Tagged definitions (177)
Showing 61-70 from 177

Ίσως η μοναδική μη τετριμμένη απάντηση στην απελπιστικά τετριμμένη ερώτηση «τι κάνεις», ή κάποια παρόμοια. Δείχνει ενόχληση σε ακραίο βαθμό, και απέχθεια προς τον ερωτώντα, εκτός και χρησιμοποιείται δίκην αστεϊσμού.

Παρά τις πολυετείς έρευνες, δεν έχει βρεθεί αντίδοτο, ανταπάντηση ή α-ντά-ντιρλάντ-α-ντά.

Παραπέμπω στο μεγάλο κάτω για το παράδειγμα έτερης ατάκας που επί μακρόν είχα παραξηγήσει. Για πολύ καιρό αντιλαμβανόμουν τον περίεργο όχι ως τον περίεργο-ρωτάω να μάθω (γαλλ. curieux), αλλά τον περίεργο τύπου «είναι περίεργος αυτός ο τύπος» (γαλλ. bizarre). Μήπως τελικά είμαι ηλίθιος;; Όχι, απλά παράλογος.

Η αιφνίδια απάντηση στην ερώτηση:

- Και τώρα;

Προφέρεται αργόσυρτα, ανακόπτοντας την όποια συνέχεια της συζήτησης.

Άνθισε στον λαρισαϊκό κάμπο στα 80s.

Το μπαμπαδίστικο αυτό λήμμα το χρησιμοποιούμε για να ταπώσουμε κάποιον στις παρακάτω τρεις (τουλάχιστον) περιπτώσεις που αυτός:

α) απάντησε σε μια ερώτησή μας με «Ε;» (με την ένοια του «Ορίστε;», «Πώς είπατε;»)
β) απευθύνθηκε στο άτομο μας με την κλητική αντωνυμία «Ε!»
γ) τα μασάει και αντί να μας εξηγήσει κάτι επαναλαμβάνει συνεχώς «εεε...εεε...»

Το λήμμα το έχει χρησιμοποιήσει (και απογειώσει) στην περίπτωση γ' ο μέγας Διονύσης Παπαγιαννόπουλος σε διάλογό του με την Αλίκη Βουγιουκλάκη στο «Το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο» (νομίζω).

Με τη φράση αυτή αμφισβητούμε τις μεγαλόστομες εξαγγελίες, υποσχέσεις και γενικά τα «θα» κάποιου. Σαν να λέμε δηλαδή σκωπτικά «Ναι, καλά, του χρόνου το Μάη», ή «Ναι σε πιστέψαμε», αμφισβητώντας τα χρονικά πλαίσια και την αξιοπιστία του υποσχεσιολόγου.

Ελαφρώς απαξιωτική απάντηση στην ερώτηση «τι ώρα είναι;», αρκετά δημοφιλής στους εκνευριστικούς τύπους που αρέσκονται να απαντούν σε μια ερώτηση με ερώτηση.

Ο χρήστης της φράσης αδημονεί να διακόψει τον συνομιλητή του, υπονοώντας εμφανώς ότι ποσώς τον ενδιαφέρει τη δεδομένη στιγμή τι ώρα δείχνει το ρολόι του (εάν έχει καν).

Η φράση συναντάται πολλές φορές και με το επιφώνημα ε στην αρχή της (ε, δε θα 'ναι;).

Cult φράση, με ρίζα στο μακρινό 1968 και την ταινία Κορίτσια στον Ήλιο. Η χρήση της είναι ευρεία, κυρίως λόγω του κωμικού της στοιχείου που πηγάζει απευθείας από την σκηνή στην οποία ειπώθηκε. Σε αυτήν, ο αγαθός βοσκός κυνηγάει την τουρίστρια Άνναμπελ, θέλοντας να της προσφέρει αμύγδαλα. Η τουρίστρια, μην γνωρίζοντας ελληνικά, τρέχει τρομαγμένη από την εμφάνιση και τους «χωριάτικους» τρόπους του φοβούμενη τα χειρότερα.

Η φράση χρησιμοποιείται σε μεγάλο αριθμό περιστάσεων, ωστόσο αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι πέρα από το κωμικό στοιχείο (χωρίς η ταινία να είναι κωμωδία), η χρήση κατά κύριο λόγο αποπνέει την κοινωνική αγνότητα εκείνης της εποχής της Ελλάδας, που αποτυπώνεται τόσο πετυχημένα στο φιλμ.

Η συνήθης χρήση γίνεται σε περιπτώσεις όπου κάποιος βιάζεται (λόγω ή έργω) και κάποιος άλλος προσπαθεί να τον κάνει να κατεβάσει στροφές. Επίσης χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου διέρχεται μια όμορφη γυναίκα οπότε η φράση έχει την έννοια του «κάτσε να σε τρατάρω». Τέλος, το «μύγδαλα», μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματικό κάθε φορά που κάποιος λέει «στάσου».

Η επιτυχία της ταινίας και το γεγονός ότι αποτελεί μέρος της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου, έχουν εξασφαλίσει τις συχνές προβολές της στην τηλεόραση, διατηρώντας όπως είναι λογικό τη διαχρονικότητα της ίδιας αλλά και της φράσης. Αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς οι συντελεστές της ταινίας αποτελούν ένα Who’s-Who του ελληνικού κινηματογράφου:

Σενάριο: Ιάκωβος Καμπανέλλης
Σκηνοθεσία: Βασίλης Γεωργιάδης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Νίκος Κουτελιδάκης
Μοντάζ: Αριστείδης Καρύδης-Fuchs
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος Ηθοποιοί: Γιάννης Βόγλης, Ann Lonnberg, Κώστας Μπάκας, Βαγγέλης Καζάν, Μιράντα Μυράτ.

3 βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1968 και υποψήφια για χρυσή σφαίρα ξένης ταινίας 1969

Αυτό ακριβώς λέγεται ότι είπε ο Θεόδωρος Πάγκαλος στην Μάργκαρετ Θάτσερ, αν έχετε τον Θεό σας, ως υφυπουργός Εξωτερικών Ελλάδας ο ένας, πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας η άλλη. Είναι βέβαια δυσχερές να αποδειχθεί αν πρόκειται για ιστορική πραγματικότητα ή για αστικό μύθο. Πάντως, όπως γράφει το Βήμα, τουλάστιχον ο Μίμης Ανδρουλάκης περιέχει την ιστορία στο βιβλίο του «Ζητούνται Αλχημιστές» ως πραγματικό γεγονός. Το περιστατικό αναφέρεται ως εξής:

«Ποιος είναι αυτός ο χοντρός;» ψιθυρίζει η Μάργκαρετ Θάτσερ στον διπλανό της για τον Θ. Πάγκαλο, που αναπλήρωνε τον Ανδρέα Παπανδρέου σε ένα συμβούλιο κορυφής, όμως τα άτιμα τα μικρόφωνα το μεγέθυναν. «Σε έχει πηδήξει ποτέ χοντρός;» άφησε να του ξεφύγει τσαντισμένος ο Πάγκαλος, η αφηρημένη μεταφράστρια αυτομάτως το μετέφρασε και πάγωσε το συμβούλιο.

Επίσης, για μια πιο λάιτ, αλλά επίσης διασκεδαστική βερσιόν της σχέσης Πάγκαλου και Θάτσερ, βλ. το σχετικό άρθρο της Καθημερινής. Το άρθρο αυτό περιγράφει ένα ειδυλλιακό όχι τόσο μακρινό παρελθόν της ένδοξης εϊτίλας, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου ζήταγε λεφτά από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκβιάζοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα έθετε βέτο για την ένταξη Ισπανίας και Πορτογαλίας. Μάλιστα στην κρίσιμη συνεδρίαση αποχώρισε μαζί με τον ΥΠΕΞ του Χαραλαμπόπουλο για να κανονίσει την εκλογή του Σαρτζετάκη ως Προέδρου Δημοκρατίας στην Ελλάδα και άφησε τον νεαρότερο τότε Πάγκαλο μόνο του στην αρένα με τα θηρία. Ο πιο λάιτ διάλογος, όπως καταγράφεται στην Καθημερινή, έχει ως εξής:

Θάτσερ: - Excuse me, what is your name my boy;
Πάγκαλος: - Τeo.
Θάτσερ: - Are you sure you are qualified to negotiate;
Πάγκαλος: - Of course! Will negotiate.

Η Καθημερινή αποσιωπά το μπινελίκι πλην αφήνει να εννοηθεί ότι ο Πάγκαλος κατήγαγε διπλωματικό θρίαμβο, και η continental Ευρωπαϊκή Ένωση πλήρωσε ασμένως τα γαμησιάτικα στον «χοντρό».

Τι είχε διαδραματιστεί; Μπορεί ο ιστορικός να συμπεράνει ότι οι ηγέτες της ηπειρωτικής Ευρώπης είχαν σπασαρχιδιαστεί με την συμπεριφορά και το μοντέλο της Θάτσερ επί σειρά ετών. Χαρακτηριστική και η αλαζονεία της επί της προκειμένης συνδιάλεξης. Μην ξεχνάμε ότι Καγκελάριος της Δ.Γερμανίας ήταν ο «πληθωρικός» Χέλμουτ Κωλ που είχε κάθε λόγο να ταυτιστεί με τον Πάγκαλο και να χαρεί με την απάντησή του. Κάτι λοιπόν το ζήτημα χοντρός έναντι καρακάξας ως προς Γερμανία, κάτι το ζήτημα σοσιαλιστής έναντι νεοφιλελεύθερης ως προς Γαλλία -Μιτεράν- και Ιταλία -Κράξι-, ο Πάγκαλος είπε την κατάλληλη ατάκα στην κατάλληλη στιγμή.

Ας φύγουμε όμως από την ιστορική ενδεχομενικότητα και ας περάσουμε στο σλανγκικό καθολικό. Η έκφραση αποτυπώνει έναν σλανγκικό μηχανισμό που συνδυάζει δύο ήδη γνωστούς μηχανισμούς ήτοι το: θα γυρίσει ο τροχός, θα γαμήσει κι ο φτωχός και το σ' έχουνε γαμήσει τέτοια ώρα;.

Εν προκειμένω δεν μας ενδιαφέρει ειδικά ο χοντρός. Θα μπορούσε να είναι και κουτσός, φτωχός, κοντός κ.ο.κ. Θίγουμε μια συγκεκριμένη σλανγκική στρατηγική στο πλαίσιο του βρις-οφ. Ήτοι, όταν κάποιος σου αποδίδει έναν υβριστικό χαρακτηρισμό (που ενδεχομένως εμπίπτει στην πραγματικότητα), εσύ δεν τον αποκηρύσσεις, αλλά σπεύδεις να τον υιοθετήσεις μέσω της στρατηγικής πανηγυρισμού και υπονόμευσης (celebrating & undermining κατά Judith Butler). Δηλαδή, ναι, είμαι χοντρός, αλλά σε έχει γαμήσει ποτέ χοντρός να δεις την γλύκα; Θέτεις έτσι τον συνομιλητή σε ξενερουά ματ (όπως και στο «σ' έχουνε γαμήσει τέτοια ώρα»). Αν πει όχι, θα θεωρηθεί ως συναίνεση για επιτόπιο γαμήσι. Αν πει ναι, θα παραδεχτεί ευθύς εξαρχής την ήττα του. Οπότε η σλανγκική στρατηγική έχει εξασφαλισμένη επιτυχία.

Συν ότι μιλάμε για τους απόκληρους της κοινωνίας, χοντρούς, κοντούς, κουτσούς, φτωχούς, για τους οποίους πολλά θα μπορούσε να πει ένα ντιριντάχτα λήμμα, όπως λ.χ. το μπουρδελές. Φανταζόμαστε ότι ένας τέτοιος άντρας, στερημένος καθώς θα είναι, λόγω κοινωνικού αποκλεισμού θα γαμήσει πιο λυσσαλέα, πιο παθιασμένα, κοινώς θα γαμήσει σαν να μην υπάρχει αύριο, το οποίο φωτίζει έναν επιπλέον λόγο γιατί ο συνομιλητής μας θα έπρεπε να εύχεται να τον γαμήσει χοντρός.

Περιττό να πούμε ότι η εν λόγω στρατηγική δεν δουλεύει με όλες τις ομάδες κοινωνικής ετερότητας, λ.χ. δεν πιάνει το κόλπο για τρανσέξουαλ, κομμένες, εκτομίες, σπάδωνες και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις. Αν και στην αντιουσιοκρατική εποχή μας πάντα μπορείς να φορέσεις ένα strap-on και να κάνεις την δουλειά σου.

Trivia: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος, σλανγκιστί Παν-κάλος ή Μεγάλος Τραγουδιστής είναι, ως γνωστόν, μια εξαιρετικά σλανγκενεργή προσωπικότητα για τον οποίο έχει σχηματιστεί πλούσια ανεκδοτολογική βιβλιογραφία. Έχει μείνει στην Ιστορία και για τις σεξιστικές του παρεμβάσεις και πέρα από την Θάτσερ. Λ.χ. λέγεται η εξής ιστορία εδώ:

Είναι ο Πάγκαλος και κατεβαίνει την Πανεπιστημίου με το φτωχικό του σαραβαλάκι. Στο φανάρι τον ρωτά μια κυρία ειρωνικά «Μα καλά κύριε Πάγκαλε, εσείς ένας ολόκληρος Πάγκαλος και οδηγείτε αυτό το αυτοκίνητο; Τι τα κάνετε όλα αυτά τα λεφτά που παίρνετε;» για να πάρει την απάντηση «Δυστυχώς τα τρώω με πουτάνες σαν κι εσένα.»

Disclaimer: Δεν κρίνεται το θέμα στην πολιτική του διάσταση, απλά καταθέτω την ακατάσχετη νοσταλγία μου για την ένδοξη εϊτίλα («μία είναι η δεκαετία» που λέει κι ο John Black), τότε που μπορούσαμε.

Λακωνική αλλά αόριστη απάντηση στην ερώτηση «τί κάνεις-καλά είσαι;», η οποία θα ήταν τουλάχιστον συντακτικά ορθότερη αν η ερώτηση είχε ως: «Πού' σαι ρε;» με την αυτή έννοια.

Δηλώνει, είτε μεμψιμοιρία που οφείλεται σε ακινησία και τέλμα (τα δίφλαγκα) στην ζωή του απαντώντος (ή το αντίστροφο), είτε βαρεμάρα, ή αποφυγή του τελευταίου να επεκταθεί σε σχόλια περί της τρέχουσας (προσωπικής, επαγγελματικής κλπ) καταστάσής του.

Ο δε απαντών χαριτολογώντας «και εδώ» (κατά τα: Και θα δούμε / και μάλλον / και μπορεί / και μπορέλι κ.λπ.), μάλλον παρουσιάζει χωρο-χρονική σύγχυση και παράκρουση θέωσης ως πανταχού παρών...

Παρόμοια: Τα ίδια / όπως τα 'ξερες / δε βαριέσαι / πώς να 'μαι / τί να κάνουμε κ.λπ.

Υφίσταται πανομοιότυπη έκφραση στην ισπανική:
-Que tal; (Τί κάνεις;)
-Aqui estoy / por aqui (Εδώ)...

Το βρακί σου ανάποδα: Συνήθης απάντηση στο ερώτημα «(χμμ) τί να φορέσω (άραγε)». Η σημασία της είναι αντίστοιχη των: φόρεσε ό,τι θες, δεν θα μπορούσα να ενδιαφέρομαι λιγότερο, μη μου ζαλίζεις τον έρωτα, ξεσκότα μου τομπούτσο, δεν με αφορά το θέμα, κόψε τον σβέρκο σου.

Στην μορφή το βρακί μου ανάποδα εκφράζει ίδιου βαθμού αδιαφορία ως απάντηση στο «τί θα φορέσεις», ενώ επιπλέον εκδηλώνει έμμεσα την περιφρόνηση για το κοινωνικό γεγονός (χάπενινγκ) στο οποίο αναφέρεται.

Επεξήγηση: Είναι αδιευκρίνιστη η ακριβής σημασία του «ανάποδα», αλλά συνήθως υπονοείται «το μέσα-έξω» (βλ. επεξηγ. μήδι 1). «Το μπρος-πίσω» είναι δυσχερής πρακτική, ειδικά σε περιπτώσεις στρινγκ, ενώ δημιουργεί θέματα υγιεινής εφόσον πρόκειται για φορεμένο εσώρουχο. «Το πάνω-κάτω» (βλ. επεξηγ. μήδι 2) σκαλώνει στο κεφάλι και ισοδυναμεί με το να μην φοράς βρακί, συνεπώς ξεφεύγει από τον παρόντα ορισμό.

Προέλευση: Η έκφραση προέρχεται από την λαϊκή δοξασία ότι, το να φορέσεις το βρακί σου ανάποδα φέρνει γούρι και προστατεύει από τη γλωσσοφαγιά.

Λοιπές σημασίες: Στο πιο κυριολεκτικό του, να αναφέρω ότι μια Μαρία (υπαρκτό πρόσωπο, Μυτιληνιά, καλή της ώρα της κοπέλας) με είχε πληροφορήσει ότι, όταν ξέμενε από καθαρά βρακιά, φορούσε τα φορεμένα της ανάποδα – σε εξτρίμ περιπτώσεις που εξαντλούνταν και διπλοφορεμένα, σταματούσε να φοράει και καθόταν κατάμουνα. Ισχυριζόταν ότι αυτό ήταν οικονομικό και της έφερνε τύχη. Το να βάλεις το βρακί σου ανάποδα λοιπόν μπορεί να έχει και τέτοια έννοια, το οποίον δεν είναι σλανγκ ως φράση, αλλά είναι σαφώς σλανγκ ως πρακτική, επομένως σπεκ.

Ευγενέστατη απάντηση σε κάποιον που μας πρήζει σχετικά με κάποια μειονεκτήματα του χαρακτήρα μας. Δλδ, αποτελεί τον ευγενικό τρόπο να πούμε σε κάποιον κολλητό ή πολύ δικό μας, ότι αρχίζει να μας πρήζει τα αρχίδια. Αλλά επειδή τον εκτιμάμε και μάλλον αντικειμενικά έχει δίκιο, ή έχει καλές προθέσεις, τον αφοπλίζουμε με αυτή την δήλωσή μας. Η οποία παρεμπιπτόντως είναι αληθής -και θα ήταν και συγκινητική, αν δεν χρησιμοποιόταν για να σκαπουλάρουμε από το ζάλισμα των γεννητικών οργάνων μας!