Tagged definitions (7331)
Showing 1851-1860 from 7331

Ετυμολογικά σχετίζεται με το χάρχαλο.

Κατά τον Αντώνιο Ν. Βάλληνδα (Πάρεργα: Φιλολογικά πονημάτια 1887) σημαίνει «κώδων κακοήχως σημαίνων».

Επίσης, «το βελανίδι που μαζεύεται το φθινόπωρο» (όπως αναφέρει εδώ ο xalikoutis).

Σήμερα:

1. Όταν πρόκειται για γυναίκα,

• σημαίνει την άσχημη γεροντοκόρη, τη χοντρή και πλαδαρή γυναίκα.

• σήμερα χρησιμοποιείται σαν το πουτάνα και τα συναφή όπως λέει εδώ ο xalikoutis. Συνώνυμο το χαρχάλω (κατά μια έννοια).

  Όμως, αρχικά, σήμαινε τη χοντρή και πλαδαρή πουτάνα που ‘χε χρόνια στο κουρμπέτι (οπότε αφενός πεπειραμένη, αφετέρου γριά, για το λειτούργημα) στυλάκι: «κλάσε λιγάκι μωρή, να βρω το δρόμο» -ίσως εδώ(;!) να έγκειται κι η πιθανή συγγένεια με το «χαρχαλεύω».

2. Τρύπα (που εύκολα συσχετίζεται με το πουτάνα).

3. Όταν πρόκειται για κάποια μηχανή (συνήθως αυτοκινήτου ή μοτοσικλέτας, αλλά όχι μόνο) ουσιαστικά έχει την ίδια ακριβώς έννοια με το χάρχαλο, το χάρβαλο και (κατά μια έννοια) με το χαρχάλω με έμφαση στο ό,τι κάνει θόρυβο λόγω παλαιότητας και/ή υπερβολικής χρήσης, ενώ εννοείται πως είναι προς αντικατάσταση (που θα έπρεπε να έχει ήδη γίνει αλλά αναβάλλεται για οικονομικούς λόγους) γιατί είναι ξεχαρβαλωμένη, σαραβαλιασμένη.

4. 'Οταν πρόκειται για χρήματα σημαίνει

• το εύκολο, μαύρο χρήμα που προέρχεται από διαπλοκή,

• τη μεγάλη μάσα, το φαγοπότι μεγάλων ποσών.

  5. Η έκφραση μ’ έφαγε η χαρχάλα κατά το Λαρ’σινό Λεξ’κό σημαίνει τον ήπια, τα ‘παιξα, τα ‘φτυσα, τα είδα όλα.

6. (Στην Κρήτη, κυριολεκτικά), η σφενδόνα. Προέρχεται απ’ τη διχάλα κι αυτή απ’ το αρχαίο χαλή (χηλή) - αφιερωμένο στον xalikoutis που το ‘χε απορία εδώ.

Παρεμπιπτόντως, απ’ εδώ προέρχονται:

• τα Κρητικά: το χαχάλι, η χαχαλόβεργα και τα Χιώτικα: το χάχαλο, ο χάλος, το χαλούνι, ο χαχάλης (το κλαδί ή το ξύλο ή σίδερο που καταλήγει σε διχάλα –το δικράνι - αλλά και το σχήμα V),
• η Κρητική χαχαλιά (η χούφτα - και σαν μονάδα μέτρησης μικροποσοτήτων).

Από το χάρβαλο που προέρχεται κατά μια ακόμα ετυμολογία από το άρβαλον, (απ’ τη ρίζα -ρα- > ρήγνυμι (γ>β) > ραβάσσω > αρραβάσσω (α, ευφωνικό.) > αραβέω > άραβος > αρβαλώ) που σχετίζεται ως προς τη σημασία με το ρήμα αρβελίζω που σημαίνει κόβω σε μικρά κομμάτια.

1. Σημαίνει κάτι που είναι χάρβαλο, σαράβαλο, ξεχαρβαλιασμένο, και γι’ αυτό κάνει θόρυβο.

Όπως έφη ο acg, χάρχαλο είναι το ξεχαρβαλωμένο πράγμα, κάτι που έχει προ πολλού χάσει το αρχικό του σχήμα· βρίσκοντας σύμφωνο τον xalikoutis πως χάρβαλο κατράβαλο είναι παιδική λέξη για το χάρχαλο ή το σαράβαλο (εδώ).

Όταν αναφερόμαστε σε κτίρια, οικοδομήματα ή κατασκευές σημαίνει ερείπιο, ρημάδι.

2. Για πρόσωπα είναι ένας μειωτικός χαρακτηρισμός που σημαίνει χαζός, βλάκας, μαλάκας που έχει πάρει ψηλά τον αμανέ.

Aν αναφερόμαστε σε ηλικιωμένους δίνεται έμφαση στη μεγάλη ηλικία και υπονοείται πως είναι ανήμπορος σωματικά, ξεκουτιασμένος, ραμολί.

3. Στον πληθυντικό χάρχαλα σημαίνει αρχίδια, προφανέστατα αντί του χαρχάλια.

Οι εκφράσεις μου ‘κανες τ’ αρχίδια χάρχαλα ή μου τα ‘κανες χάρχαλα είναι ταυτόσημες με τις: μου ‘σπασες/ζάλισες τ’ αρχίδια, μου τα ‘πρηξες/ζάλισες.

4. Κυρίως στον πληθυντικό σημαίνει τα άχρηστα μικρά κομματάκια, θρύμματα, σκουπίδια που προέρχονται από την κατεργασία/επεξεργασία κάποιας πρώτης ύλης για να δημιουργηθεί κάποιο χρήσιμο αντικείμενο / προϊόν.

Εξού η φράση είναι για τα χάρχαλα σημαίνει πως κάποιος ή κάτι είναι άχρηστο/για τα μπάζα, για τα σκουπίδια, για τα τσακίδια, για τον πούτσο.

5. Όταν αναφερόμαστε σε μια κατάσταση είναι συνώνυμο του μπάχαλο.

Υπάρχουν και τα κάργα σχετικά:

6. ο χαρχάλας, χαρχαλάς,

7. η χαρχάλα,

8. η χαρχάλω,

9. Τα ρήματα χαρχαλεύω, χαρχαλίζω, χαρχαλώ σημαίνουν κάνω θόρυβο ψάχνοντας, ψαχουλεύοντας, ανακατεύοντας διάφορα πράγματα αλλά και χαϊδεύω, πασπατεύω, γαργαλεύω, σκαλίζω, αφρατεύω το χώμα, μαστορεύω.

Σχετικό και το Κερκυραϊκό χαρχαλιάζω που σημαίνει «δοκιμάζω».

Όταν ένα ζευγάρι χαρχαλεύεται σημαίνει πως ερωτοτροπεί, βρίσκεται στα προκαταρκτικά.

Προέρχονται από το χαλεύω (με αναδίπλωση του χαλ-, κι ανάπτυξη υγρού στην προπαραλήγουσα λόγω της παρουσίας υγρού στη λήγουσα) που σημαίνει ψάχνω (αναζητώ, ζητώ, γυρεύω, θέλω –από το «σκαλίζω» ή το «χαλώ»: διαλύω τα ενωμένα, αραιώνω τα πηχτά, ανοίγω τα κλεισμένα).

Μια άλλη ετυμολογία τα θεωρεί ηχομιμητικά.

Προέρχεται απ’ το ρήμα αρβαλάω: προκαλώ θόρυβο, φασαρία, συχνά βροντώντας κάτι, (κι αυτό απ’ τη ρίζα -ρα- > ρήγνυμι (γ>β) > ραβάσσω > αρραβάσσω (α, ευφωνικό.) > αραβέω > άραβος > αρβαλώ).

Κυριολεκτικά σημαίνει:

1. θόρυβος, φασαρία, αναστάτωση,

2. όλοι μαζί, ο ένας πάνω στον άλλο, αλλά και με τη σειρά / αράδα,

3. λαβή κατσαρόλας (και γενικά σκεύους). Θηλυκοποιημένο, απ’ το αρβάλι που είναι μεταλλικό κινητό χερούλι καζανιού, κατσαρόλας μεσαίου μεγέθους, χύτρας, κουβά ·όταν δεν χρειάζεται να μετακινήσουμε το σκεύος, πέφτει στο πλάϊ (κάνοντας θόρυβο - αρβαλώντας).

4. Kατά τόπους:

i) χάλκινο σκεύος περίπου σε μέγεθος κατσαρόλας που είχε τέτοια λαβή, (αρβαλωτό), ii) χάλκινο δοχείο για μεταφορά νερού, πλατύτερο κάτω απ’ ότι επάνω, (αρυβαλίδα).

Επίσης (πιο σλανγκικά):

5. Χαβαλές (όπως έφη panas στον άλλο ορισμό), πλάκα (με την έννοια κάνω πλάκα), αστειότητα, μαλακία (με την πιο αθώα έννοια του κάνω μαλακίες), μπάχαλο.

6. Είμαι χαλαρά, αραχτός, αποδιοργανωμένος, χύμα, στην κοσμάρα μου, τα ‘χω γράψει όλα στ’ αρχίδια μου. Εξού κι η φανταρίστικη έκφραση αρβάλα αρμ για το χυμαδιό.

7. Παίρνω αρβάλα σημαίνει κατατροπώνω, κατανικώ, παίρνω φαλάγγι.

Υπάρχουν και:

8. Tο αρβάλησε που σημαίνει: χάζεψε, έχει χάσει τα λογικά του και δεν ξέρει τι λέει

9. O αρβάλας: ο άγαρμπος, ο ατσούμπαλος (που λέγεται στην Άρτα).

Ευχή που χρησιμοποιείται συχνά από αστειάτορες σε βρωμιάρες μέρες. Προέρχεται από διαφημιστικό των μακαρονιών Misco στην ένδοξη εϊτίλα, όπου ένας Ιταλός ευχόταν με ιταλική προφορά Migliori auguri από Misco, κρόνια πολλά. Όλα τα λεφτά ήταν το κρόνια πολλά. Το auguri (= ευχές) ερμηνεύθηκε ως αγγούρι (=φαλλικό σύμβολο) και κυκλοφόρησε η εκδοχή Μιλιόρι αγγούρι από πίσω κρόνια πολλά.

Έκτοτε χρησιμοποιείται σαν ευχή όταν τα χειρότερα έρχονται, και ευχόμαστε καλώς να μας μπει, λ.χ. ο δονητής καλή ώρα. Επίσης, σε φάσεις τύπου πώς σου φάνηκε;, όπου ο ευχόμενος εκφράζει σαδισμό για κάτι που κατάφερε εις βάρος σου. Την θέση της Μίσκο παίρνουν διάφοροι ανάλογα με τα συμφραζόμενα (συνήθως ο γαμιάς αποστολέας των ευχών που λοιδορεί τον γαμούμενο παραλήπτη της ευχής).

Οκ δεν είναι slang, per se αλλά κάποιοι μυημένοι στο pulp fiction το λένε κατά κόρον.

Αναφερόμαστε φυσικά στην τελευταία σκηνή του έργου όπου λαμβάνει μέρος η επική στιχομυθία, μέρος της οποίας παραθέτω αυτούσια.

Αυτός που κάνει γουόκ δη έρθ, στην ουσία δεν έχει κανένα πλάνο, απλά υπάρχει χωρίς να έχει προγραμματίσει τίποτα. Είτε από βαρεμάρα, είτε από στάση ζωής (βλ. χίπης*), είτε απλά λόγω συγκυριών, περιφέρεται σε μια αφηρημένη (abstract) κατάσταση χωρίς στόχο και προορισμό.

VINCENT
So if you're quitting the life, what'll you do;

JULES
That's what I've been sitting here contemplating. First, I'm gonna deliver this case to Marsellus. Then, basically, I'm gonna walk the earth.

VINCENT
What do you mean, walk the earth;

JULES
You know, like Caine in «KUNG FU». Just walk from town to town, meet people, get in adventures.

VINCENT
How long do you intend to walk the earth;

JULES
Until God puts me where he want me to be.

VINCENT
What if he never does;

JULES
If it takes forever, I'll wait forever.

VINCENT
So you decided to be a bum;

JULES
I'll just be Jules, Vincent - no more, no less.

VINCENT
No Jules, you're gonna be like those pieces of shit out there who beg for change. They walk around like a bunch of fuckin' zombies, they sleep in garbage bins, they eat what I throw away, and dogs piss on 'em. They got a word for 'em, they're called bums. And without a job, residence, or legal tender, that's what you're gonna be - a fuckin' bum!

Ρήση νέας κοπής (νομίζω) που αναφέρεται στην ύπαρξη ή όχι παιδιών στη ζωή μας. Λέγεται συνήθως από αυτούς που δεν έχουν και σημαίνει ότι καλό είναι να έχεις παιδιά και να τα χαίρεσαι (εδώ ελλοχεύει υπονοούμενο κακιούλας, είναι ελαφρώς καλία η έκφραση και πάει προς το ας πρόσεχες), αλλά κι αν δεν έχεις πάλι χαίρεσαι: την ελευθερία σου.

Τώρα αν είναι παρηγοριά στον άρρωστο η έκφραση αυτή, εξαρτάται από το ποιος και γιατί το λέει. Συνήθως λέγεται για να σταματήσει η κουβέντα, ιδίως όταν σου κάνουν κήρυγμα ή όταν κάποιος γονιός σου τη λέει αρχίζοντας τα «δεν ξέρεις εσύ» κλπ μπλιάξικα.

Όλοι οι άντρες είναι ίδιοι. Αγαπημένο σεξιστικό σχόλιο των γυναικών. Τόσο ίδιοι που είναι σα να τους γέννησε μία και μόνο μάνα.

Αντίστοιχο του όλες είναι πουτάνες εκτός από τη μαμά. Ο λόγος για τον οποίον ο πατέρας δεν εξαιρείται από την γυναικεία αυτή έκφραση (ενώ στην άλλη έχουμε το «εκτός από τη μαμά»), είναι μάλλον το ότι δεν είναι πρόστυχη έκφραση, άρα μπορούμε να βάλουμε και τον πατέρα μέσα στον κορβά, δεν θίγουμε τα ιερά.

Έκφραση μεγάλης οικειότητας και τακιμιάς. (1) Είμαστε τόσο «κοντά» με τον τάδε που τα σάλια μας ανακατεύονται, μιλάω εγώ την ώρα που αυτός γελά κι όλο κάτι καταπίνεται εκατέρωθεν.

Προφ η φράση περιλαμβάνει μια αρνητική νότα δεδομένου του ότι σε φάση ρουτίνας τα ξένα σάλια δεν τρώγονται, μην πω και τα δικά σου ούτε καν, δηλαδή τι, παίζει να φτύσεις σε ένα κουταλάκι και να τα ξανακαταπιείς; Ίου! (Ισχύει και για άλλα σωματικά υγρά).

Μην αναφερθούμε σε εξαιρέσεις, ναι μεν είναι αναμενόμενο να ρουφάς αχόρταγα τα σάλια του αγοριού / κοριτσιού της καρδιάς σου, αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση δεν το αντιμετωπίζεις ως αυτοσκοπό, παρά ως παράπλευρη απώλεια για την οποία στ' αρχίδια μας κιόλας, εδώ ρουφάς άλλα κι άλλα το σάλιο σε μάρανε.

Κατά κυριολεξία: Ακούσια παίζει να φας τα σάλια άλλου, αν είσαι αξιωματικός στο στρατό, αχώνευτο διοικητικό στέλεχος κλπ, αλλά βέβαια, ό,τι δεν ξέρεις δεν μπορεί να σε βλάψει. Επίσης τα παιδάκια στα νηπιαγωγεία αρρωσταίνουν συνεχώς γιατί τρώνε τα σάλια τους ρουφώντας ίδιες πιπίλες, γλείφοντας τις ίδιες κουδουνίστρες ή, στα πλαίσια εξερεύνησης του κόσμου, μελετώντας το φαινόμενο άνοιξε-το-στόμα-σου-παιδάκι-να-παίξω-μπάσκετ-με-τη-ροχάλα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η πρακτική είναι σλανγκ αλλά η φράση δεν είναι. (2)

Τέλος ας σημειωθεί ότι το φαινόμενο της κατάποσης ξένου σάλιου έχει ήδη καταγραφεί αλλά με άλλη έννοια και προεκτάσεις.

Λαϊκή ρήση την οποία άκουσα όταν ήμουνα μικρή (δεν θυμάμαι πού), αλλά, προς μεγάλη μου έκπληξη, κανείς δεν την έχει ακουστά και ούτε στο ιdερνέτ την έχω βρει.

Είναι το αντίστοιχο του «ακόμα δεν τον είδαμε, Γιάννη τον εβγάλαμε», δηλαδή προεξοφλούμε την απόκτηση ενός δυσαπόκτητου αγαθού ή την πραγματοποίηση μιας μάλλον ανέφικτης για τα μέσα μας κατάστασης, λες και είναι σίγουρη η έκβαση του πράγματος: δεν έχουμε ακόμα αποκτήσει το βόδι και αγοράσαμε ήδη το σκοινί με το οποίο θα το δένουμε.

Όταν βλέπουμε ότι «όλοι» κάνουν κάτι το οποίο, κατά την δική μας λογική ή ένστικτο, είναι από ψιλοχοντρομαλακία έως απόλυτη καταστροφή, ή το οποίο δεν μας αφορά καθόλου και οι Άλλοι το κάνουν για άλλους λόγους... αλλά έχουμε κριτήριο μηδέν -και αυτοπεποίθηση ή θάρρος υπό το μηδέν, οπότε βασιζόμαστε στις επιταγές του συνόλου ώστε να βγάλουμε τον εαυτό μας από το δίλημμα το οποίο, αν δεν το απαντήσουμε σύμφωνα με το σύνολο, θα μας στείλει έξω από το μαντρί και μάλλον θα μας φαν οι λύκοι. Γιατί έξω από τη μάζα κάνει κρύο.