Δεν αναφερόμαστε στα μεγάλα ποιητικά αριστερουργήματα επιφανών Πασόκων ποιητών, όπως ο Τηλέμαχος Χυτήρης, αλλά σε μία από τις πολλές εις -ποίηση λέξεις, η οποία όμως έχει αποκτήσει σημασία λόγω του ότι κάνει σημαντική διεθνή καριέρα ως Pasokification (βλ. στο άρθρο του Ν. Σαραντάκου για πλήρη ανάλυση).
- 5 reasons Labour's Pasokification has accelerated. (Το Πασόκ είναι εδώ).
- 5 Things You Need to Know About ‘Pasokification’ (Και εδώ).
Στην Ελλάδα χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να δηλώσει το πώς ένα αριστερό ριζοσπαστικό κόμμα βάζει νερό στο κρασί του, ότ-αν αναλάβει την εξουσία, και μετατρέπεται σε σοσιαλδημοκρατικό, και εντέλει σε ένα κόμμα που απλώς εναλλάσσεται με τη Δεξιά χωρίς μεγάλες διαφορές, ιδίως στη σύγχρονη διάσταση της Τίνας. Όπως λέγεται προσφυώς, η εξουσία είναι η λυδία λίθος που μετατρέπει ένα αριστερό κόμμα σε ΠαΣόΚ.
- ΣΥΡΙΖΑ εναντίον ΣΥΡΙΖΑ: Κινδυνεύουμε με «πασοκοποίηση»! Καταγγελίες για «Βουδούρηδες» και αποφάσεις ερήμην από
Νταβανέλλο-Γλέζο. (Εδώ).
- H “ΠΑΣΟΚΟΠΟΙΗΣΗ” ΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΠΡΟΤΣΕΣ. [...] Πρόκειται για τη συγκεκριμένη μορφοποίηση μιας αντικειμενικής τάσης του
(καπιταλιστικού) κράτους, ενός αντικειμενικού προτσές δηλαδή, που
οδηγεί στη συστημική ενσωμάτωση ενός αριστερού κόμματος που εξαγγέλει
την ανατροπή, μέσα από την κρατικοποίησή του. Η τάση αυτή, η κίνηση,
πήρε τη συγκεκριμένη μορφή της πασοκοποίησης, γιατί το ΠΑΣΟΚ ήταν το
κόμμα που κυριάρχησε την περίοδο 1977-2010 στην πολιτική ζωή της
χώρας. [..] Η πασοκοποίηση είναι μια πολύ πιο σύνθετη διαδικασία,
καθώς αφορά την κυρίαρχη τάση κρατικοποίησης-αστικοποίησης ενός
σοσιαλιστικού κόμματος ήδη από τη δεκαετία του ’80 (5), που στις
χωροχρονικές συνθήκες του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού αποτέλεσε
στην εξέλιξή του τον φορέα εσωτερίκευσης των συγκεκριμένων σχέσεων
ιμπεριαλιστικής εξάρτησης. Και με αυτή την έννοια έχει μεγάλη σημασία
να αποτιμηθεί και να ερμηνευθεί η «πασοκική εμπειρία», πώς δηλαδή ένα
αριστερό κόμμα (εφόσον υπερβούμε την ταύτιση αριστεράς και
κομμουνιστικής παράδοσης με όρους αποκλειστικότητας) μέσα από την
κυβερνητική διαδρομή, την ενσωμάτωσή του στο κράτος, την μεταβολή του
από κοινωνικό κόμμα σοσιαλιστικής αλλαγής σε κοινωνικό στρώμα που
αναπαράγεται μέσω του κράτους, διαβρώνεται από διεθνείς και εγχώριους
παράγοντες, χάνει διαρκώς την αυτονομία του, η εξέλιξή του ελέγχεται
σε πολύ μεγάλο βαθμό από εξωκομματικές δυνάμεις και τελικά
μεταμορφώνεται στο ακριβώς αντίθετό του. Ο συνασπισμός εξουσίας του
ΠΑΣΟΚ μέσω της κρατικοποίησής του συνδέεται οργανικά, διαπλέκεται με
την αστική τάξη της χώρας, πάντα στο κυρίαρχο πλαίσιο που ορίζεται από
τη διαδικασία εσωτερίκευσης της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης. (Νέος
Αγωνιστής).
Η νεώτερη σημασία όμως αφορά στο πώς σε ένα περιβάλλον πάλι Τίνας, είναι μοιραίο ένα σοσιαλιστικό με την έννοια του κεντρώου σοσιαλδημοκρατικού κόμμα να συνθλιβεί, γιατί δεν θα έχει να προτείνει κάτι διαφορετικό από τη Δεξιά, οπότε ο μεν κόσμος που θέλει την πεπατημένη θα πάει στη Δεξιά που δεν θα χάσει τα πελατάκια της, ως το Ρήαλ θινγκ, οι δε κοντρα-Τινίστας θα πάνε σε ένα πιο ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα ή σε ένα ακροδεξιό. Ο όρος πασοκοποίηση, λοιπόν, εκφράζει την εξαφάνιση του Κέντρου σε περιόδους πόλωσης.
Για τη διεθνή εξέλιξη του όρου:
Ο όρος πασοκοποίηση έχει βρει το αντίστοιχό του στα αγγλικά, στον όρο
pasokification [...] Σε πρόσφατο άρθρο βρίσκουμε τον ορισμό του, μαζί
με μιαν αναφορά στον δημιουργό του όρου: This phenomenon – the rapid
capitulation of a social democratic heavyweight in times of austerity
– has been called ‘Pasokification’ by James Doran, and it’s a trend we
may well see beyond Greece. Δεν ξέρω αν όντως ο James Doran είναι ο
πρώτος που έπλασε τον όρο, πάντως συμφωνώ στον ορισμό. Στα αγγλικά,
ονομάστηκε Pasokification η εκλογική κατάρρευση ενός κραταιού
σοσιαλδημοκρατικού κόμματος όταν δεν μπόρεσε να δώσει απαντήσεις στη
λιτότητα. Ο όρος, βέβαια, δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο για το ΠΑΣΟΚ ή
κυρίως για το ΠΑΣΟΚ. Ακούστηκε πάρα πολύ στη Βρετανία, μετά την
εκλογική ήττα των Εργατικών, και ιδίως μετά τη συντριβή του Εργατικού
Κόμματος στη Σκωτία. Μάλιστα, ο όρος pasokification έχει προταθεί για
καταχώρηση (ή καταχώριση, αν είστε από την αντίπαλη φράξια) στο λεξικό
Collins, με ορισμό την εκλογική καθίζηση του βασικού
σοσιαλδημοκρατικού κόμματος της χώρας λόγω της εμφάνισης ενός
ριζοσπαστικότερου κόμματος στα αριστερά του. Όπως σημειώνεται εκεί,
Pasokification has already happened to Scottish Labour.Να σημειωθεί ότι ο όρος έχει περάσει και στα ισπανικά, όπου γίνεται λόγος για Pasokificación del Psoe, του Σοσιαλιστικού κόμματος, μια και εκεί υπάρχει η απειλή του Podemos. Ο όρος, που τον λάνσαρε ο Χουάν Κάρλος Μονεδέρο, βγάζει μερικές χιλιάδες γκουγκλιές.
Στου κυρ-Σαράντ
- «Μια νέα ανατριχιαστική λέξη γεμίζει τρόμο τους σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης: πασοκοποίηση»!!! [...] Από εκεί δηλαδή που η
Κεντροαριστερά και η Δεξιά αποτελούσαν παντού τους δύο πυλώνες του
καπιταλιστικού συστήματος και εναλλάσσονταν στην εξουσία
διασφαλίζοντας τη διαιώνισή του, τώρα τα πράγματα άλλαξαν. Ο
κεντροαριστερός πυλώνας ατρόφησε και μαραζώνει. Μετατρέπεται σε
«κυβερνητική τσόντα» της Δεξιάς σε πολλές χώρες. Είναι παντού φανερό
ότι τα σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά κόμματα της Ευρώπης
διολισθαίνουν προς την ανυπαρξία, ακόμη και σε χώρες που κυβερνούν!
Τέτοιο παράδειγμα είναι π.χ. η Γαλλία ή η Ιταλία. (Εδώ).
- Η αναφορά στην "πασοκοποίηση" της σοσιαλδημοκρατίας λαμβάνει διαφορετική έννοια, ανάλογα με τον ομιλούντα. Οι σοσιαλδημοκράτες
προειδοποιούν εαυτούς και αλλήλους ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος της
"πασοκοποίησης", δηλαδή της πολιτικής τους συρρίκνωσης, σε
περίπτωση που ακολουθήσουν το παράδειγμα του ΠΑΣΟΚ. Αντίθετα, οι
αριστεροί θεωρούν ότι το φαινόμενο της "πασοκοποίησης" ανοίγει τον
δρόμο για την άσκηση ριζοσπαστικής πολιτικής. Τονίζεται δε ότι
προϋπόθεση για τη δεύτερη περίπτωση είναι η ενεργοποίηση της κοινωνίας
και η από κοινού προσπάθεια με άλλους κοινωνικούς φορείς κατά το
πρότυπο του ΣΥΡΙΖΑ, το παράδειγμα του οποίου φέρει θετικό πρόσημο.
(Αυγή).
Συνεχίζουμε με μία ινσέψιο, ήτοι με μία πασοκο-ποίηση για την πασοκοποίηση από έναν τραυματισμένο ironic πασοκτζή στο Φέισμπουκ:
Είδα ένα κόμμα να γκρεμίζεται μπροστά μου/ είδα να γίνεται γιαπί το
κίνημα μου/ για το καλό μου.
Είδα τα έργα που καμάρωνα κομμένα/ σε
φορτηγό τα όνειρά μου φορτωμένα/ για το καλό μου.
Για το καλό μου για
το καλό μου ώσπου δεν άντεξε στο τέλος το μυαλό μου/ πήρε ανάποδες
στροφές για το καλό μου/ κι είμαι στο ΚΙΔΗΣΟ ξανά για το καλό μου/ στην
ηρεμία για να βρω τον εαυτό μου.
Είδα τον Άκη μου να κλαίει απελπισμένα/ τον Χριστοφοράκο να φεύγει για τα ξένα για το καλό μου Για το καλό % μου για το καλό μου έχει μουδιάσει το κορμί και το μυαλό μου/ ενέσεις
χάπια ηλεκτροσόκ για το καλό μου σήμερα πήρανε στο ΣΥΡΙΖΑ τον διπλανό
μου ενώ παλεύω για να βρω τον εαυτό μου
κι έχω κρυμμένο τον Πανταγιά
για το καλό μου
Στην πολιτική επικαιρότητα τώρα, οι δύο διαφορετικές σημασίες της πασοκοποίησης φαίνεται ότι συνδέονται, όπως καταδεικνύει ο Νίκος Σαραντάκος στο άρθρο του, καθώς ένα αριστερό κόμμα που ανεβαίνει στην εξουσία και συμβιβάζεται μοιραία θα συνθλιβεί στο κέντρο για να δώσει τη θέση του σε ένα άλλο πιο ριζοσπαστικό κόμμα, σύμφωνα με ένα διαλεκτικό προτσές που αναπτύσσεται σε συνθήκες ΤΙΝΑΣ και αντιδράσεων (ίσως μάταιων αλλά ποτέ δεν ξέρεις) σε αυτήν. Ο σύριζας, ή έστω ψηφοφόροι του, φοβούνται και τα δύο, ήτοι μήπως σε μία πρώτη φάση υποστούν πασοκοποίηση με την έννοια της μετατροπής σε ένα κατεστημένο αστικό κόμμα εντέλει μάλλον μνη, που θα σημάνει σε δεύτερη φάση την εξαφάνισή του.
Όμως από ό,τι βλέπω στον γούγλη, την πασοκοποίηση με την έννοια της πολιτικής εξαφάνισης τρέμει και η νουδούλα.
- Αποχωρεί καταγγέλωντας την πασοκοποίηση της ΝουΔού. (Εδώ).
- άρχισε η εκλογική πασοκοποίηση της ΝΔ. σε αντίθεση με αυτήν του ΠΑΣΟΚ, η πασοκοποίηση της ΝΔ 1. θα συντελεσθεί εντός ευρύτερου
χρονικού ορίζοντα 2. με τελικό πάτο υψηλότερο από αυτόν του ΠΑΣΟΚ. το
πολιτικό σύστημα θα κονιορτοποιηθεί αποκτώντας λούμπεν
λατινοαμερικάνικα χαρακτηριστικά (celebrities, ποδοσφαιρικοί
παράγοντες, τοπικές υπερκομματικές συμμαχίες ενόψει μάσας). Έτσι
κι αλλιώς τα κόμματα μας δεν υπήρξαν ποτέ συνεπείς φορείς ιδεολογιών
αλλά κοτζαμπάσικες ευκαιριακές συσσωματώσεις ανθρώπων. (Εμβριθής πολιτική ανάλυση σε μππουρδελοσάιτ).
Τελικά, αν όλοι πασοκοποιηθούν, ποιος θα μείνει απασοκοποίητος; Οι δυστοπίες περί πασοκοποιήσεως των πάντων πλην κάποιων που θα είναι υπερβολικά σκληροί για να πεθάνουν γίνουν Πασόκ, έχουν αρχίσει να δίνουν και να παίρνουν. Σε ένα πρόσφατο μυθιστόρημά του με τίτλο Υποταγή, ο Michel Houellebecq περιγράφει ένα δυστοπικό μέλλον της Γαλλίας, όπου όλα τα δεξιά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα θα έχουν πασοκοποιηθεί με μοναδικούς επιζήσαντες αφενός τους ακροδεξιούς και αφεδύο ισλαμιστικά κόμματα τ. "Αδελφοί Μουσουλμάνοι". Στην Ελλάδα με τα χρυσαύγουλα οι δυστοπίες έχουν ήδη ξεκινήσει προφητικά για την υπόλοιπη Ευρώπη αν και το μέλλον παραμένει άδηλο.
Σε αυτό το ψυχικό και πολιτικό τοπίο επανέρχομαι κυκλικώς σε μία πασοκο-ποίηση, ήτοι στο υπέρτατο μεσσιανικό αριστερούργημα του Τηλέμαχου Χυτήρη:
Δεμένος τρυφερός αλλιώτικος
Δεμένος στο κατάρτι μου.
Τόσα νερά στο
δωμάτιό μου!
Ας έρθουν οι σύντροφοι
Ας έρθουν οι σειρήνες
Ας έρθει - έστω - ένας
υδραυλικός.
"Οδύσσεια", Συλλογή "Τόποι Νέοι"
