Tagged definitions (16)
Showing 1-10 from 16

Έχει μια σημασιολογική μετατόπιση από το τραβάω τα βυζιά μου. Σημαίνει περισσότερο μια απέλπιδα προσπάθεια, ιδίως αν το λέει άντρας, οπότε θέλει να πει ότι είναι πιο πιθανό να ρεύσει γάλα από τις θηλές του παρά να επιτύχει το εν λόγω εγχείρημα. Επίσης όταν κάτι είναι μάταιο, ανόητο, επίπονο αλλά με αβέβαιες πιθανότητες επιτυχίας.

Φράση ποικίλων σημασιών που κατά περίπτωση αποτελεί απαιτητική προστακτική ή γλυκειά παραίνεση. Συνήθεις χρήσεις:

1. Κυριολεκτικά. Πρόκειται για ειδική κατηγορία σλανγκιάς όπου, αφενός αφορά σλανγκ πρακτική, με την έννοια του αδόκιμου και «απαγορευμένου» σκηνικού, αφετέρου είναι έναυσμα για εξάσκηση στο λεξιλόγιο του παρόντος λεξικού. Ο ένας εκ των δύο συντρόφων ερεθίζεται σεξουαλικά με το άκουσμα προχώ εκφράσεων και τις αποζητάει. Ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία όταν γουστάρουν και οι δύο. Απάντηση στην φράση είναι βεβαίως κάποια προστυχιά:

• Πρόστυχα μπορεί να είναι τα μπινελίκια, μια έκφραση του προσώπου ή μια κίνηση του κορμιού ή ένα υπονοούμενο κ.λπ. Παρ. 1α.
• Ρίσκο για μετατροπή ενός σκηνικού στο απόλυτο ξενέρωμα. Απαιτεί σταδιακή εξοικείωση με το αντικείμενο και διακριτική μεθόδευση σε φάση «δοκιμή / σφάλμα». Η εσφαλμένη επιλογή λέξεων μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή. Άμα δεν το ‘χεις γάματο, άλλαξε κουβέντα. Παρ. 1β. Υπάρχουν κοπέλες και κύριοι που θέλουν, αλλά δεν μπορούν να το πιάσουν, ευτυχώς που υπάρχει εκτενής βιβλιογραφία επί του θέματος, στην οποία δεν θα επεκταθώ, γιατί τα χει όλα στο νετ (π.χ..εδώ, ή εδώ, ή τεσπά κάνε γούγλε με λήμμα «how to talk dirty» και να δεις τί έχει να γίνει). Βλ. και μήδι 2.

1. Ειρωνικά, απαξιωτικά, ως απάντηση σε μπινελίκι με την έννοια «σε έχω γραμμένο στα παπάρια μου, δεν πα να κοπανάς τον κώλο σου κάτω». Ιδιαιτέρως εκνευριστικό, όπως και κάθε ειρωνία. Έξτρα μπόνους όταν, παρόλο που ο άλλος ξεπερνάει τον εαυτό του, το βρισίδι είναι ιδιαιτέρως χαμηλών τόνων. Παρ. 2.

2. Με την έννοια «δεν καταλαβαίνω γρυ από όσα μου λες, μου φαίνονται κινέζικα». Σαν να λέμε εφόσον δεν κατανοώ Χριστό, γιατί να μην υποθέσω ότι με βρίζεις κιόλας στην τελική και να γουστάρουμε και καλά. Παρ. 3

3. Με την έννοια «μου αρέσει απίστευτα αυτό που ακούω», αντίστοιχη φράσεων όπως «πω ρε καύλα», «σταμάτα να μιλάς και φίλα με» κ.λπ. Παρ. 4α. Εδώ θα μπορούσε να καταταχθεί και η περίπτωση έκφρασης μαζοχιστικών τάσεων κάθε μορφής: σεξουαλικά, επαγγελματικά, κοινωνικά και πάει λέγοντα (sic), όπως αναφέρονταν και στην περιγραφή του λήμματος στο ΔΠ. Άμα ο άλλος θέλει το ξεφτιλίκι του σε οποιοδήποτε τομέα, το «μίλα μου πρόστυχα» εκδηλώνει την ικανοποίησή του όταν το λαμβάνει. Παρ. 4β

*Πάσα: Khan από ΔΠ*

Αυτό ακριβώς λέγεται ότι είπε ο Θεόδωρος Πάγκαλος στην Μάργκαρετ Θάτσερ, αν έχετε τον Θεό σας, ως υφυπουργός Εξωτερικών Ελλάδας ο ένας, πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας η άλλη. Είναι βέβαια δυσχερές να αποδειχθεί αν πρόκειται για ιστορική πραγματικότητα ή για αστικό μύθο. Πάντως, όπως γράφει το Βήμα, τουλάστιχον ο Μίμης Ανδρουλάκης περιέχει την ιστορία στο βιβλίο του «Ζητούνται Αλχημιστές» ως πραγματικό γεγονός. Το περιστατικό αναφέρεται ως εξής:

«Ποιος είναι αυτός ο χοντρός;» ψιθυρίζει η Μάργκαρετ Θάτσερ στον διπλανό της για τον Θ. Πάγκαλο, που αναπλήρωνε τον Ανδρέα Παπανδρέου σε ένα συμβούλιο κορυφής, όμως τα άτιμα τα μικρόφωνα το μεγέθυναν. «Σε έχει πηδήξει ποτέ χοντρός;» άφησε να του ξεφύγει τσαντισμένος ο Πάγκαλος, η αφηρημένη μεταφράστρια αυτομάτως το μετέφρασε και πάγωσε το συμβούλιο.

Επίσης, για μια πιο λάιτ, αλλά επίσης διασκεδαστική βερσιόν της σχέσης Πάγκαλου και Θάτσερ, βλ. το σχετικό άρθρο της Καθημερινής. Το άρθρο αυτό περιγράφει ένα ειδυλλιακό όχι τόσο μακρινό παρελθόν της ένδοξης εϊτίλας, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου ζήταγε λεφτά από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκβιάζοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα έθετε βέτο για την ένταξη Ισπανίας και Πορτογαλίας. Μάλιστα στην κρίσιμη συνεδρίαση αποχώρισε μαζί με τον ΥΠΕΞ του Χαραλαμπόπουλο για να κανονίσει την εκλογή του Σαρτζετάκη ως Προέδρου Δημοκρατίας στην Ελλάδα και άφησε τον νεαρότερο τότε Πάγκαλο μόνο του στην αρένα με τα θηρία. Ο πιο λάιτ διάλογος, όπως καταγράφεται στην Καθημερινή, έχει ως εξής:

Θάτσερ: - Excuse me, what is your name my boy;
Πάγκαλος: - Τeo.
Θάτσερ: - Are you sure you are qualified to negotiate;
Πάγκαλος: - Of course! Will negotiate.

Η Καθημερινή αποσιωπά το μπινελίκι πλην αφήνει να εννοηθεί ότι ο Πάγκαλος κατήγαγε διπλωματικό θρίαμβο, και η continental Ευρωπαϊκή Ένωση πλήρωσε ασμένως τα γαμησιάτικα στον «χοντρό».

Τι είχε διαδραματιστεί; Μπορεί ο ιστορικός να συμπεράνει ότι οι ηγέτες της ηπειρωτικής Ευρώπης είχαν σπασαρχιδιαστεί με την συμπεριφορά και το μοντέλο της Θάτσερ επί σειρά ετών. Χαρακτηριστική και η αλαζονεία της επί της προκειμένης συνδιάλεξης. Μην ξεχνάμε ότι Καγκελάριος της Δ.Γερμανίας ήταν ο «πληθωρικός» Χέλμουτ Κωλ που είχε κάθε λόγο να ταυτιστεί με τον Πάγκαλο και να χαρεί με την απάντησή του. Κάτι λοιπόν το ζήτημα χοντρός έναντι καρακάξας ως προς Γερμανία, κάτι το ζήτημα σοσιαλιστής έναντι νεοφιλελεύθερης ως προς Γαλλία -Μιτεράν- και Ιταλία -Κράξι-, ο Πάγκαλος είπε την κατάλληλη ατάκα στην κατάλληλη στιγμή.

Ας φύγουμε όμως από την ιστορική ενδεχομενικότητα και ας περάσουμε στο σλανγκικό καθολικό. Η έκφραση αποτυπώνει έναν σλανγκικό μηχανισμό που συνδυάζει δύο ήδη γνωστούς μηχανισμούς ήτοι το: θα γυρίσει ο τροχός, θα γαμήσει κι ο φτωχός και το σ' έχουνε γαμήσει τέτοια ώρα;.

Εν προκειμένω δεν μας ενδιαφέρει ειδικά ο χοντρός. Θα μπορούσε να είναι και κουτσός, φτωχός, κοντός κ.ο.κ. Θίγουμε μια συγκεκριμένη σλανγκική στρατηγική στο πλαίσιο του βρις-οφ. Ήτοι, όταν κάποιος σου αποδίδει έναν υβριστικό χαρακτηρισμό (που ενδεχομένως εμπίπτει στην πραγματικότητα), εσύ δεν τον αποκηρύσσεις, αλλά σπεύδεις να τον υιοθετήσεις μέσω της στρατηγικής πανηγυρισμού και υπονόμευσης (celebrating & undermining κατά Judith Butler). Δηλαδή, ναι, είμαι χοντρός, αλλά σε έχει γαμήσει ποτέ χοντρός να δεις την γλύκα; Θέτεις έτσι τον συνομιλητή σε ξενερουά ματ (όπως και στο «σ' έχουνε γαμήσει τέτοια ώρα»). Αν πει όχι, θα θεωρηθεί ως συναίνεση για επιτόπιο γαμήσι. Αν πει ναι, θα παραδεχτεί ευθύς εξαρχής την ήττα του. Οπότε η σλανγκική στρατηγική έχει εξασφαλισμένη επιτυχία.

Συν ότι μιλάμε για τους απόκληρους της κοινωνίας, χοντρούς, κοντούς, κουτσούς, φτωχούς, για τους οποίους πολλά θα μπορούσε να πει ένα ντιριντάχτα λήμμα, όπως λ.χ. το μπουρδελές. Φανταζόμαστε ότι ένας τέτοιος άντρας, στερημένος καθώς θα είναι, λόγω κοινωνικού αποκλεισμού θα γαμήσει πιο λυσσαλέα, πιο παθιασμένα, κοινώς θα γαμήσει σαν να μην υπάρχει αύριο, το οποίο φωτίζει έναν επιπλέον λόγο γιατί ο συνομιλητής μας θα έπρεπε να εύχεται να τον γαμήσει χοντρός.

Περιττό να πούμε ότι η εν λόγω στρατηγική δεν δουλεύει με όλες τις ομάδες κοινωνικής ετερότητας, λ.χ. δεν πιάνει το κόλπο για τρανσέξουαλ, κομμένες, εκτομίες, σπάδωνες και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις. Αν και στην αντιουσιοκρατική εποχή μας πάντα μπορείς να φορέσεις ένα strap-on και να κάνεις την δουλειά σου.

Trivia: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος, σλανγκιστί Παν-κάλος ή Μεγάλος Τραγουδιστής είναι, ως γνωστόν, μια εξαιρετικά σλανγκενεργή προσωπικότητα για τον οποίο έχει σχηματιστεί πλούσια ανεκδοτολογική βιβλιογραφία. Έχει μείνει στην Ιστορία και για τις σεξιστικές του παρεμβάσεις και πέρα από την Θάτσερ. Λ.χ. λέγεται η εξής ιστορία εδώ:

Είναι ο Πάγκαλος και κατεβαίνει την Πανεπιστημίου με το φτωχικό του σαραβαλάκι. Στο φανάρι τον ρωτά μια κυρία ειρωνικά «Μα καλά κύριε Πάγκαλε, εσείς ένας ολόκληρος Πάγκαλος και οδηγείτε αυτό το αυτοκίνητο; Τι τα κάνετε όλα αυτά τα λεφτά που παίρνετε;» για να πάρει την απάντηση «Δυστυχώς τα τρώω με πουτάνες σαν κι εσένα.»

Disclaimer: Δεν κρίνεται το θέμα στην πολιτική του διάσταση, απλά καταθέτω την ακατάσχετη νοσταλγία μου για την ένδοξη εϊτίλα («μία είναι η δεκαετία» που λέει κι ο John Black), τότε που μπορούσαμε.

Cult φράση, με ρίζα στο μακρινό 1968 και την ταινία Κορίτσια στον Ήλιο. Η χρήση της είναι ευρεία, κυρίως λόγω του κωμικού της στοιχείου που πηγάζει απευθείας από την σκηνή στην οποία ειπώθηκε. Σε αυτήν, ο αγαθός βοσκός κυνηγάει την τουρίστρια Άνναμπελ, θέλοντας να της προσφέρει αμύγδαλα. Η τουρίστρια, μην γνωρίζοντας ελληνικά, τρέχει τρομαγμένη από την εμφάνιση και τους «χωριάτικους» τρόπους του φοβούμενη τα χειρότερα.

Η φράση χρησιμοποιείται σε μεγάλο αριθμό περιστάσεων, ωστόσο αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι πέρα από το κωμικό στοιχείο (χωρίς η ταινία να είναι κωμωδία), η χρήση κατά κύριο λόγο αποπνέει την κοινωνική αγνότητα εκείνης της εποχής της Ελλάδας, που αποτυπώνεται τόσο πετυχημένα στο φιλμ.

Η συνήθης χρήση γίνεται σε περιπτώσεις όπου κάποιος βιάζεται (λόγω ή έργω) και κάποιος άλλος προσπαθεί να τον κάνει να κατεβάσει στροφές. Επίσης χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου διέρχεται μια όμορφη γυναίκα οπότε η φράση έχει την έννοια του «κάτσε να σε τρατάρω». Τέλος, το «μύγδαλα», μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματικό κάθε φορά που κάποιος λέει «στάσου».

Η επιτυχία της ταινίας και το γεγονός ότι αποτελεί μέρος της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου, έχουν εξασφαλίσει τις συχνές προβολές της στην τηλεόραση, διατηρώντας όπως είναι λογικό τη διαχρονικότητα της ίδιας αλλά και της φράσης. Αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς οι συντελεστές της ταινίας αποτελούν ένα Who’s-Who του ελληνικού κινηματογράφου:

Σενάριο: Ιάκωβος Καμπανέλλης
Σκηνοθεσία: Βασίλης Γεωργιάδης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Νίκος Κουτελιδάκης
Μοντάζ: Αριστείδης Καρύδης-Fuchs
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος Ηθοποιοί: Γιάννης Βόγλης, Ann Lonnberg, Κώστας Μπάκας, Βαγγέλης Καζάν, Μιράντα Μυράτ.

3 βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1968 και υποψήφια για χρυσή σφαίρα ξένης ταινίας 1969

Έκφραση-απάντηση σε ενθουσιώδεις προτάσεις που μας βρίσκουν αδιάφορους. Κάνει χρήση της βρετανικής τεχνικής της συσσώρευσης (buildup) και της κατάρρευσης (collapse) των συναισθημάτων του ακροατή, ο οποίος από το πρώτο μισό προκαταλαμβάνεται για την ντεμέκ θετική μας στάση και στο δεύτερο μισό τσιμπάει το άκυρό του.

Σ.σ.: Ράντομ σάιενς, μην τα πάρετε τοις μετρητοίς...

Θέμα που υπό κ.σ. ενδιαφέρει ανθυποσύνολο της επιστημονικής κοινότητας των λεπιδοπτερολόγων, γίνεται -αλίμονο- συνώνυμο της ασημαντότητας, της ακυρίλας και άξιο για κατευθείαν σύνδεση με Κάιρο.
Προσφέρεται ακόμη για να πετάς την μπάλα στην εξέδρα/ μνήματα ή να παθαίνεις αιφνίδια και κατά βούληση έκπτωση εγκεφαλικής λειτουργίας (άι κιου ραδικιού/ κατσικιού), κοινώς να κάνεις τη μπάμια, νομίζεις οτι σε συμφέρει γιατί.
Είναι κι η άχρηστη πληροφορία της ημέρας.

Έκφραση με τουρκικές ρίζες. Χρησιμοποιείται στη Βόρεια Ελλάδα από μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους, πιθανώς με καταγωγή Κωνσταντινουπολίτικη ή Μικρασιάτικη. Στην σύγχρονη Τουρκία η έκφραση δεν συνηθίζεται αλλά είναι απολύτως κατανοητή. Συνεπώς, χρησιμοποιήστε την σε συνομιλία με Τούρκους μόνο αν πραγματικά την εννοείτε - είναι και παρεξηγιάρηδες αυτοί.

Η έκφραση αποτελείται από τα εξής συνθετικά μέρη:

αλ = παίρνω
σικιμέ = η ψωλή μου
βουρ = βαράω, κοπανάω
ντουβαρά = στον τοίχο

Το όλον, λοιπόν, σημαίνει:

Παίρνω την ψωλή μου και την κοπανάω στον τοίχο.

Η έκφραση δείχνει ότι έχω περιέλθει σε πλήρη απόγνωση από τις μαλακίες που ακούω ή βλέπω να γίνονται - ιδιαίτερα όταν γίνονται ή λέγονται πράγματα πολύ αντιφατικά και όταν ξέρω, παράλληλα, και ότι δεν μπορώ να αντιδράσω. Λέω, λοιπόν, στον συνομιλητή μου ότι, βασικά, έχει φτάσει σε τέτοιο όριο βλακείας και αλαλούμ που είναι σα να έχει βγάλει την πούτσα του και να την βαράει στον τοίχο. Κι εγώ, που δυστυχώς ξέρω ότι είναι μάταιο να προσπαθήσω ν' αντιδράσω, αναγκάζομαι να κάνω το ίδιο - μιλάμε για τέτοια απόγνωση.

Απλή, εύστροφη, γρήγορη και καθοριστική απάντηση στην κοινότυπη ερώτηση «τι κάνεις»;

Παλιομοδίτικη αλλά και στάνταρ έκφραση, που σημαίνει ότι το νόημα μιας λέξης είναι ταυτόσημο με την ετυμολογία ή τη σύνθεσή της, άρα και πασίδηλο, ταυτολογικό με την καλή έννοια, αυτονόητο. Συνεπώς, και εδώ αρχίζουν τα ωραία, στο βαθμό που μια κατάσταση σχετιστεί με το νόημα μιας λέξης, η λέξη η ίδια κι από μόνη της εξηγεί τι συνέβη, τι συμβαίνει ή τι πρέπει να συμβεί σε αυτή την κατάσταση. Η λέξη το λέει: το εξηγεί ωραία, το σιάχνει, και το λήγει το ζήτημα.

Ευκολάκι, λοιπόν, το νόημα της λέξης, αλλά για να καταφέρεις να το βρεις μέσω αυτούνων των γλωσσολογικών δεδόμενων, ετυμολογία, σύνθεση κ.λπ., πρέπει να έχεις λιγάκι νιονιό - άρα η φράση υπονοεί ότι είσαι άνιωθος, γι' αυτό και μπερδεύεσαι, γι' αυτό και χρειάζεσαι βοήθεια, κάποιον να σου τα κάνει πενηνταράκια - αν και δε θα έπρεπε γιατί αυτά τα ξέρει και η κυρά ΚαTINA.

Φράση με άλλα λόγια καρακατα-πατερναλιστική, αγαπημένη κάθε είδους δημοδιδασκάλων, κατηχητάδων, πολύπειρων μπαρμπάδων, και γενικά ξερόλων και αποφοίτων της Εκόλ Νορμάλ Σουπεριέρ Ντε λα Βι για τους οποίους οι λέξεις ως έννοιες έχουν ακριβώς τόση σοφία όσο και οι ίδιοι (δηλαδή, καρατσεκαρισμένα και παλαίουρικα πάρα πολλή), γι' αυτό και τις επικαλούνται ως ακλόνητα και σεβαστά επιχειρήματα.

Η έκφραση είναι πολύ διαδεδομένη και γενικής χρήσης, αλλά σήμερα υπάρχουν τρεις μεγάλες κατηγορίες χρηστών/χρήσεων της φράσης (οι δύο πρώτες συχνά συμφύρονται σε ιδιότυπα κοκτέλια σοβινισμού, συντηρητισμού και γλωσσαμυντοροσύνης):
1. Κοινολογικάριοι συνετοί νοικοκυραίοι, οι οποίοι λένε ότι η λέξη σημαίνει αυτό που σημαίνει και άσε τα φιλοσοφικά και κυρίως τα κομμουνιστικά. Αυτό που λένε οι Εγγλέζοι no-nonsense τύποι, που προστατεύουν τα ονόματα γιατί τα ονόματα είναι η ψυχή μας.
2. Πορτοκαλίζοντες αλλά ενδεχομένως και ψιλότίμιοι αρχαιόκαυλοι, που πάντως βρίσκουν διαστημικών διαστάσεων διαστάσεις στις hellenikes λέξεις. Οι λέξεις είναι στην περίπτωσή τους ένα Μάτριξ υπερ-όπλο το οποίο όχι μόνο εκφράζει νοήματα αλλά και παράγει νοήματα και εξηγεί πώς έχουν τα πράγματα αξιωματικά και αδιαμεσολάβητα. Ακραία, παρεκκλίνουσα μορφή του "το λέει κι η λέξη" είναι εδώ η λεξαριθμική οΘντκ θεωρία.
3. Καθώς η φράση έχει φθαρεί από την πολύ χρήση και έχει προχωρήσει και η κενωνία και έχει ανέβει και το μορφωτικό επίπεδο, η φράση χρησιμοποιείται για να ελαφρύνει το κλίμα ή για πλάκα, και συχνά όταν ακριβώς η λέξη δεν το λέει, είναι δηλαδή άδηλο το νόημα ή η προέλευσή της, ή γενικά για να δωθεί μια οτινανίστικη τροπή στη συζήτηση λόγω της δασκαλίστικης κακογουστιάς της φράσης.

Λακωνική αλλά αόριστη απάντηση στην ερώτηση «τί κάνεις-καλά είσαι;», η οποία θα ήταν τουλάχιστον συντακτικά ορθότερη αν η ερώτηση είχε ως: «Πού' σαι ρε;» με την αυτή έννοια.

Δηλώνει, είτε μεμψιμοιρία που οφείλεται σε ακινησία και τέλμα (τα δίφλαγκα) στην ζωή του απαντώντος (ή το αντίστροφο), είτε βαρεμάρα, ή αποφυγή του τελευταίου να επεκταθεί σε σχόλια περί της τρέχουσας (προσωπικής, επαγγελματικής κλπ) καταστάσής του.

Ο δε απαντών χαριτολογώντας «και εδώ» (κατά τα: Και θα δούμε / και μάλλον / και μπορεί / και μπορέλι κ.λπ.), μάλλον παρουσιάζει χωρο-χρονική σύγχυση και παράκρουση θέωσης ως πανταχού παρών...

Παρόμοια: Τα ίδια / όπως τα 'ξερες / δε βαριέσαι / πώς να 'μαι / τί να κάνουμε κ.λπ.

Υφίσταται πανομοιότυπη έκφραση στην ισπανική:
-Que tal; (Τί κάνεις;)
-Aqui estoy / por aqui (Εδώ)...