Το υποκοριστικό του χαλαρά. Πιο περιπαικτικά γίνεται χαλαρουίτα.
Κατά το τζαμπουί, μπαγκουί, τουί.

Σημείωση:
Στο 5ο παράδειγμα, που είναι απόσπασμα από βλόγιον άκτορος τινός, φαίνεται οτι υπάρχει κάποια τάση να χρησιμοποιείται η κατάληξη -ουί για παραγωγή εύχρηστων επιθέτων, επιρρημάτων κλπ. Δεν βρέθηκαν προς το παρόν άλλα παραδείγματα.

  1. Εντάξει δεν λέω ... τεχνίτης Αργεντινός είναι ok εχουμε και μια παράδοση αλλά χαλαρουί λίγο είπαμε 5-6 ματς επαιξε ολα κ ολα τν προηγουμενη σεζον με 'μας ... γενικά μικρό καλάθι ... (εδώ)
  2. -ολα καλα φως μου?!
    -Μια χαρά κοριτσάρα! Χαλαρουί με τα τουί, εσύ;
    -κ γω τωρα θα χαλαρωσω εκανα κ την γυμναστική μου κ επεστρεψα! (εδώ)
  3. Πας κ ρωτάς έναν πιο χαλαρουί και σου λέει "Χαλαρά μωρέ εμείς μαζευόμαστε με τα φιλαράκια ένα διήμερο κ λύνουμε θέματα κ πάμε κ δίνουμε και περνάμε". (εδώ)
  4. παρε κ ενα ωραιο χαλαρουι...https://soundcloud.com/greenbeatsnetlabel/night-dub-tor-ma-in-dub ….. αντε σας φιλω.. Ριαλ Λαιφ τΑιμ ναΟ ;) (εδώ)
  5. έχω παρκάρει χαλαρουί στο Γαλάτσι Σίτι. Σε κεντρικό δρόμο παρακαλώ (κοντά στη Σάντα Ντούλτσα αν ξέρεις..) . όχι σε στροφή, ούτε σε επικίνδυνο μέρος. χαλαρά, μπροστά από ένα golf ασημί κ πίσω από ένα Datsun (άχρηστη πληροφορία αλλα με αρέσει βρε αχμάκη). αποχαιρετώ τον φίλο μου Γ που πριν πίναμε καφεδάκι απέναντι από την Σάντα κ πάω προς το αμάξι. Βάζω το κλειδί στην κλειδωνιά (που λέει και ο Πουλόπουλος ... σωστά?) κ πάω να ανοίξω το πορτόνι του Shuma (έχουμε κ αμαξάρα εεε??) και ΤΙΠΟΤΑ! ανοιγει λίγο κ μαγκώνει!! κ ΦΡΙΚΑΡΟΥΙ!! ΡΟΥΙ ΡΟΥΙ ΡΟΥΙ σου λεω! κοιτάω κάτω κ βλέπω το φτερό (όχι του πουλιού) τρακαρισμένο! ΣΟΚ! αρχίζω γμσταυρίδια! σε ολας τας γλώσσας (εκτός απο ρωσσικά μου διαφεύγουν). Είναι πολύ απλό! ένας μαλάκας -μα ΠΟΛΥ μα ΠΑΡΑ ΜΑΛΑΚΑΣ- είχε τρακαρουί το kia κ την είχε κάνει με ελαφρά! ρε τι κόσμος υπάρχει ρεε! στην αρχή φρίκαρα αλλα μετά είδα οτι η ζημιά δεν ήταν πολύ. Οπότε απλα τον στόλισα κανονικά τον τύπο (η μήπως ήταν γυναίκα??? χμμμ) κ ανέλαβα την επιχείρηση -ΠΕΣ ΤΟ στο μπαμπα που εχει κάνει 4 bypass- . Εγκεφαλικό στην αρχή. αλλα προσπάθησα να τον ηρεμήσω (γιατί έχει ξανασυμβεί αυτό!) κ απλά πήγα το kia προς το σπίτι για να το δει κ αυτος! τα πήρε κρανουί αλλα μετά σιγά σιγά τον ηρέμησα. Πάλι καλά Παναγία μου! ουφ. το πήγε κ σήμερα στο φαναρτζουι κ απλα το κοπάνησε κ ήρθε στα ίσια του κ η πόρτα ανοιγοκλείνει μια χαρά (το σωστό σέρβις ε???). Τίποτα τρομερό. απλά ήθελα να το μοιραστώ μαζι σας. Α! Οι παραστάσεις σκίζουν! Δεν προλαβαίνωωωωωωωωω!!! Μεχρι 14.4 στο Επι Κολωνώ! Πότε θα ρθείτε ρεεεε????
    (το πεπρωμένο φαγείν αδύνατον)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Ρέχα είναι το φλέμα, η ροχάλα. Λέγεται κυρίως στην βόρεια Ελλάδα.
Από το αρχ. ρ. ῥέγχω = ροχαλίζω, ασθμαίνω. (εδώ)

Στο ΚΟΖΑΝΙΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ (πηγή: ΑΠΘ), η ρέχα σημαίνει και την αύρα(!) και το δροσερό αεράκι(!!).

  1. -την κιτρινη μυξουλα που υπαρχει πασαλειμενη στο ταμπλω!!!!!!!
    -μήπως είναι ρέχα; (εδώ)

  2. Οι ρέχες και η πρώτη φορά "αριστερά" των Κατρούγκαλοων. Πουθενά δεν υπάρχει σκάνδαλο. Υπάρχει βροχή, συνεχής καταρρακτώδης βροχή από τα φτυσίματα των πολιτών, που σας πνίγει. Αλλά εσείς οι καρα-κατρούγκαλοι ξέρετε καλύτερα. Είναι ποτιστική βροχούλα για σας, τους πρώτη φορά "αριστερούς". Συνηθισμένοι στις απάτες και στα ψέματα, σε τέτοιες μικρολεπτομέρειες θα κωλώσετε; (εδώ)

  3. Με… ρέχες απάντησε η σύζυγος του Νίκου Μιχαλολιάκου Ελένη Ζαρούλια στις ερωτήσεις που της έκανε τηλεοπτικό συνεργείο του star. (εδώ)

  4. Είχα χρόνο να κάνω βόλτες σε άλλα blogs. Κάποια τα ζήλεψα, άλλα μου άρεσαν, κάποια ήταν υποφερτά και πάρα πολλά ήταν για ρέχες. (εδώ)

Οι σφουγγοκωλαριοι του υποτακτικού! (Που και να μην ήταν δλδ!) Μια εικόνα χίλιες ρέχες!Από δω

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

τόκα, τοκάς

Πόρπη ή αγκράφα ζώνης, όπως τη λένε στην βόρεια Ελλάδα. Από την τουρκική toka (εδώ).
όποιος βρει αυτήν με τις σφαίρες...

απ' το τουίτερ
1. Αντρας που στην ζωνη εχει τοκα με μπλε λεντακια, κ περναει κυλιομενο μηνυμα "Savvas the lover". ΕΞΥΜΝΩ.
2. Ψιλοκάβαλο παντελόνι πουκάμισο με στρας από μέσα ζώνη με τόκα σκαρπίνι μαλλί ζελέ πλάγιο.
3. μονο οταν φορεθει πουλοβερ μεσα απο ψηλοκαβαλο τζην και ζωνη με τοκα θαχει τερματισει το 80ς
4. Ξεκρεμάς το τζιν πίσω απτην πόρτα. Έχει απάνω ζώνη. Με τόκα μεγάλη & βαριά. Κρέμεται. Το φέρνεις κοντά για να το βάλεις. Χτυπάς τ' @@ σου. Άουτς
5. Πάλι καλα... τις προάλλες κάποιος φορούσε στη ζώνη τόκα φτιαγμένη από σφαίρες... μα είναι δυνατόν;...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Χύμα, ανοργάνωτα, ασύντακτα. Χαρακτηρισμός προσώπου ή κατάστασης. Για πρόσωπο συνώνυμο είναι και ο σκόρπιος.

Από το τουρκικό salma που, μεταξύ άλλων, σημαίνει απελευθερώνω και, ιδίως, αφήνω ζώο ελεύθερο να βοσκήσει.

Υπάρχει και άλλη, μη σλανγκ, χρήση. Αυτή για το αυτοφυές χορτάρι που κόβεται και δίνεται αποξηραμένο σαν ζωοτροφή.

Βλ. και άρτσι μπούρτσι και λουλάς, χύμα, χυμαδιό, χημείο.

Ακουσμένο στην κεντροδυτική Μακεδονία.

Το λήμμα σαλματζής μάλλον ετυμολογείται από εδώ.

  1. - Πώς και δεν ξαναβγήκε ο δήμαρχος ρε συ;
    - Αυτοί ξεκινήσανε με το σκεπτικό ότι θα βγουν από την πρώτη Κυριακή. Μετά φάγανε την κρυάδα και βρέθηκαν χωρίς σχέδιο. Άσε που όσοι από το ψηφοδέλτιο εξασφάλισαν θέση μετά σταμάτησαν τον αγώνα και δεν βγήκε ο δήμαρχος να τους τεντώσει, να τους βάλει να τρέξουν για την δεύτερη Κυριακή. Άσε, γενικά όλη η παράταξη ήταν λίγο σάλμα.

  2. Από εδώ:

Τώρα από άποψη διατροφής. Όσο έχει χόρτο έξω στη φύση πρωϊ-μεσημέρι βράδυ θερίζω με το χέρι και τρώνε φρέσκο χορτάρι με απίστευτη ποικιλία. Και όπως έγραψα σε άλλη ενότητα ρίχνω και λίγο σάλμα το βράδυ.

(από electron, 23/12/10)αστα χύμα σάλμα!!!!!!! (από electron, 23/12/10)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Τζεντζερές ή τζέντζερης: στα Πολίτικα και στα Ποντιακά είναι οικιακό μαγειρικό σκεύος. Κάποιοι το παραβάλλουν με το γνωστό μας τέντζερη, δηλαδή, την κατσαρόλα.

Χρησιμοποιείται στην καθομιλουμένη από κατοίκους της Βορείου Ελλάδος, σε περιοχές όπως η Ημαθία, οι Σέρρες, η Κομοτηνή κ.α., όπου οι Ποντιακές καταβολές του καθημερινού λόγου δεν έχουν ακόμη εξασθενίσει.

Ως χαρακτηρισμός προσώπου χρησιμοποιείται σαν υβριστικό της διανόησης, συνώνυμο της βλακείας, ομόηχα με τον «τενεκέ» (θυμηθείτε τον «τενεκέ ξεγάνωτο» του αειμνήστου Βαγγέλη Γιαννόπουλου)...

σο σπίτ ντ'εμπαίνει ο τζεντζερές...και κάθεται σο κρύον

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Η κοινή Φέτα, την οποία όλοι γνωρίζουμε με αυτό το όνομα, στην Β. Ελλάδα αποκαλείται αποκλειστικώς τυρί.

- Τι να έχει το τόστ;
- Εεεε... τυρί, γαλοπούλα... εεε... όχι φέτα... τυρί είπα!
- Ε τυρί έβαλα ρε φίλε!
- Φέτα είναι αυτό.
- Αυτό είναι τυρί. Το άλλο το κίτρινο είναι κασέρι. Λέγε τι θες;
- Να πάω στη μαμά μου που με καταλαβαίνει...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Η λέξη τσουμπλέκια αναφέρεται σε πράγματα και αντικείμενα. Στη λέξη τσουμπλέκια αντιστοιχούν διάφορες και αρκετές έννοιες αντικειμένων τα οποία χρησιμοποιούνται σε μια διαδικασία την οποία επιτελούμε ή πλαισιώνουν το κύριο αντικείμενο που περιγράφουμε και δεν θέλουμε να δώσουμε έμφαση σε αυτά ή απλά δεν μπορούμε, όπως θα διαπιστώσουμε από τα παραδείγματα που θα αναφερθούν. Στα αντικείμενα που περιγράφονται από τη λέξη τσουμπλέκια μπορούμε να διακρίνουμε κάποια κύρια κοινά χαρακτηριστικά:

  • συνήθως είναι πολλά
  • η χρηστικότητα και η πρακτικότητα των αντικειμένων που περιγράφονται έτσι τις περισσότερες φορές είναι τουλάχιστον θολή και απροσδιόριστη
  • η λέξη αυτή ενδείκνυται προς χρήση ακριβώς και όταν συντρέχουν οι 2 παραπάνω προϋποθέσεις αλλά και πιο συγκεκριμένα για να περιγράψουν πλήθος περίπλοκων εξαρτημάτων ή εργαλείων (κουζίνας, μηχανολογικού εξοπλισμού κ.ο.κ.), τα οποία δυσκολευόμαστε να περιγράψουμε επακριβώς (βλ. ποκοψόψαρα και ψιψιψίνια /ενίοτε ψιψιψόνια), ή απλά βαριόμαστε να τα αναφέρουμε λεπτομερειακά. Επίσης η λέξη χρησιμοποιείται και για δυσπερίγραπτα εξαρτήματα καλλωπισμού.

    Ετυμολογικά, είναι δύσκολο κάποιος να βρει ρίζες της λέξης στα ελληνικά (νέα ή αρχαία), καθώς αυτή αρχίζει από τον δίφθογγο «τσ», ο οποίος μας παραπέμπει μάλλον σε γλωσσικό δάνειο από τούρκικες, σλαβικές ή βλάχικες διαλέκτους.

Πληροφοριακά τσομπλέκι αναφέρεται και ένα φαγητό της Β. Ελλάδας. Παρά ταύτα, το θέμα «τσουμπλεκ-» συναντάται και ως πρώτα συνθετικό σε κάποια ελληνικά επώνυμα.

Κάποιοι (πιο προωθημένα μυαλά;;) ανιχνεύουν την προέλευση της λέξης στην κορεάτικη cublek (tsuble'k), η οποία και χρησιμοποιείται στο «αμπεμπαμπλομ» της Βόρειας Κορέας γνωστό και ως Cublek cublek suweng! Πάντως, ύστερα από πρόσφατη επικοινωνία μου με το σύντροφο Κιμ-Γιονγκ-Ιλ, ο τελευταίος δεν παραδέχτηκε ανοιχτά την εμπλοκή αρχαίων Ελλήνων κατά τον πρώτο εποικισμό της Κορέας (Βόρειας ή Νότιας)... (παρατίθεται και σχετικό μουσικό video για τους άπιστους Θωμάδες όπου επαληθεύεται η ύπαρξη αυτού του τραγουδιού).

α) (...)Πηνελόπη, τέλεια η μπουγατσομηλόπιτα!(..)Κώστα, η λέξη είναι «τσουμπλέκια» και «τσουμπλέκια» σημαίνει «τζάτζαλα» και «τζάτζαλα» σημαίνει πολλά κατσαρολικά για πλύσιμο. Τώρα αν υπάρχει στο επίσημο λεξικό του Μπαμπινιώτη θα σε γελάσω, αλλά την έλεγαν η γιαγιά και η μάνα μου(..) [hungryforhungry.blogspot.com]

β) (..)Είμαι γνωστή «άρρωστη» με τα τσουμπλέκια της κουζίνας. Τρελαίνομαι να μπαίνω σε σχετικά μαγαζιά και να χαζεύω, να ανακαλύπτω διάφορα χρήσιμα (λέμε τώρα) σκεύη και γκατζετάκια, να γεμίζω συρτάρια, ντουλάπια και ντουλαπάκια και τελικά να χρησιμοποιώ ελάχιστα απ’ όλα τούτα(..) [hungryforhungry.blogspot.com]

γ) (..)Προσπαθώ εδώ και ώρες να ξεκινήσω τη διαδικασία για downgrade από Σβίστα σε ΧΡ σε ένα μηχανάκι. Το @@@@μένο είχε έρθει με προεγκατεστημένο το OS διάφορα τσουμπλέκια από την HP (recovery, utils, κλπ)(..) [www.4tforum.gr]

δ) (..)Ξεκινάμε ένα Σαββάτο, όλοι στη γραμμή με τσανάκια και τσουμπλέκια για την εκδρομή.(..) -> στίχοι αγνώστου τους οποίους μελοποίησε ο Μανισαλης [www.stixoi.info]

ε) Καλα μωρή τι τα φόρεσες όλα αυτά τα χαϊμαλιά και τα τσουμπλέκια; Θα σε κράξουν άμα βγεις έτσι έξω..!

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Από το τούρκικο* **şapşal***. Στα τούρκικα είναι ο ατημέλητος άνθρωπος, ο ασουλούπωτος, ακριβώς ο χαρμπαγιάγκαλος. Μπορεί να σημαίνει και τον χαζό, τον χοντροκέφαλο.

Αυτές οι σημασίες της λέξης φαίνεται να έχουν διατηρηθεί στα Ποντιακά όπου σαψάλ'ς είναι ο τρελός και σε ορισμένα τοπικά ιδιώματα της Μακεδονίας. Στα Επανομίτικα π.χ. σαψάλης είναι ο χαζοχαρούμενος, ο τύπος που είναι κομμάτι λέτσος και αλαφροΐσκιωτος. Και στο Σερραϊκό ιδίωμα σαψάλης είναι πάλι ο τρελλαμένος, ο πειραγμένος - εξ ου και οι σαψάληδες fans του Πανσερραϊκού.

Ωστόσο, στα Ελληνικά η βασική σημασία της λέξης έχει αλλάξει και παραπέμπει κυρίως στην έννοια της διάλυσης, της αποσύνθεσης.

Το παράγωγο ρήμα, σαψαλιάζω, ας πούμε, σημαίνει θρυματίζω ή και κάνω πολτό - παρόμοιο είναι και το κάνω νιανιά.

Σάψαλο ή σαψαλιασμένο μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ένα κακομαγειρεμένο φαγητό όπου τα συστατικά δεν ξεχωρίζουν πια - έχουν γίνει μια μάζα. Ή, και ένα ψάρι ή ένα κομμάτι κρέας που παράβρασε και κοντεύει να διαλυθεί. Αλλά, σάψαλο λέμε ότι είναι κι ένα σπίτι ετοιμόρροπο, ένα ερείπιο.

Με την ίδια λογική, σάψαλο είναι και ο άνθρωπος-ερείπιο, το χούφταλο που 'χει το ένα πόδι στον τάφο, ο μουστόγερος - αυτή είναι πια και η πιο κοινή χρήση της λέξης.

  1. (Διάλογος από το blog http://www.kerkinitoday.com)

- Αιντε ρε σαψάλη…μας κάνεις και πολιτική τώρα…άιντε κάνε καμιά δουλειά…χαμένε α χαμένε…
- Κατ’ αρχήν για το «σαψάλη», σ’ ευχαριστώ από καρδιάς, ένας φίλος μου έλεγε «όταν σε βρίζουν να ξέρεις σε υπολογίζουν».

  1. - Σταμάτα να παίζεις με το ψωμί, ρε νευρικέ ... θα φάνε κι άλλοι ... το σαψάλιασες ... λιαξ αρακατάνγκ τόκανες ...

  2. Θέλω να παρακαλέσω αστυνομικούς και λοιπούς καουμπόηδες να μην πυροβολούν τους νέους. Αν θέλουν οπωσδήποτε να ξεκάνουν κάποιον, ας δολοφονήσουν κάνα σάψαλο, κάνα ραμολιμέντο, κάνα γεροξεκούτη που είναι έτοιμος να τα τινάξει. (σχόλιο για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, blackmambo85 στο συσωλήνα)

Υπό προϋποθέσεις, ένα σάψαλο είναι ό,τι πρέπει. (από Galadriel, 27/02/09)(από Galadriel, 27/02/09)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Κυριολεκτικά:
κατιμάς ο (ουσιαστικό) [ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ :τουρκ.λ. katma = συμπληρωματικός] μικρό κομμάτι κρέας κατώτερης ποιότητας που προσθέτει ο κρεοπώλης στο ζύγισμα του καλού, για να καταναλωθεί κι αυτό. Αλλιώς κατμάς.

Μεταφορικά και σλαγκικά: Ό,τι μας περίσσεψε, με όλες τις εκφάνσεις της φράσης. Κάτι που σου πασάρουν υπούλως (σαν τον χασάπη ανωτέρω) ή επιλέγεις εξ ανάγκης (επειδή δεν έμεινε τίποτα καλύτερο, ή δεν σε παίρνει να ψωνίσεις καλύτερη ποιότητα λόγω τιμής). Κανείς δεν είπε ότι ο κατιμάς δεν τρώγεται - απλά είναι υποτιμημένος. Συχνά αναφέρεται σε ερωτικούς συντρόφους (Παραδείγματα 1, 2) ή σε παίκτες για διάφορα αγωνίσματα (Παράδειγμα 3).

Στον ερωτικό τομέα, η επιλογή του κατιμά λόγω ανάγκης, δεν αποτελεί απαραίτητα απόδειξη ότι κάποιος είναι σαβουρογάμης / σαβουρογάμα. Ίσα ίσα αποτελεί ένδειξη ότι το υποκείμενο είναι ευέλικτο και έχει αντιληφθεί ότι, λόγω νομοτελειακών καταστάσεων όπως η φυσική επιλογή, όποιο είδος δεν προσαρμόζεται στις συνθήκες είναι καταδικασμένο να εκλείψει.

Ο λαός είναι σοφός και το να ακολουθεί κανείς τις λαϊκές ρήσεις είναι σοφία. Στην περίπτωση επιλογής του κατιμά ακολουθείται το ρητό «Στην αναβροχιά καλό και το χαλάζι».

Το υποκείμενο, για να αποφύγει τις συνέπειες των επιλογών του και την κοινωνική κατακραυγή μπορεί να ισχυριστεί ότι διετέλεσε μια εξυπηρέτηση, οπότε τελικά από δακτυλοδεικτούμενος με την κακή έννοια, γίνεται ήρωας.

Σχετικά λήμματα (μη εξαντλητική λίστα): σαβούρα, πατσαβούρα, πλέμπα, διπλοσάκουλο, τελειωμένος, γαμίκος κ.λπ.

Δεν πρέπει να συγχέεται με έννοιες όπως: Καπαμάς (φαγητό από κρέας με λάχανα), καπλαμάς (επικάλυμμα), κάτι μας... (-συνέβη, -βρήκε, -έτυχε κλπ ρήματα).

Παράδειγμα 1
- Καλά μωρέ Κατερίνα, είναι δυνατόν, πήγες με τον κουασιμόδα, τον τελειωμένοπου τα χει ρίξει σε όλες μας και έφαγε από όλες τον χυλό;
- Σοφία, δείξε σοφία κι άσε την κριτική. Αφού το ξέρεις, τα μισά καλά παιδιά είναι πιασμένα από πουτάνες και τρελές και τα μισά από τα υπόλοιπα είναι λούγκρες. Έκανα και 'γω τον συμβιβασμό μου με τον κατιμά, μέχρι να 'ρθει ο πρίγκιπας.
- Τον έβαλες να φοράει κολάν και καβάλα σε κανα άλογο για να σου 'ρθει η όρεξη;
- Ήπια πριν όλο το Βόσπορο και μετά περιορίστηκα στην ανάποδη καβαλαρία και στο πισωκολλητό. - Τι να σου πω ρε φιλενάδα, άντε και εις ανώτερα.

Παράδειγμα 2
- Γάμησες;
- Γάμησα...
- Λέγε ρε.
- Άσε.
- Λέγε λέμε! Ποια;
- Την Ποπάρα...
- Ε, όχι ρε πούστη εκεί ξέπεσες, στον κατιμά; - Μια εξυπηρέτηση ρε φίλε...
- Είσαι ήρωας κολλητέ, θα πας στον παράδεισο...

Παράδειγμα 3
Ο κατιμάς στον πάγκο, εκτός από τον Βάγγο. (από εδώ)

(από pavleas, 22/02/09)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Αυτό που δεν το βλέπει ποτέ ο ήλιος. Κατά την Κοζανίτικη κουλτούρα, ο πρωκτός, η κωλοτρυπίδα, η σούφρα ή η ροδέλα.

Η τύπισσα πάντως, το είχε καλά δουλεμένο το ανήλιαγό της!!!

Βλ. και σκοτεινό.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified