Tagged definitions (63)
Showing 31-40 from 63

Το ελληνικό άλφα, το γράμμα α σε αντιδιαστολή προς το λατινικό a, όπως μας μαθαίνουν οι δασκάλες μας να το γράφουμε στο δημοτικό. Ακούγεται σε συμφραζόμενα τυπογραφίας, γραφολογίας και μαθηματικών.

Να σχολιάσω ως παθός την τελευταία περίπτωση, που είναι και αξιόλογη. Στη διδασκαλία των μαθηματικών στην ελλάδα, ξεκινώντας ήδη από τη μέση εκπαίδευση –όπου τα περισσότερα γράμματα που χρησιμοποιούνται για σύμβολα είναι όντως ελληνικά– αλλά και συνεχίζοντας μέσα στο πανεπιστήμιο –όπου η κατάσταση αλλάζει ριζικά–, η πρακτική θέλει τα λατινικά γράμματα να εξελληνίζονται, δηλαδή να διαβάζονται σαν να επρόκειτο για τα αντίστοιχα ελληνικά. Έτσι, η εξίσωση y=ax+b διαβάζεται συνήθως «ψ=αχ+β», δηλαδή «ψι ίσον άλφα χι συν βήτα» και όχι ας πούμε «γουάι ίσον έι εξ συν μπι» ή «ιγκρέκ ίσον α ιξ συν μπε» ή «ούπσιλον ίσον α εξ συν μπε» και λοιπά –μάλιστα, το να τα διαβάσεις ξενικά είναι συχνά ό,τι πρέπει λόγος για καζούρα.

Η παράδοση αυτή λειτουργεί ικανοποιητικά μέχρι ένα σημείο, αλλά με το που ο φοιτητής θα παραμυθιαστεί αρκετά από τα μαθηματικά ώστε να πιστέψει ότι είναι τελικά και γαμώ τις ιδέες να κυνηγήσει μεταπτυχιακά, αρχίζει να παρουσιάζει προβλήματα. Γιατί αργά ή γρήγορα θα κληθεί να καταλάβει ας πούμε την εξίσωση β=aα+b. Και άντε καλά να την διαβάσει τυπωμένη· άμα την διαβάσει γραμμένη στον πίνακα;...

Από τα ψιλά γράμματα των μαθηματικών σπουδών αυτή η εξοικείωση με διαφορές του τύπου άλφα-α (a-α), χι-εξ (χ-x), ψι-γουάι (ψ-y), ύψιλον-βε (υ-v) και τέτοια. Παίρνει θα 'λεγα τουλάχιστον κάνα χρόνο ώσπου να πειστεί κανείς (ειδικά αν είναι κοριτσάκι...) ότι τουλάχιστον όταν γράφει μαθηματικά, θα πρέπει να παρατήσει τις γαμάτες του, ψαρωτικές καλλιγραφικές ιδιοτροπίες και να μάθει απ' την αρχή να γράφει το ελληνικό αλφάβητο ελληνικά και το λατινικό λατινικά –κάτι που ισχύει βέβαια και για τους αλλοδαπούς και την πολύ συνηθισμένη πρακτική τους να γράφουνε κυρτά. Φίλη μου ελληνίδα, διδάσκοντας πιθανότητες σε γερμανάκια, έφαγε βρίσιμο από τους φοιτητές γιατί έγραφε το πι χωρίς τα τσουνάκια: «Συγνώμη κυρία, τι σύμβολο είν' αυτό εκεί;» «Ποιο;...» «Να, εκείνο εκειπέρα». «...Ε, ελληνικό πι». «Μα δέν είναι έτσι το ελληνικό το πι!»(!...) Φανταστείτε να τους το 'γραφε και ϖ τι θα γινόταν...

Γιατί στα μαθηματικά, επιβάλλεται να είναι κανείς σαφής. Βέβαια.

Ἀκρωνύμιο τῶν λέξεων Γαμᾶμε Ὅ,τι Βροῦμε Ἐκτὸς Πούστηδων.

Στὴ δεκαετία τοῦ ᾿60 στὸ Κολλέγιο Ἀθηνῶν ὑπῆρξε σύλλογος (ἄτυπος φυσικά) μαθητῶν μὲ τὸν τίτλο αὐτόν. Ὁ ΓΟΒΕΠ ὑπῆρξε ἀντίπαλος τοῦ ἄλλου «συλλόγου» τοῦ ἰδίου σχολείου, μὲ τίτλο ΓΟΒ (ἡ ἑρμηνεία περιττεύει). Ὁ ΓΟΒΕΠ ἦταν ἐξ ὅσων γνωρίζω πολυπληθέστερος τοῦ ΓΟΒ.

Πρβλ. καὶ σαβουρογάμης

Παλιά, προ ίντερνετ εποχή, τα παιδιά έπαιζαν στις αλάνες και στις γειτονιές. Οι σερνικοί παίζαν ποδόσφαιρο, οι τσούπρες μήλα (και όταν νύχτωνε σε ζευγάρια m/f οι πιο προχώ έπαιζαν και το γιατρό). Στην περίπτωση μας εστιάστε στο ποδόσφαιρο. Λόγω περιορισμένου αγωνιστικού χώρου, η εκτέλεση κόρνερ, θεωρείτο αδύνατη. Οπότε για να μη χαθεί το πλεονέκτημα του επιτιθέμενου, η ομήγυρη αποφάσιζε, ότι τα τρία κόρνερ ισοδυναμούν με ένα πέναλτι (μισό γκολ, για τις σλανγκομούνες).

Αυτός ο κανόνας χάθηκε, μαζί με το ποδόσφαιρο στις γειτονιές. Αλλά έμεινε ως σλανγκ όρος, που περιγράφει:

• την αντίθεσή μας, σε πολύπλοκους και περιοριστικούς κανόνες που θέτει κάποιος, τους οποίους και θεωρούμε άτοπους,
• μία κατάσταση σαν παιδιάστικη.

Στις ποδοσφαιρικές αλάνες, τσουκίδα αποκαλείται το δυνατό, ξερό σουτ. Μπορεί να είναι μίτο, (ζ)ντροπ ή να γίνεται με το coup de pied (<γ>κου<ν>τουπιέ). Χαρακτηριστικό της τσουκίδας είναι η δύναμη και η ευθυβολία.

Συντάσσεται με τα βαράω, τραβάω, πιάνω, κάνω.

Συνώνυμο: βολίδα.

Είδος βάναυσου (για το θύμα πάντα) «παιχνιδιού» στα γυμνάσια - λύκεια. Χρειαζόμαστε τουλάχιστον πέντε (5) άτομα. Ένα (1) θύμα και τουλάχιστον τέσσερις (4) δράστες. Οι δράστες πιάνουν το θύμα από τα χέρια και τα πόδια, βρίσκουν μια κολόνα και κοπανάνε τα περιουσιακά στοιχεία του θύματος με ανοιχτά τα πόδια. Τόσο απλά, τόσο γρήγορα, αλλά και τόσο οδυνηρά.

Είναι η σφαλιάρα που δίνεται στο κούτελο κάποιου. Αφού λοιπόν ρίξουμε τη σφαλιάρα στο κούτελο του άλλου λέμε θριαμβευτικά, «Παστέλι!». Αν ο άλλος είναι έξυπνος, μας ρίχνει κ αυτός μια στο κούτελο φωνάζοντας με ακόμη πιο πολύ θρίαμβο, «Με δέκα κιλά μέλι!». Εξαιρετικά δημοφιλές παιχνίδι στα σχολεία.

All time classic μαθητική σλανγκ. Το ανεπίσημο καπνιστήριο κάθε σχολείου, όπου οι θεριακλήδες teenagers μπορούσαν να παραδοθούν ανενόχλητοι στο πάθος τους, μακριά απ' τα μάτια των καθηγητών.

Απαραίτητη γλωσσική παρατήρηση: Απαντάται και ως ουδέτερο (ΤΟ τζούρα-κλαμπ) αλλά κυρίως ως θηλυκού γένους (Η τζούρα-κλαμπ), κόντρα σε κάθε γραμματική ορθοδοξία.

Συνήθως τοποθετείται στις τουαλέτες του σχολείου, ή πλησίον αυτών. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να βρίσκεται και σε κάποιο εγκαταλελειμμένο υπόγειο ή σε κάποια απόμερη γωνιά του προαυλίου, ανάλογα πάντα με τη χωροταξία κάθε σχολικού συγκροτήματος. Εννοείται πως η τζούρα-κλαμπ δεν ταυτίζεται με το χώρο που την φιλοξενεί, όντας πάνω απ' όλα η ζωντανή κοινότητα των παιδιών που την συναποτελούν.

Η ύπαρξη της τζούρα-κλαμπ είχε - και έχει - εθιμικό χαρακτήρα για τα περισσότερα Γυμνάσια ή Λύκεια. Και το έθιμο συνιστά πηγή Δικαίου, μας υπενθυμίζει ο Αστικός μας Κώδικας. Η τζούρα-κλαμπ περιλαμβάνεται στα Ιερά και Όσια του μαθητικού βίου, μια κατάκτηση του μαθητικού κινήματος, ένα άγραφο Κείμενο που κανείς δεν τολμά να θίξει. Τώρα τελευταία, το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί και σε ορισμένα Πρωτοβάθμια σχολεία (Δημοτικά), κάτι που στην εποχή του γράφοντος ήταν ακόμη αδιανόητο.

Η τζούρα-κλαμπ επιτελεί λίαν σημαντικές λειτουργίες εντός του δομημένου όλου που αποτελεί το σχολείο, όπως θα μας έλεγε ένας κοινωνικός ανθρωπολόγος. Συμβάλλει καταρχήν στην εκτόνωση εντάσεων και άλλων προστριβών που δημιουργεί ο καταναγκασμός της διδασκαλίας. Μια ελευθεριακή νησίδα, μια όαση σωτήριας παραβατικότητας μέσα σ' ένα αυταρχικό και αρτηριοσκληρωτικό περιβάλλον. Ως χώρος εστίασης ανταγωνιστικός της αίθουσας διδασκαλίας, προσφέρει πολύτιμη βιοτική πείρα, που κανένα βιβλίο δεν είναι σε θέση να μεταδώσει. Προωθεί την κοινωνική συναναστροφή και την κοινωνική μάθηση (Χονδρικά, σύμφωνα με τη θεωρία του συμπεριφοριστή ψυχολόγου Albert Bandura: «κάνε ότι κάνω», δλδ «καπνίζω, κάπνισε κι εσύ, μπορείς!»).

Φαινομενικά, το κλαμπ ανταγωνίζεται το «επίσημο» σχολείο και τις προβλεπόμενες δραστηριότητες που εκείνο οργανώνει (διδασκαλία, εκπαιδευτικές εκδρομές, συμμετοχές σε παρελάσεις και παράτες κλπ). Φαίνεται να υποσκάπτει τα αξιακά θεμέλια στα οποία βασίζεται το ένδοξο ελληνικό σχολειό: στείρα απομνημόνευση διδακτικής ύλης, τυφλή υποταγή σε καθηγητάδες, παντελής έλλειψη πρωτοβουλίας και αυτενέργειας.

Κι όμως, δεν είναι ακριβώς έτσι. Η τζούρα-κλαμπ τελεί σε μια συμπληρωματική σχέση συνεχούς αλληλεπίδρασης με το «επίσημο» σχολείο, μια σχέση διαλεκτική. Η «θέση» του σχολείου και η «αντίθεση» που εκπροσωπεί το κλαμπ, απολήγουν σε μια «σύνθεση», μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα που συνδυάζει την βιβλιακή γνώση με την κοινωνική μόρφωση. Ή τουλάστιχον έτσι θα έπρεπε να είναι.

Διότι, σε αρκετές περιπτώσεις, η τζούρα-κλαμπ λειτουργεί εν απομονώσει, περιχαρακωμένος χώρος, ένα περιθώριο που ελάχιστα επικοινωνεί με το «επίσημο» σχολείο. Γίνεται καταφύγιο για τα καλύτερα φιντάνια, τους πλέον αποτυχημένους, τους πλέον κατεστραμμένους «μαθητές», αυτούς που έχουν «μείνει» δεκάδες φορές στην ίδια τάξη και κοντεύουν να πάρουν σύνταξη όντας ακόμα στην Α' Λυκείου. Οι «φυσιολογικοί» μαθητές ψιλοχέζονται να πλησιάσουν, μήπως και εισπράξουν καμιά αδέσποτη φάπα απ' τους μαγκιόρους, ημιβάρβαρους ενοικούντες την τζούρα-κλαμπ.

Την ζοφερή εικόνα συμπληρώνουν οι διαβόητοι «εξωσχολικοί»: Συλλογικοί δαίμονες μιας μικροαστικής κοινωνίας (όπως παλαιότερα οι Εβραίοι, οι λεπροί, οι ομοφυλόφιλοι και άλλοι «παρεκκλίνοντες»), καταγγέλλονται με πάθος από τη θείτσα νοικοκυρά, τον καρμίρη μικροέμπορα, τον συνταξιούχο ψηφοφόρο του ΛΑΟΣ: «αυτοί οι αλήτες σπρώχνουν τα παιδιά μας στα ναρκωτικά», «αυτοί οι ανεπρόκοποι φταίνε για το κατάντημα της πατρίδας» και άλλα όμορφα.

Όπως και κάθε ελευθεριακός, κοινωνικοποιημένος και αυτορρυθμιζόμενος χώρος (βλ. καταλήψεις), η τζούρα-κλαμπ λειτουργεί υπό τη δαμόκλειο σπάθη της έξωθεν επέμβασης και καταστολής. Kατά καιρούς γίνονται κάποια ντου από και καλά αγανακτισμένους καθηγητές, που και καλά έχουν βγει απ' τα ρούχα τους «μ' αυτά που συμβαίνουν εδωπέρα», πάντα έτοιμους να σου ζαλίσουν τον έρωτα με το κλασικό κήρυγμα. Κι όταν λέμε πως μας ζάλιζαν τον έρωτα, το εννοούμε κυριολεχτικά, αφού στη τζούρα-κλαμπ πλέκονται ειδύλλια, πέφτουν τρελά μπαλαμουτιάσματα, χαμουρέματα και γενικώς φασώματα, μέσα σ' ένα κλίμα περιρρέοντος οτινανισμού...

Τέλος, να πούμε πως η έκφραση γνωρίζει νέες πιένες σήμερα, την εποχή της Καπνοαπαγόρευσης, όπου παρατηρείται διεύρυνση του σημασιολογικού της πεδίου: εκτός από το κλασικό σχολικό καπνιστήριο, «τζούρα-κλαμπ» λέμε ειρωνικά, τον ειδικό χώρο για καπνίζοντες που έχει προβλεφθεί σε κάθε εργασιακή μονάδα. Πρόκειται κατά κανόνα για χώρο περιορισμένων διαστάσεων, κανονική τρύπα, ανήλιαγο, καταθλιπτικό, εύγλωττη εξεικόνιση του αποκλεισμού και της περιθωριοποίησης που βιώνουν οι nicotine-freaks.

Ο μαθητής που στο λύκειο σηκώνει ακόμη το χέρι στροβιλίζοντας το όπως στο δημοτικό φωνάζοντας «κύριε-κύριε!» . Προσφέρεται για οποιαδήποτε χάρη από τον καθηγητή.

Μεγαλώνοντας στο στρατό γίνεται σκοπάνθρωπος, καπαπής και αγγαρειομάχος. Στον επαγγελματικό τομέα γίνεται γλείφτης όχι από τσατσοσύνη αλλά από έμφυτη μαλακώδη καλοσαμαρειτική άτιτιουντ.

Τον αντιπαθούν όλοι γιατί κανείς δεν καταλαβαίνει πώς προσφέρεται σε κάθε αγγαρεία και χάρη προς ανώτερο.

Η καθηγήτρια γαλλικών.

Λέξη που όλοι χρησιμοποιήσαμε (και ακόμη χρησιμοποιείται) στη σχολική μας εποχή, όταν παρήγαμε μετά μανίας διάφορα παρατσούκλια για τους διδάσκοντες, στην αγωνία μας να τους καταστήσουμε πιο προσιτούς, πιο οικείους, να τους «κατεβάσουμε» από το βάθρο της αυθεντίας (όπου το σύστημα μας τους κότσαρε) και να τους ειρωνευτούμε.

Η γαλλικού βέβαια, διέφερε κάπως από τους άλλους προφέσορες, διότι συνήθως ήτο τσαχπινογαργαλιάρα και ευειδής (ή τουλάστιχον εμείς τη βλέπαμε έτσι, που απ' τις καύλες της εφηβείας δε θωρούσαμε τη μύτη μας..)

Το σεξ-απήλ που εξέπεμπε η γαλλικού, βασιζόταν, εκτός της εμφάνισής της, στη διαολεμένη τη γαλλική προφορά, που όλοι κοροϊδεύαμε και όλοι θεωρούσαμε φλώρικη, αλλά κατά βάθος μας έφτιαχνε να την ακούμε. Ιδίως αυτό το μισόκλειστο στόμα και τα σουφρωμένα χείλια που απαιτεί το γαλλικό το φωνήεντο, προκαλούσαν άνομους συνειρμούς ακολασίας..

Εκτός από τη γαλλικού, υπάρχει και η αγγλικού, η οποία συνήθως δεν αποτελούσε σκοτεινό αντικείμενο του μαθητικού πόθου (μέχρις αποδείξεως του εναντίου βεβαίως βεβαίως...)

Η σλανγκίζουσα κατάληξη -ού θα μπορούσε θεωρητίκαλλυ να επεκταθεί και σε καθηγήτριες άλλων γλωσσών, π.χ. ιταλικού, γερμανικού, ισπανικού κ.ο.κ., ωστόσο τέτοια φαινόμενα δεν έχουν ως τώρα παρατηρηθεί..

Μια έκφραση που όπως ξέρουμε όλοι σημαίνει «εύκολο».

Μας ενδιαφέρει όμως επειδή αναφέρεται συγκεκριμένα και στα θέματα εξετάσεων (βλ. Πανελληνίων). Κατά τα καλοκαίρια της δεκαετίας του '90 ειδικά, είχε γίνει σωβρακολάστιχο και από τα ΜΜΕ αλλά και από τους μαθητές που μιλούσαν στους δημοσιογράφους που περίμεναν έξω από τα εξεταστικά κέντρα.

Παίζει σε ένα δίλεπτο ρεπορτάζ, η λέξη «βατό» να ακουγόταν 20 φορές.

Το αξιοπερίεργο είναι ότι αν τελικά ΟΛΑ τα θέματα ήταν βατά, τότε γιατί αποτελούσε γεγονός άξιο αναφοράς;;;;;