Tagged definitions (7)
Showing 1-7 from 7

Όψιμα απαξιωτικός χαρακτηρισμός του Κόμματος για τους φιλοξενούμενους στο Μπούλκες στα χρόνια του εμφυλίου.

Το Μπούλκες είναι μια πόλη στην γιουγκοσλαβική Βοϊβοντίνα όπου φιλοξενήθηκαν (με την ευγενή φροντίδα του Τίτο) κάποιες χιλιάδες έλληνες αντάρτες και στρατευμένα γυναικόπαιδα. Λειτούργησε από το 1945 έως το 1948 ως λιλιπούτεια Λαϊκή Δημοκρατία υπό την διοίκηση του Κόμματος, ένα μπέτα-τεστ για μια μελλοντικής Ελληνικής Λ.Δ.

Χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες, το πείραμα Μπούλκες κατά κοινή ομολογία εκφυλίστηκε σε ένα μίνι αστυνομικό κράτος / στρατόπεδο βασισμένο στο τρόμο, το δε ρήγμα τιτοϊκών - σταλινικών οδήγησε στην ακύρωση του πειράματος και στον στιγματισμό και ανακαταγραφή των μπουλκιωτώνε από τον Ζαχαριάδη.

1) Κανονικά (και λεξικογραφημένα), αύρα λέγεται ένα ελαφρά θωρακισμένο αστυνομικό όχημα, που στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκε για την καταστολή πλήθους. Αναφέρεται συχνά ως «της χούντας» (τότε τις είχαν για περιπολίες -για να μη γαμάνε το οδόστρωμα με τα τανκς κάθε τρεις και λίγο), αλλά ήταν σαφώς και της «δημοκρατίας».

Τα πρώτα μοντέλα (βρετανικής κατασκευής και προελεύσεως, αρχικά για στρατιωτική χρήση γύρω στον Α' Παγκόσμιο) δρούσαν και πριν την επταετία, ενώ το 1975 αντικαταστάθηκαν από κάτι καινούργια βελγικά, που γνώρισαν μεγάλες δόξες στις διαδηλώσεις της Μεταπολίτευσης. Αποσύρθηκαν οριστικά το 1981, τουλάχιστον απ' τους δρόμους. Τελευταία χρήση τους ήταν στη φύλαξη του αεροδρομίου.

Ο Τριαντάφυλλος εικάζει ότι «ίσως [λέγεται έτσι] επειδή είναι ελαφρύτερο από τα θωρακισμένα με ερπύστριες». Ο δε Μπάμπης δίνει την περιγραφή «οχήματα για την ταχεία μεταφορά αστυνομικής δύναμης». Μπορεί να λέει έτσι το προσπέκτους, αλλά οι αύρες δεν ήταν ταξί. Το ατού τους ήταν, πρώτον, ότι μπορούσαν να γκαζώσουν ατρόμητα μέσα από πλήθος και οδοφράγματα. Και δεύτερον, ότι δυο-τρεις μπάτσοι μπορούσαν άνετα να κατσικωθούν εκεί πάνω και να εκτοξεύουν δακρυγόνα, εν κινήσει άμα λάχει. Αυτά για τις παλιές αύρες.

2) Σήμερα όμως, αύρα λέμε ένα εντελώς διαφορετικό αστυνομικό όχημα: το κανόνι νερού (ή υδροβόλο, ή «Αίαντας» κατά την αστυνομική επιχειρησιακή ορολογία). Πάλι ελαφρά θωρακισμένο, αλλά πολύ μεγαλύτερο, ρίχνει νερό υπό πίεση -ακούγεται ακίνδυνο, αλλά να μη σου τύχει. Καινούργιο φρούτο στην Ελλάδα, έχει γράψει ιστορία σε άλλες χώρες (π.χ. στην Αμερική ενάντια σε μαύρους διαδηλωτές, στα ηρωικά σίξτιζ).

Εδώ σε μας πρωτοεμφανίστηκε στην Κερατέα, τώρα συχνάζει και στο Σύνταγμα ή όπου έχουμε ντράβαλα τέλος πάντων. Το μοντελάκι είναι ισραηλινό, και οι δυνατότητές του πολλές: διασκορπίζει πλήθος, καθηλώνει τους ευκίνητους, ενώ θεωρητικά επιτρέπει τη μίξη νερού με χημικά ή δακρυγόνο (κοινή πρακτική στη Γαλλία), ή με μπογιά («δεν ήμουν στη διαδήλωση, κυρ-αστυνόμε!» «αφού είσαι ροζ, ρε!»). Και φυσικά, τρομοκρατεί.

3) Τέλος, να σημειώσουμε ότι η λέξη αύρα δεν εξαφανίστηκε απότομα το '81 (που αποσύρθηκαν οι αύρες της μεταπολίτευσης), για να επανέλθει ως δια μαγείας το 2010. Ενδιαμέσως, χρησιμοποιήθηκε στον λαϊκό λόγο για να περιγράψει κάθε μυστήριο αστυνομικό όχημα (τζιπάκια, βανάκια, κλούβες, ό,τι), άλλοτε λόγω άγνοιας και άλλοτε μεταφορικά. Με αποτέλεσμα ένα τεράστιο μπέρδεμα αφενός, και να μείνει ζωντανή η λέξη αφεδύο -ώστε να πάρει καινούργιο σημαινόμενο 30 χρόνια μετά, που χρειάστηκε.

Πηγές: Ιός, Ελευθεροτυπία, Θεοδοσίου, βικούλα, Χότζας, deinosavros, jesus.

Από μπλε και χακί αποτελούνται τα κοινώς λεγόμενα ΜΑΤ, δηλαδή οι αστυνομικοί που είναι επιφορτισμένοι με τη διατήρηση της τάξης μέσω της καταστολής πλήθους (ή, για να το κάνουμε πιο λιανά, ματατζήδες είναι οι μπάτσοι που σπάνε διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις. Δια ροπάλου.). Ο διαχωρισμός παραπέμπει προφανώς στο χρώμα της στολής.

Τα μπλε ανήκουν στην ΥΜΕΤ (Υποδιεύθυνση Μέτρων Τάξης) και είναι βοηθητικό σώμα. Σε φουλ εξοπλισμό, φέρουν όπλο, γκλομπ, ασπίδα και κράνος. Συνήθως τούς κατεβάζουν όπου δεν προβλέπεται πολύ ξύλο, ή για ελιγμούς (περικυκλώσεις, αποκλεισμούς εισόδων / εξόδων και άλλα στρατηγικά), ή απλώς για καβάντζα. Πληθυντικός: τα μπλε, οι μπλε ή οι μπλέδες.

Τα χακί, οι κατεξοχήν ματατζήδες, ανήκουν στην ΥΑΤ (Υποδιεύθυνση Αποκατάστασης Τάξης). Ο εξοπλισμός τους περιλαμβάνει όλα τα παραπάνω, αλλά και αλεξίσφαιρα γιλέκα, αντιασφυξιογόνες μάσκες, περικνημίδες και λοιπά προστατευτικά, δακρυγόνα και κρότου-λάμψης. Αυτωνών η εκπαίδευση είναι για πιο χάρντκορ καταστάσεις. Γι' αυτό και αν ψάξεις για φωτογραφίες με «ΜΑΤ», «καταστολή» κλπ, εννιά στις δέκα θα σου βγάλει χακί στολές. Πληθυντικός: τα χακί, οι χακί ή οι χακήδες. Σπανιότερα, λέγονται και πράσινοι.

Να μη συγχέονται με τους εκαμίτες, οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με την καταστολή πλήθους -αυτοί είναι καθαρά κομάντα. Παλιότερα, οι πρωτάρηδες τους μπέρδευαν (έβλεπαν τα χακί σε πλήρη εξάρτυση, ένα ομολογουμένως σχιακτικό θέαμα, και λέγανε αμάν! μας την πέσαν τα ΕΚΑΜ!) -αλλά έκαναν λάθος, διότι τα ΕΚΑΜ δεν είχαν κανένα λόγο να βρίσκονται σε συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις. Απ' τα δεκεμβριανά και μετά, τίποτα πλέον δεν αποκλείεται. Άντε με το καλό, να κατεβάσετε και στρατά στους δρόμους, να μην κοροϊδευόμαστε τέλος πάντων.

Δες και: καπελάκιας.

1. Εκτοξεύεται προβοκατόρικα σαν απαξιωτικός χαρακτηρισμός και ύβρη από εξωκοινοβουλευτικούς αριστερίζοντες και αναρχικούς κατά Κουκουέδων, που δρουν εναντίον τους σαν τραμπούκοι, τόσο κυριολεκτικά όσο και ιδεολογικά.

2. Αυτός που είναι εξουσιοδοτημένος να περιφρουρεί τις πορείες που τυγχάνουν της υποστήριξης του ΚΚΕ. Το γεγονός πως το ΚΚΕ υπερηφανεύεται (σε βαθμό αυτοδιαφήμισης) για αυτήν την περιφρούρηση, είναι η καλύτερη απόδειξη για την αποτελεσματικότητά του, όπως κι ολόκληρου του υποστηρικτικού μηχανισμού.

Εννοείται, πως καμιά απ’ τις δυο εκδοχές δεν ανήκει στην επίσημη ορολογία του κόμματος.

Κοροϊδευτικά το ΠΑΣΟΚ. Πολύ πιθανό να βγήκε λόγω της υπόθεσης της δολοφονίας του Καλτεζά το '85 (επί ΠΑΣΟΚ).

O αστυνόμος, ο τροχαίος, ο τηρητής της τάξης και του νόμου, ο κατά κόσμον μπασκίνας.

Τα παράγωγα της λέξης είναι το μπατσικό (περιπολικό) και η μπατσαρία (η αστυνομία σ' ένα γενικότερο) ενώ γνωστό είναι και το κλασικό πλέον σύνθημα μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι. Για τις σπάνιες περιπτώσεις που κάποιος θέλει να αναφερθεί χαϊδευτικά σ' έναν εκπρόσωπο του είδους, υπάρχει και η εκδοχή μπατσούλης (δέον να χρησιμοποιείται με μέτρο).

Η GLX βερσιόν του μπάτσου είναι ο μπάτσμαν.

Παρατσούκλι των ομάδων περιφρούρησης της ΚΝΕ. Ο όρος επικράτησε μετά το 1997 –όταν οι συγκεκριμένες ομάδες έπαιξαν τον ρόλο των ΜΑΤ στις πορείες για την επέτειο του Πολυτεχνείου, απωθώντας αντιεξουσιαστές και σπρώχνοντάς τους προς τα παρακείμενα ΜΑΤ.