Tagged definitions (11)
Showing 1-10 from 11

Συντομογραφίες τση επιστιμονικής φαντασίας, του πότε διορατικού και άλλοτε επισ-φα-λούς λογοτεχνικού ή εικαστικού γουγλαρίσματος του μέλλοντος.

To σάι-φάι είναι εκ του αγγλικάνικου sci-fi (science fiction), βεβαίως βεβαίως.

Τεχνική ανάκρισης. Ο Ε και ο Φ ανακρίνουν τον Χ· ο Ε υιοθετεί εχθρική στάση απέναντι στον Χ ενώ ο Φ φιλική, με απώτερο στόχο ο Χ να εμπιστευθεί τον Φ αντιδρώντας στην πίεση του Ε. Ευνόητα, ο Φ είναι ο Καλογιάννης και ο Ε ο Κακογιάννης.

Η τεχνική είναι ψιλοπασίγνωστη χάρη στην αστυνομική λογοτεχνία και, κυρίως, φιλμογραφία. Δε γνωρίζω αν η κουβέντα όντως ακούγεται στην πιάτσα, ή αν πρόκειται απλώς για ευφάνταστη επινόηση του Πέτρου Μάρκαρη (βλέπε παράδειγμα)· με μία πρόχειρη αναζήτηση στο διαδίκτυο συμπεραίνουμε μάλλον το δεύτερο, αλλά όποιος ξέρει θετικά ας μας πει. Πρόκειται πάντως για μία εκδοχή του καλός μπάτσος - κακός μπάτσος που ακούγεται ενδεχομένως ομαλότερα στο αφτί ως απόδοση του αντίστοιχου αγγλικού και είπα να το θέσω υπόψιν των υποτιτλιστών ανάμεσά μας.

Ο ορισμός της είναι η καλή βολή, η ευθεία βολή.

Προέρχεται από τον τοξότη της ταινίας «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» (The Lord of the Rings) ονόματι Λέγκολας (Legolas), ο οποίος ήταν πολύ καλός στο είδος του.

Παρωδία που έμεινε να χαρακτηρίζει τις ταινίες και βιβλία με ήρωα τον μάγο Χάρρυ Πόττερ, οι τίτλοι των οποίων κατασκευάζονται με παρόμοια τεχνική που σύντροφος σλανγκιστής εντόπισε στην κατασκευή τραγουδιών του Φοίβου, ήτοι με title-generator και film-generator. Γενικότερα δηλώνει κάθε παραπλήσια αμερικλανιά. Οι τίτλοι σχηματίζονται με το όνομα του υπερήρωα, κι ένα μυθικό-χιμαιρικό-μυστικιστικό υπεραντικείμενο που θα σαγηνεύσει το μαγικό ενδιαφέρον του Χάρρυ μέχρι το επόμενο μπεστ-σέλλερ. Το μόνο βέβαια γνήσιο ταχυδακτυλουργικό είναι πώς έχουν καταφέρει να βγάλουν τόσα λεφτά από την τσέπη μας και να τα βάλουν στην δική τους. Στην σλανγκική παρωδία, το ενδιαφέρον του μαθητευόμενου μονοπωλείται από το δοχείο νυκτός του, ήτοι το καθικάκι του. Ο παρωδιακός τίτλος κυκλοφορεί με δύο παραλλαγές, είτε Πρώκτερ για να συμφωνεί με το «δοχείο νυκτός», είτε Πόττερυ για να συμφωνεί με το «πήλινο». Θέμα της ταινίας είναι η δυσκοιλιότητα του σφιχτομούρη Χάρρυ Πρώκτερ, αλλά και κάποια ευκοίλια απρόοπτα. Μια ταινία με σασπένς για όλη την οικογένεια.

Σημειωτέον ότι το «Χάρρυ Πρώκτερ» αποτελεί και υπαινιγμό ότι ο Χάρρυ μπορεί τελικά και να το υψώνει το μαγικό ραβδάκι... Ή τέλος πάντων να είναι καθηλωμένος στο «πρωκτικό στάδιο» ανάπτυξης.

Ορκ, το.

• Το άτομο με αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας. Είναι συχνή η συν-νοσηρότητα με τοξικομανία και αλκοολισμό.

• Ο κακοποιός, ο κωλάνθρωπος, η σκατόφατσα. Κάποιος που σε τρομοκρατεί και μόνο με το παρουσιαστικό του, αλλά και που η συμπεριφορά του επιβεβαιώνει τους φόβους σου.

  Κάποιος που δεν θες να συναντήσεις την νύχτα σε έρημο δρόμο ή, αν το καλοσκεφτείς, ούτε την ημέρα, ούτε ποτέ σου τέλος πάντων.

Ψαγμένη, ως προς την προφορά, απόδοση του αγγλικού psycho: ο ψυχασθενής με παράξενη ή και βίαια συμπεριφορά.

Παράλληλα και με τα δυο παίζει (περισσότερο προφορικά αυτό) και το ψάικο ενίοτε και σαν πσάικο. Και βεβαίως – βεβαίως όλα προέρχονται από το ψυχή είναι άκλιτα και εμφανίζονται σαν ουσιαστικά, επίθετα κι επιρρήματα.

• Περιγράφει κυρίως τον ψυχάκια χωρίς (ακόμη) βούλα, τον τζαζεμένο, τον πυροβολημένο, τον αθεράπευτα κολλημένο σε βαθμό κακουργήματος με ο,τιδήποτε κι οποιονδήποτε, αυτόν που έχει λαλήσει, που έχει βαρέσει μπιέλα, που τα παίρνει στο κρανίο συνεχώς και με τη μία, που του λείπουν πια οι λασκαρισμένες βίδες κι έχει ξεφύγει. Αν το εκφέρουμε κεφάτα αγκαλιάζει την τρελόγκα, τον τρελάκια, τον σαλταρισμένο.
• Δε χρειάζεται πάντα να βγάζει αφρούς και καπνούς, να γαμά κοχλίες και να σπάει αρχίδια. Μπορεί να μαζεύει τα νεύρα του, τα χάπια του και να απομονώνεται αποφεύγοντας κάθε τι που του μοιάζει κόκκινο ή εντρυφώντας στη λόξα του.
• Φυσικά, απηχεί γενικά και την όποια συμπεριφορά όλων αυτών.
• Το psycho αποτελεί συνθετικό σύνθετων λέξεων με απαξιωτική χροιά με σκοπό την αποφυγή του πιο επιστημονικού προθέματος «ψυχο-».

Οι στατιστικές τοποθετούν τους Έλληνες ως προς την κατανάλωση ψυχοφαρμάκων στις πρώτες θέσεις της αντίστοιχης ευρωπαϊκής λίστας. Άρα τι; Βρήκαμε επιτέλους τι παράγουμε σαν χώρα; -μια και αφού πουλάμε τρέλα θα ήταν περίεργο να μην την παράγουμε, νο; Ή έχουμε να κάνουμε μ’ ένα είδος που αναπαράγεται με τρομερή επιτυχία βασικά, δια της μολυσματικής δράσης του; Ά! Ναι! Και ποιος κρίνει (αν μη τί άλλο, ως προς τα όρια) ποιος είναι ποιος και τι είναι τι;

Θα ήταν παράλειψη η μη αναφορά στις ταινίες «Ψυχώ» (“Psycho” -1960-) του Alfred Hitchcock με σενάριο από νουβέλα του Robert Bloch (-1959- βασισμένη σε πραγματικά περιστατικά) και “American Psycho” (2000) της Mary Harron με σενάριο από νουβέλα του Bret Easton Ellis (1991) που έχουν γράψει μια κάποια ιστορία.

Όταν την παραμονή του «καλοκαιριού τση αγάπης» οι Strawberry Alarm Clock τραγουδούσαν για θυμιατά από πιπερόριζα και ο Scott McKenzie υπενθύμιζε στους μεταβαίνοντες στο San Fransisco να πλέξουν λουλούδια στις κοτσίδες τους, ο Mick Jagger ήθελε να τα βάψει όλα μαύρα και οι Velvet Underground περιμένανε τον βαποράκι τους με $26 ανά χείρας.

Η σκοτεινίλα ή νταρκίλα ως état d' esprit στην μουσική, στον κινηματογράφο, στην ζωγραφική, κ.ταλ. ασκεί έντονη γοητεία. Συχνά δρα ομοιοπαθητικά με συνέπεια να εκτιμούμε περισσότερο τα όσα χρώματα μας μοιράζει η τράπουλα τση πουτάνας τση ζωής. Εξερχόμενος από προβολή του Eraserhead, είναι δυνατόν να μην θέλεις να αγκαλιάσεις το σκατουρημένο κουτσούβελό σου, να φιλήσεις την πεθερά σου και να σφίξεις το χέρι του εργοδότη σου; (ή, αντίστοιχα, να πανηγυρίσεις που είσαι ελεύθερος, άτεκνος και άνεργος;)

Μιλάμε πάντα για καλώς εννοούμενες εντεχνindie πχοιοτικές καλτιές και ψαγμενιές, μακριά από εμάς οι μόνο μπλακ νταϊνταήδες και οι χρήζοντες emoκάθαρση γκοθάδες με τις μανιοκαταθλιπτικές τους γκόμενες που ξημεροβραδιάζονται σε πεθαμενάδικα. Αυτές είναι κακώς εννοούμενες σκοτεινονταρκίλες.

Προσοχή: το λήμμαν να μην συγχέεται με μαύρα ακούσματα και γκιραπιές.

Ασίστ για την παραλλαγή νταρκίλα: Pirate Jenny.

Άλλος ένας κατάλογος, ανοιχτός προς δημόσια συμπλήρωση. Πρόκειται για παραποιημένα ονόματα κλασικών έργων, ταινιών κλπ, τα οποία είτε στέκουν ως απλά λογοπαίγνια, ή έχουν επισήμως αποτελέσει τίτλο τσόντας.

1. Αγάπη μου μεγέθυνα το πουλί μου (Αγάπη μου, συρρίκνωσα τα παιδιά, ταινία)
2. Άγρια Αρχιδέα (Άγρια Ορχιδέα, ταινία)
3. Γαμάτε Κιντ (Καράτε Κιντ, ταινία)
4. Γαμημένος την 4η Ιουλίου (Γεννημένος την 4η Ιουλίου, ταινία)
5. Η Ντ' Αρπαχτάν και οι 3 σωματοπήδακες (Ο Ντ’ Αρτανιάν και οι τρεις Σωματοφύλακες, κλασικό μυθιστόρημα και ταινία)
6. Η σιωπή των αχαμνών (Η σιωπή των αμνών, ταινία)
7. Η ψωλομαζώχτρα (Η Σταχομαζώχτρα, Αλ. Παπαδιαμάντης)
8. Θωρηκτό Πρωκτέμκιν (Θωρηκτό Ποτέμκιν, ταινία)
9. Ιφιγένεια εν Καυλίδι (Ιφιγένεια εν Αυλίδι, Ευριπίδης)
10. Κόμης Μοντεχύστο (Ο Κόμης Μοντεκρίστο, κλασικό μυθιστόρημα και ταινία)
11. Κωλική επαναφορά (Ολική επαναφορά, ταινία)
12. Μη μου τους κώλους τάραττε (Μη μου τους κύκλους τάραττε)
13. Μια φορά κι έναν καιρό στην άγρια στύση (Μια φορά κι έναν καιρό στην Άγρια Δύση, κλασικά Ντίσνεϋ)
14. Μπούτια ερμητικά κλειστά (Μάτια ερμητικά κλειστά, ταινία)
15. Ο έμπειρος της Βενετίας (Ο Έμπορος της Βενετίας, Σαίξπηρ)
16. Ο μύθος του ακέφαλου καβλιάρη (Ο μύθος του ακέφαλου καβαλάρη, ταινία)
17. Ο Παλούκι Λουκ και η αδερφή Βάλτον (Ο Λούκυ Λουκ και οι αδελφοί Ντάλτον, κόμικ)
18. Ο Παλούκι Λουκ στην Άγρια Στύση (Ο Λούκυ Λουκ στην Άγρια Δύση, κόμικ)
19. Ο Ρομπέν των πρωκτών (Ο Ρομπέν των Δασών, μυθιστόρημα)
20. Ο Χάρι Σπρώχτερ και η κάμαρα με τους δονητές (Ο Χάρυ Πόττερ και η κάμαρα με τα μυστικά, ταινία)
21. Πολύ σκληρός για να χωρέσει (Πολύ σκληρός για να πεθάνει, ταινία)
22. Πουτανικός (Τιτανικός, ταινία)
23. Στο τρένο θα στον σφυρίξω τρεις φορές (Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές, ταινία)
24. Τα κανόνια του βυζαρόνε (Τα κανόνια του Ναβαρόνε, ταινία)
25. Το κλαρίνο του λοχαγού Κωλέρι (Το κλαρίνο του λοχαγού Κορέλι, μυθιστόρημα και ταινία)
26. Το πυρωμένο καβλί (Το πουλί της φωτιάς, Στραβίνσκι)

Κατόπιν προτροπής του αγαπητού συναδέλφου Βράσταμαν (βλ. σχόλια στο Μπεν Χουρ), αποφάσισα να καταθέσω το λήμμα αυτό, το οποίο καθίσταται με αυτόν τον τρόπο σύμβολο των ταλαιπωρημένων ξένων ονομάτων που ηχούν «πρόστυχα» στο ούτως ή άλλως πρόστυχο ελληνικό αυτί / μυαλό και, ωσεκτουτού, παραποιήθηκαν ώστε να αποφευχθεί κάθε είδους παρεξήγηση.

Τα ονόματα αυτά αν καταγράφονταν με την «κανονική» τους προφορά θα παρέπεμπαν σε σκατά, γαμήσια και σε χίλια δυο άλλα τέτοια προσφιλή μεν, αλλά μη κορέκτ, θεματάκια. Έτσι λοιπόν οι μεταφραστές (και αυτό είναι πολύ παλιά ιστορία) σκέφτηκαν το εξής σοφό: αφού έτσι κι αλλιώς η προφορά δεν πρόκειται να είναι ποτέ 100% ακριβής στην απόδοσή της (πχ το γερμανικό ή το αγγλικό -h- δεν προφέρονται ποτέ σωστά γιατί στη γλώσσα μας δεν έχουμε τέτοιον ήχο), τι χάνουμε να την παραλλάξουμε λίγο ακόμα ώστε ο κακομοίρης ο Χέστον, πχ, να αποκαλείται στην ελληνική με κάπως αξιοπρεπέστερο όνομα και δη ιδιαιτέρως αμερικάνικοπρεπές, όπως το Ίστον (Ήστον);

Έτσι λοιπόν έγινε και τον χέσαμε τον Χέστον και τον καθωσπρεπίσαμε μετατρέποντάς τον σε Ήστον. Ακολούθως, όπως πολύ σωστά είπε πάλι ο Βράσταμαν, «στη σειρά Lucy ο προϊστάμενός της λεγόταν Mr Moonie, αλλά οι υπότιτλοι της ΥΕΝΕΔ το απέδιδαν ως κύριος Μόνεϋ» και βεβαίως να μην ξεχνάμε και τον συγγραφέα Herman Hesse ο οποίος, εννοείται, κουτσουρεύτηκε και έγινε Χέρμαν μεν, Έσσε δε. Δύο μέτρα και δύο σταθμά.

Οι λύσεις αυτές εν μέρει δικαιολογούνται, αλλά τι να κάνουμε που το αποτέλεσμα είναι γελοίο και τελικά δεν σώθηκε το πράμα γιατί, ακόμα κι αυτός που δεν ξέρει, θα θελήσει κάποια στιγμή να κάνει πλάκα και να παραποιήσει με τη σειρά του τα ονόματα αυτά, οπότε θα πεί Χέστον και Χέσε και Μούνεϊ, λέγοντας καταλάθος το σωστό.

Θα θυμηθώ κι άλλα, όμως παρακαλώ σας να συμπληρώσετε τη λίστα (στα σχόλια) αν σας έρθουν στο μυαλό!

Ορισμός της αργκό που εννοεί το γνωστό ναρκωτικό, την άσπρη.