ακόμη πιο παλαιοελληνικό επίθετο μαλακός. Ο Τριαντάφυλλος το θέτει ως εξής:

μαλάκ(α) η 'μαλάκυνση' -ας < ελνστ. μαλακ(ός) 'παθητικός ομοφυλόφιλος' -α (αναδρ. σχημ.), με αλλ. της σημ. κατά το μαλακία· μαλάκ(ας) -ούλης

ΛΚΝ

και ο Μπάμπης πάνω-κάτω τα ίδια, με ένα τσικ επιπλέον πληροφορία:

< μεσν. θηλ. μαλάκα «μαλακία» (πβ. μάγκας - μάγκα, η), ουσιαστικοπ. τ. του αρχ. επιθ. μαλακός [...], το οποίο ήδη στον Ηρόδοτο δήλωσε τον ανήθικο, διεφθαρμένο άνθρωπο (όπως τον παθητικό ομοφυλόφιλο. 3ος αι. π.Χ.)

ΛΝΕΓ (τρίτη έκδοση)

Χρονολόγηση

Η υβριστική, κακόσημη χρήση υπάρχει τουλάχιστον απ' την αρχή-αρχή του εικοστού αιώνα, όπως μας μαθαίνει ο δαιμόνιος χαρτοπόντιξ κυρ-σαράντ -τα σέβη μου- τον οποίο και παραθέτω με συνοπτικές.

[...] βρήκα, με έκπληξη ομολογώ, να γράφεται, σε εφημερίδα του 1906, η συχνότερη ελληνική τρισύλλαβη λέξη. Λέει ο Άννινος ότι “Περί τα τέλη του βίου του [Παράσχου], κάποιος εκ των λογίων, δυσαρεστηθείς διά δυσμενή κρίσιν του Αχιλλέως περί τινος θεατρικού του έργου, τον απεκάλεσεν εν τη οργή του μαλάκαν. – Εγώ μαλάκας! απήντησεν εξαφθείς ο ποιητής. Και μου το λέγεις συ, ο Παδισάχ της μαλάκας!…” Παναπεί, και τότε έβριζαν οι ποιητές αλλά δεν είχαν Φέισμπουκ να διαδίδει τα ξεκατινιάσματά τους στο πανελλήνιο.

απ' το ιστολόι του κυρ-σαράντ

Παρακάτω παρατίθεται η εμπεριστατωμένη λίστα των λέξεων που συντάσσονται με την αείμνηστη και πανταχού παρούσα, την μία, την μοναδική μωρή! Ας ξεκινήσουμε λοιπόν:

1. άρρωστη (εξ' ου και η διαδεδομένη μετάφραση στα αρχαία «λάβε ταύτα μωρή νοσούσα κορασίδα»)
2. αρχίδω
3. άσχετη
4. αχλαδομούνα
5. αχλαδομουνοπατσαβούρα
6. αχλάδω
7. άχρηστη
8. γαλότσα
9. γαμημένη
10. γαμιόλα
11. γλωσσοκοπάνα
12. γουρούνα
13. γουστέρα
14. γυναίκα (σ.ς. ανιαρό το ξέρω, αλλά είναι μια εξαιρετικά διαδεδομένη προσφώνηση ιδιαίτερα από σαφρακιασμένους -άρηδες, οι οποίοι βαριούνται μέχρι και να σηκώσουν το χέρι τους για να κάνουν οτιδήποτε και επομένως στέλνουν το δύστυχο έτερο τους ήμισυ για να φέρει εις πέρας τις δικές τους επιθυμίες)
15. γύφτισα
16. ζαβλακωμένη
17. ιππαναβάτρια
18. κάργια
19. καριόλα
20. κλανομουνοπουτσορουφήχτρα
21. κλεψυδρομούνα
22. κομμώτρια (νο οφφένσε)
23. κουλός
24. κουλός
25. κουτσομπόλα
26. κουφοχιά
27. κωλάρα
28. κωλαρού
29. κωλάτζα
30. κώλο/μουνογαμημένη
31. λινάτσα
32. λούγκρα
33. λουμπινίστρα
34. μιλφάρα
35. μούνα
36. μπενφίκα
37. μπουρούχα
38. μύξα
39. μυξοπαρθένα
40. μυξοπαρθενόπη
41. μυταρού
42. ναβουχοδονόσορα
43. νταρντάνα
44. νυφίτσα
45. ξανθόψειρα
46. ξεβιδωμένη
47. ξεκωλιάρα
48. παλιολινάτσα
49. παξιμαδοκλέφτρα
50. παρθένα
51. πάστα φλώρα
52. πατσαβούρα
53. persona non grata
54. πιπατζού
55. πόρνη
56. πούστρα
57. πουτάνα
58. πουτσογλείφτρα
59. πρασινογουστέρα
60. πρηξαρχίδω
61. ρόμπα (σ.ς. δεν συνηθίζεται παρά μόνο μεταξύ φίλων και έχει φιλική διάθεση και σημασία)
62. σαβουροχοντρή
63. σαλούφα
64. σκατόγρια
65. σουρτούκω
66. τρελή
67. τσαχπινογαργαλιάρα
68. τσιλιμίγκρα
69. τσιμπουκλού
70. τσιμπουκογλείφτρα
71. τσούλα
72. τσουλίδου
73. φακλάνα
74. φλασκομούρα
75. φυγόπονη
76. φώκια
77. χαζογκόμενα
78. χαμηλοβλεπούσα
79. χαμουροτσιμπουροκώλα
80. χανιώλα
81. χλαμούτσα
82. ψώλα
83. ψωλαρπάχτρα
84. ψωλίτα
85. ψωλού

Ουφ! Φυσικά οποιαδήποτε προσθήκη η βοήθεια για τον περαιτέρω εμπλουτισμό της παραπάνω λίστας είναι ευπρόσδεκτη. Είμαι σίγουρος πως τα λαγωνικά του σάη θα έχουν και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες φράσεις/λέξεις. αατα.

Προσφώνηση, χρησιμοποιείται όπως το «μάγκα», «φίλε», «αρχηγέ».

Χάριν πληρότητας του σαητόστ, πέον να καταγραφεί η σχετικά νεόκοπη και ολοένα αυξανόμενη χρήση του αρσενικού γένους ουσιαστικού μαλάκας μεταξύ γυναικών, με το ίδιο πνεύμα που προσάπτεται και σε όσους κατουράν όρθιοι.

Ο τσαχπινιάρικος για ορισμένους και εξεζητημένος κατ άλλους εξανδρογυνισμός της δημοφιλέστερης ελληνικής σλανγκιάς έβα ήρθε για να καλύψει ένα υπαρκτό κενό: το θηλυκού γένους μαλάκω πέφτει πολύ βαρύ για να χρησιμοποιείται ως πασπαρτού φιλοφρόνηση (τόσο με την καλή όσο και με την ηπίως κακή έννοια).

Έτσι αποκαλούν ο ένας τον άλλο οι αστυνομικοί της ομάδας ΔΙ.ΑΣ. (ομάδα Δίκυκλης Αστυνόμευσης). Έχει διακριβωθεί και διασταυρωθεί στην περιοχή των Εξαρχείων, από αυτήκοους μάρτυρες και από ανθρώπους που ξέρουν Διάδες προσωπικά. Ναι, το ξέρω ότι ακούγεται κάπως, αφενός γιατί είναι πολύ γενικευμένος χαρακτηρισμός για να χρησιμοποιείται με τόσο τεχνικό νόημα, και κυρίως, γιατί από το μέσο μπάτσο δεν περιμένει κανείς αυτοσαρκασμούς, πολλώ μάλλον κάτι που μοιάζει με την ευφυή απαλλοτρίωση αρχικά μειωτικών εννοιών από τις υποκουλτούρες.

Αλλά δεδομένου ότι κάπως πρέπει να φωνάζει ο ένας τον άλλον, δεδομένου ότι έχουν στρατολογηθεί από καγκουροφάσεις, και δεδομένου ότι αν χρησιμοποιούσαν το δημοφιλές λαμόγιο για να φωνάζει ο ένας τον άλλον θα τους καλούσε το εσωτερικών υποθέσεων, το ζώο αβίαστα προκύπτει, και μια χαρά κάνει για προσφώνηση, αφού προφανώς τονώνει και το ηθικό των συμπαθών δικάβαλων, κάνοντας τους να πιστεύουν ότι συμμετέχουν κι αυτοί στο ιδανικό της Κ.Δ.Ο.Α. όπως και οι συναδέλφοι τους από άλλα σώματα που έχουν πιο φαντεζί και επιβλητικό λουκ.

1. Από το στρατό ως προσφώνηση ενός φαντάρου (ανεξαρτήτου ύψους).

2. Η γκόμενα, ο δεσμός εν γένει.

Η κατακλείδα για ότι σου τη σπάει, σε χαλάει, δηλαδή για τα πάντα ΟΛΑ. Το κερασάκι που ξεχειλίζει το ποτήρι όλων αυτών που αν δεν υπήρχαν, ο κόζμος θα ήταν -με τα χίλια- καλύτερος.
Προς το παρόν πάντως, χιλιάδες είναι τα παραδείγματα μ' αυτές τις μάστιγες. Στα σόσιαλ μύδια γίνεται απίστευτη χρήση, δεν έχω δει μεγαλύτερο κόλλημα απ' αυτό. Τόσο που άρχισε η κριτική απ' τα μέσα:

• Και καλά "μάστιγες" στο twitter - αυτή η μάστιγα. (εδώ)
• Η φραση "αυτη η μαστιγα" εχει καταντησει μαστιγα οντως εδω μεσα. ευκολακι αλλα κουρασε και ξεφτυλιστηκε πια. βρειτε αλλο moto. (εδώ)

Προέρχεται από το Αττίλας, «Η μάστιγα του θεού».

---

Σημειώσεις:
1.Ο Khanος χρησιμοποίησε την έκφραση εδώ κι εκεί.

2.Ακούς Χαλικού;

• -Απο που είσαι;
  -Απο Κρήτη.
  -Αχ μίλα μου λίγο κρητικά.
  Αυτή η μάστιγα.

• Κρήτη αυτή η μάστιγα!

• Αριστερή που μιλά με κρητικό (νεο) φιλελεύθερο, ανφόλο για να μην τα πάρω χειρότερα. Κρητικοί, αυτή η μάστιγα.

Πηγή τουίτι

Το λέμε για να καλέσουμε κάποιον, όπως λέμε φίλε, πατριώτη, μάγκα, ψηλέ κλπ.

Πιθανότατα διαδόθηκε όταν η Αννίτα Πάνια αποκαλούσε αρχηγέ (και αρχηγόπουλο) τα ψώνια που ερχόταν στην εκπομπή της.

Επίσης υπάρχει η πιθανότητα η ίδια να το έχει πάρει από τη Φωλιά του Κούκου, όπου ο Τζακ Νίκολσον αποκαλούσε «Αρχηγό» έναν μουγκό Ινδιάνο στο ψυχιατρείο.

Προσφώνηση. Υπερβολή του «μεγάλε».