Tagged definitions (53)
Showing 1-10 from 53

Η δεκαετία του 80. Τα έιτιζ (eighties). Η κατάληξη -αζ, γραμματικά, φοριέται και για όλες σχεδόν τις δεκαετίες. Τριάνταζ, σαράνταζ, πενήνταζ, εξήνταζ, εβδομήνταζ, ογδόνταζ, ενενήνταζ.

Χλευαστική παράφραση της αγγλικής κατάληξης -ιζ (-ies). Λύνει και το πρόβλημα της περίφρασης στα ελληνικά: πού να λες τώρα «δεκαετία του ...».

Επέλεξα για λήμμα τα ογδόνταζ καθότι αυτά έχουμε αναφέρει περισσότερες φορές εδώ μέσα. Αλλιώς θα έπρεπε να γράψω -αζ, αλλά κανείς ποτέ δεν θα το έβρισκε να το λινκάρει.

Χρονικό επίρρημα που, σε δεδομένη σλανγκ χρήση, σημαίνει το εντελώς τελείως αντίθετό του και συντάσσεται με ενεστώτα. Σημαίνει δηλαδή ότι καθυστερήσαμε / καθυστερούμε / απαράδεκτα ή παραλείψαμε αδικαιολόγητα να διεκπεραιώσουμε κάτι το οποίο έπρεπε ήδη να έχει γίνει προ πολλού.

Τίθεται δε συχνά και ως ερώτημα -ειρωνικά ή κωμικά διατυπωμένο- και τότε χρειάζεται μορφασμό από τον ερωτώντα σα να παίζει σε αμερικανικό κωμικό σήριαλ με ηχογαφημένα γέλια.

Σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει την ακριβώς χθεσινή μέρα. Ίσα-ίσα, αναφέρεται στο απώτερο παρελθόν.

Βλ. και προχθεσμία, καθώς και το σχετικοάσχετο εχθεσήμερα.

Κατά το σαράντα χρόνια τούρκικα.

Ρετρό, εξαφανισμένη πλέον έκφραση που σήμαινε μεγάλο χρονικό διάστημα, αδικαιολόγητη καθυστέρηση, υπέρ το δέον χρονοτριβή. Κάποιοι περιμένουν ακόμα το ξανθό γένος να μας σώσει.

Για μιά πιθανή ερμηνεία της φράσης βλέπε το α' παράδειγμα. Ο γούγλης δεν έδωσε τίποτα, αλλά δεν είχα στη διάθεσή μου και ρούσικες ώρες να ψαχουλεύω τα ιντερνέτια. Οπότε βρήκα απ' αλλού.

Μ. Ιορδανίδου, Διακοπές στον Καύκασο, εκδ. Εστία.

Κ. Βάρναλης, Τι είδα εις την Ρωσσίαν των Σοβιέτ, εκδ. Αρχείο.

Πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σχήμα καθ' υπερβολήν.

Όταν μιλάμε για κάτι στο παρελθον - που ίσως και να μην έχει τελειώσει ακόμη - θέλουμε να δείξουμε ότι κράτησε τόσο πολύ που η αρχή του χάνεται στα βάθη του χρόνου.

'Οταν αναφέρομαστε στο μέλλον, εννοούμε ότι θα περιμένουμε πάρα πολύ, επ' αόριστον - και μπορεί, τελικά, αυτό που περιμένουμε να μην γίνει και ποτέ.

Σε ό,τι αφορά την προέλευση της φράσης, στο σάιτ lexilogia.gr ο χρήστης palavra υποστηρίζει πειστικά ότι συνδέεται με την τούρκικη φράση kırk yıl - σημαίνει ακριβώς σαράντα χρόνια και οι Τούρκοι την χρησιμοποιούν για να δηλώσουν ότι κάτι διαρκεί πάρα πολύ καιρό. (Δείτε τι γράφει εδώ). Διατυπώνει επίσης και την άποψη ότι η επιλογή του αριθμού σαράντα ειδικά αντανακλά την σημασία που έχει ο συγκεκριμένος αριθμός στην θρησκευτική παράδοση και την ορθόδοξη και την ισλαμική - σαράντα μέρες και σαράντα νύχτες περίμενε ο Μωυσής στο όρος Σινά για τις Δέκα Εντολές, σαράντα χρονών ήταν ο Μωάμεθ όταν του αποκαλύφθηκε ο πρώτος στίχος από το Κοράνι, τα μωρά σαραντίζουν, τα σαράντα του πεθαμένου κ.λπ.

Βέβαια, στην τρέχουσα χρήση, το σαράντα αντικαθίσταται και από άλλους αριθμούς, πάντα μεγαλύτερους για να τονισθεί το στοιχείο της υπερβολής - π.χ. πενήντα, διακόσια, τριακόσια ή και χίλια χρόνια τούρκικα.

(κρητική διάλεκτος)
Χθες αργά το βράδυ.

Τα Χριστούγεννα με υπερβολικά καλό καιρό που θυμίζει άνοιξη και Πάσχα.

Εμβληματική φράση της μεταπολίτευσης που παραπέμπει φορέβα στο «εδώ και τώρα αλλαγή», το κεντρικό σύνθημα των εκλογών του 1981 που το ΠΑΣΟΚ κέρδισε με ποσοστό 48,1% και ο Ανδρέας Παπανδρέου έγινε για πρώτη φορά πρωθυπουργός της χώρας. (εδώ).
Η φράση, που ο Αντρέας φαίνεται να έφερε στις αμερικλάνικες βαλίτσες του (ο ιδιωματισμός "here and now" καταγράφεται απ' τα early 1800s -δες εδώ), έχει τόσο αφομοιωθεί στην καθημερινή φρασεολογία που νομίζω οτι πολλοί δεν γνωρίζουν το ξεκίνημά της.

Ουκ έστιν αριθμός των αναφορών στα τραγούδια, τις εκπομπές, τις ομιλίες, τα ανέκδοτα, κλπ.
Ενδεικτικά δείτε παρακάτω τίτλους τραγουδιών που έχουν αυτούσια τη φράση (ή την αντίθετή της- ά ρε Ρασούλη αθάνατε!)

Τίτλος τραγουδιού /Στιχουργός /Συνθέτης /Πρώτη εκτέλεση /Έτος
Εδώ και τώρα /Βασίλης Μπαμπανιάρης /Βασίλης Μπαμπανιάρης /Βασίλης Μπαμπανιάρης /2011
Εδώ και τώρα /Βασίλης Γιαννόπουλος /Κυριάκος Παπαδόπουλος /Κώστας Καραφώτης /2006
Εδώ και τώρα /Πέτρος Ίμβριος /Πέτρος Ίμβριος /Πέγκυ Ζήνα /2003
Εδώ και τώρα /Γιώργος Θεοφάνους /Γιώργος Θεοφάνους /One /2000
Εδώ και τώρα /Νίκη Παπουλάκου /Ζακ Ιακωβίδης /Σπύρος Χαλκιάς
Είμαι γυναίκα του εδώ και τώρα /Σώτια Τσώτου /Χρήστος Νικολόπουλος /Πόλυ Πάνου
Σε θέλω εδώ&τώρα /Νικόλας Νικολάου /Γιώργος Παπαδόπουλος /Γιώργος Παπαδόπουλος /2012
Εδώ και τότε /Μανώλης Ρασούλης /Ανδρέας Μικρούτσικος /Μανώλης Ρασούλης /1985
Ξέχνα το πριν και το μετά /Σάκης Ρουβάς /2008

stixoi.gr

Σχήμα λόγου που μας δείχνει την πολύ περασμένη ώρα η αργοπορία ενός ατόμου.

Ανεπίσημη μονάδα μέτρησης χωροχρόνου, την οποία οι φυσικοί όλου του κόσμου, αρνούνται να αναγνωρίσουν. Άσε που με την αντικαπνιστική εκστρατεία θα περάσει και αυτή η μονάδα μέτρησης στην αχρηστία όπως η οκά. Οι ξενέρωτοι επιστήμονες, ακόμα και τα νανοσεκόντ αναγνώρισαν, αλλά αγνοούν επιδεικτικά την εφευρετικότητα του νεοέλληνα, ο οποίος ως ακαμάτης, είναι και εφευρέτης.

Διότι, όπως είπε και ο Αϊνστάιν, ο χρόνος είναι σχετικός. Αν περνάμε καλά (π.χ. η πρώτη φορά που συνευρεθήκαμε με τη γυναίκα μας) περνάει πιο γρήγορα, σε αντίθετη περίπτωση (π.χ. την χιλιοστή φορά που συνευρεθήκαμε με τη γυναίκα μας) δεν περνάει με τίποτα.

Απλουστεύοντάς το, ο νεοέλλην καπνιστής, κατάφερε να καταβαραθρώσει τη σχετικότητα και να σταθεροποιήσει τον χωροχρόνο, σπάζοντάς τον σε τσιγάρα. Η βασική μονάδα μέτρησης είναι το ένα τσιγάρο (όχι στριφτό, όχι κατοστάρι, όχι μπάφο) η οποία έχει τις ακόλουθες υποδιαιρέσεις:

• μια τζούρα δρόμος (5sec), εδώ δίπλα
• δύο τζούρες δρόμος (10sec), εδώ παραδίπλα

• μισό τσιγάρο δρόμος (2min), στα 100 μέτρα

  Και για μεγάλα χρονικά διαστήματα χρησιμοποιούμε:

• δύο τσιγάρα δρόμος (30 min), Αγ. Παρασκευή-Κέντρο μέσω Καισαριανής

• τρία τσιγάρα δρόμος (59 min), πολύ ώρα και μακρυά ή αλλιώς ξέχνα το.

  Οι χωροχρονικές αποστάσεις αυτές μετρήθηκαν με αυτοκίνητο μεσαίου κυβισμού και λαμβάνοντας υπόψιν και μικροκαθυστερήσεις που οφείλονται σε αστάθμητους παράγοντες (μούντζες σε άλλους οδηγούς, μπινελίκια σε πεζούς και ντελιβεράδες που δεν βλέπουν το αυτοκίνητο και κάνουν σαν να τους ανήκει ο δρόμος, άδειασμα τάσου σου στην άσφαλτο προ εκκινήσεως κ.λ.π.).

σ.ς. Καλό είναι, κάθε φορά που βγαίνετε εξωτερικό, να προμηθεύεστε το πινακάκι με τις αντιστοιχίες σε sec (ΕΛΠΑ). Οι ξένοι δεν χρησιμοποιούν όπως είπαμε (λόγω κομπλεξισμού, και παγκόσμιας αντιελληνικής συνωμοσίας, βλέπε Λιακόπουλο, Πλεύρη, και τώρα τελευταία Χαρδαβέλλα), την καθαρά ελληνική, μονάδα τσιγαρομέτρησης.

Έκφραση που σημαίνει ότι κάτι δεν θα γίνει, ουσιαστικά, ποτέ. Λέγεται όταν θέλουμε να ξεφορτωθούμε ενοχλητικούς (βέβαια, αν έχουν άι κιου ραδικιού, ακόμα θα ψάχνουν ποιος είναι αυτός ο μήνας και θα νομίζουν ότι αγόρασαν ελαττωματικό ημερολόγιο).

Συνώνυμο: του Αγίου Πούτσου ανήμερα.