Tagged definitions (29)
Showing 21-29 from 29

Κύριος και Κυβερνήτης (ιστιοφόρου πλοίου) αλλά κατά βάση ένας ακόμα επινοημένος τίτλος που αποδίδεται σε Γουίνστον Γουλβς, Μαγκάιβερς, ακριδάτους, και γενικά τρισδιάστατους και ανοξείδωτους καταφέρτζουλες ανθρώπους που στους φακούς των γυαλιών τους προβάλλονται διαρκώς σχετικές με την κατάσταση ενότητες του οδηγού επιβίωσης των SAS. Εάν η διάθεση είναι ειρωνική έχουμε να κάνουμε με Master Debators.

Τη δύναμη του ο τίτλος την αντλεί από το ότι απηχεί την υπακοή που εκφράζεται τόσο με την δουλοπρέπεια μπρος στην ισχύ του «Yes Master» όσο και την πειθήνια εκτέλεση εντολών του «Jawohl! Herr Kommandant».

O αιώνιος αντίπαλος του Master Commander είναι φυσικά ο Cobra Commander.

(Κλασική αργκό της φυλακής): Ο κουμανταδόρος, το άτυπο αφεντικό των φυλακισμένων, συχνά με την ανοχή του τυπικού αφεντικού (Διευθυντή) και σίγουρα με το δέος των φυλάκων. Ο υπερθετικός του βαρύμαγκα, αλλά και με σαφή ηγετικά προτερήματα. Πιθανότατα τούρκικης προελεύσεως.

Μεταφορικώς: Το αφεντικό με το άστε-ντούα.

Σερέτης, έξυπνος, δίκαιος και επικίνδυνος, ήταν ο εξισορροπητής των πολυσχιδών συμφερόντων μέσα στη φυλακή (π.χ. ζάρια, άδειες, πουστράκια, δουλειές επ' αμοιβή, ξεκαθαρίσματα, τιμωρία ρουφιάνων, ναρκωτικά, προστασία κ.τ.λ.). Γαμούσε κι έδερνε.

Συνήθως είχε αρκετά βαριά ποινή, όχι όμως για έγκλημα κατά περίσταση (π.χ. φόνος αντίπαλου βοσκού για τα γίδια) ή ειδεχθές (βιασμός ανηλίκων), αλλά κατ' εξακολούθησιν, κατ' επάγγελμα και κατά συνήθεια τελέσεως συγκεκριμένων εγκλημάτων (π.χ. μαστροπεία, αποδοχή προϊόντων του εγκλήματος, κιβδηλεία, λαθρεμπόριο, ναρκωτικά, εκβίαση κ.τ.λ.) και δη σε ρόλο αφεντικού-ενορχηστρωτή. Δηλαδή για εγκλήματα του δομημένου υποκόσμου 2-3 πόλεων και όχι χωριατίστικα καμώματα ή φλάς που έφαγε ένας μουρλός. Άλλωστε, λένε: «Ό,τι είσαι έξω απ' τη φυλακή είσαι και μέσα», δηλαδή αντιμετωπίζεσαι αναλόγως. Εξ άλλου, μέσα στην φυλακή έχει να κάνει κανείς, με ανθρώπους που οδηγήθηκαν εκεί κυρίως λόγω ιδιαιτέρως ανεπτυγμένων ενστίκτων (κατά τον Λομπρόζο!) και δεν θα είναι καθόλου εύκολο να τους γελάσει περί το ποιόν του. Έτσι, ο ψιλικατζής παραμένει ψιλικατζής, ο χρεοφειλέτης είναι ένα συμπαθητικό ανθρωπάκι, ο πρεζάκιας είναι ξεφτίλας κ.ο.κ.

Ο τσιρίμπασης όμως, μέσα-έξω ήταν αφεντικό και έπαιρνε ρέφες (=πόντους) απ' όλα τα επαγγέλματα του υποκόσμου, χάρη στη σωματική του ρώμη, το ψυχικό του σθένος και το μυαλό του, που δούλευε με διπλό διαφορικό. Χώρια που το φύσαγε από παραδάκι, ένεκα οι δουλειές έξω, που τις συνέχιζε ο έμπιστός του κι είχε και χρημάτιζε τους πουλημένους εκτελεστές του σωφρονιστικού συστήματος...

Ο σημαντικότερος τσιρίμπασης του παρελθόντος αιώνος, ήταν ο Νίκος Σκριβάνος, του οποίου πρωτοπαλίκαρο ήταν ο Νίκος Μάθεσης (ή τρελάκιας). Γνωστός τσιρίμπασης κι ο Σακαφλιάς, στη φυλακή Τρικάλων, που τον έφαγε η μαρμάγκα (ο Αντωνίτσης), είτε για να γίνει αυτός τσιρίμπασης είτε για λογαριασμό άλλου επίδοξου αφεντικού (δεν έχει εισέτι διευκρινισθεί, ακόμα και οι τρικαλινοί λένε μαλακίες).

Ο τσιρίμπασης γνώριζε ότι κατέχει ζηλευτή θέση στην μικρο-κοινωνία της φυλακής, δεν διακινδύνευε το κύρος του για μηδαμινά πράγματα (έστελνε άλλους) και όφειλε να προσέχει όλες τις κινήσεις, στον μικρό και περιορισμένο χώρο της φυλακής, του κάθε βαρύμαγκα που βυσσοδομούσε εναντίον του. Άλλωστε, η αποκαθήλωσή του ήταν ιδιαιτέρως οδυνηρή: Είτε ο θάνατος του στερούσε το αξίωμα, είτε (χειρότερα) η δημόσια διαπόμπευση = τον βαράγανε ή τον πηδάγανε πεν-έξι βαλτοί μπεχλιβάνηδες... Τη θέση του, την έπαιρνε ατάκα ο μάγκας που του την έστησε, για να μην δημιουργηθεί κενόν εξουσίας (!)

Βλ. σχετικά «Το εγχειρίδιο του καλού κλέφτη», «το άγιο χασισάκι» κ.α. (Ηλίας Πετρόπουλος) και «Τα παιδιά της πιάτσας» και «Παραμύθια πίσω απ' τα κάγκελα» του Νίκου Τσιφόρου. Ειδικά, στο «Τουμπεκί» του Πέτρου Πικρού, ψυχογραφείται θαυμάσια η έννοια και η νοοτροπία του τσιρίμπαση εν έτει 1927 (!)

Φράση αποδοχής μεγαλείου, σαν να δηλώνω είμαι / είσαι τιτανοτεράστιος...

Βεβαίως έχει ξεκινήσει από το ποδόσφαιρο, και αναφέρεται στις δεκαετίες προ του '90 (που τα νούμερα στις φανέλες έφταναν μέχρι το 11, όσοι ήταν και οι ποδοσφαιριστές). Τότε ο μπαλαδόρος της ομάδος, αυτός που έκανε παιχνίδι, ο πίσω από τους επιθετικούς, λεγόταν και δεκάρι. Και συνήθως φόραγε και την μπλούζα με το νούμερο 10. Και, μιας και ήταν συνήθως και το μεγάλο όνομα, ήταν και αρχηγός. Με λίγα λόγια, ο άρχων της ομάδος. Τα πολλά συνήθως, έχουν να κάνουν με το ότι δεν ήταν νόμος. Επίσης το δέκα, αναφέρεται και στην θέση αλλά και στην φανέλα.

Μεγάλα δεκάρια και αρχηγοί (φόραγαν και το νούμερο 10 στη φανέλα) ήταν ή είναι: Πελέ, Μαραντόνα, Πλατινί, Δομάζος, Πούσκας, Τόττι, Κακά (με την εθνική). Οπότε καταλαβαίνετε γιατί οι ποδοσφαιρόφιλοι σλάνγκισαν την συγκεκριμένη έκφραση και για άλλες περιπτώσεις, εκτός ποδοσφαίρου.

Να σημειωθεί για την ιστορία, ότι υπάρχει και μία βαθμίδα ακόμη στο εύρος της έκφρασης και είναι η ακόλουθη: και δέκα και αρχηγός, στην εθνική Βραζιλίας. Δηλαδή, τιτανομέγιστος απο τους τιτανοτεράστιους (γιατι έχεις αφήσει και στον πάγκο καμιά δεκαριά παιχταράδες, που σε άλλες εθνικές θα ήταν και δέκα και αρχηγοί.

Πρόκειται για βρισιά ολκής αναφερόμενη σε άτομο που όχι απλά είναι αρχίδι, αλλά αρχηγός σε παρέα αρχιδιών. Είναι παράφραση της γνωστής επιτυχημένης σειράς βιβλίων και έργων «Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών» που έγραψε ο Τόλκιν. Ο «άρχοντας των αρχιδιών» δεν διαθέτει όμως μαγικές δυνάμεις που τις χρησιμοποιεί για να εφαρμόσει τα υποχθόνια σχέδια του, αλλά ηγείται και αυτός μιας παρέας κωλοπαιδαράραδων και ξεχωρίζει ανάμεσά τους καθότι είναι πιο κωλόπαιδο από τους άλλους.

Στην αργκό των πιλότων λέγεται όταν ο Νο2 επιβεβαιώνει επαφή με αρχηγό.

Η έκφραση συνηθίζεται για κάποιον που διαδραματίζει ή φιλοδοξεί να παίξει ηγετικό ρόλο στην ομάδα του Π.Α.Ο.Κ.. Λ.χ. α) Ραδιοφωνικούς (ή ραδιοφονικούς) παραγωγούς που επηρεάζουν τα του Π.Α.Ο.Κ. και ενίοτε κατακρίνονται ότι η επιρροή τους είναι κακή, β) οποιονδήποτε ξερόλα νομίζει ότι κατέχει τι είναι καλό για την ομάδα, γ) Πρόεδρο ή ιδιοκτήτη, δ) προπονητή του Π.Α.Ο.Κ., ε) την ίδια την ομάδα του Π.Α.Ο.Κ. όταν μεγαλουργεί και άρχει επί των άλλων, στ) οπαδό που την είδε Παοκάρχης.

Πάσα (Δ.Π.): Vardar

Συμπληρώνει με τη σειρά του το πάνθεον των απανταχού slang καπεταναίων.

Η αφεντομουτσουνάρα του φιγουράρει μέσα σε κάθε παρεξήγηση, φιλονικία, διαμαρτυρία, δυναμική διεκδίκηση κλπ. Είναι ο αρχικαβγατζής, πρόκειται γιο πολύ bizarre άτομο. Προκαλεί μεγάλο θόρυβο. Είναι διαβόητος και σαματατζής. Όμως κατα βάθος είναι καλόψυχος και όχι, κατά κανόνα, επικίνδυνος.

Αποκτά τον βαρύτιμο τίτλο του από τα πρώτα του μαθητικά χρόνια, που κυρίως του απονέμεται (μεταξύ αστείου και σοβαρού) από δασκάλους του και που συνήθως διατηρεί εφ' όρου ζωής.

Ο αρχηγός των ψωλών! Τέλος.

Ο "αναρχικός/ελευθεριακός/αντιεξουσιαστής" συνήθως άνω των 40 ετών που σε αντίθεση με την ιδεολογία που υποτίθεται ότι πρεσβεύει είναι ηγεσιομανής και πατερναλιστικός και δυστυχώς σπάνια γίνετε αντιληπτός.

Εμπνευσμένο μάλλον από το εργατοπατέρας, ετυμολογείτε από το πρόθεμα αναρχό- και το πα-τέρας με αναφορά ιδεολογική και συμπεριφοράς αντίστοιχα. Συναντάτε και ως αναρχομπαμπάς.

Αφού έχει πατερναλιστική συμπεριφορά στη πράξη ποδηγετεί και περνάει τη γραμμή του στους άλλους όντας ηγετίσκος πρώτης τάξεως. "Συντηρεί" συλλογικότητα αποτελούμενη σε μεγάλο ποσοστό από άτομα νεαρότερης ηλικίας (π.χ. φοιτητές). Ο μανιπουλαριστικός ρόλος του δύσκολα γίνεται αντιληπτός λόγω έλλειψης εμπειρίας των συντρόφων του. Όταν γίνει αντιληπτός διώχνεται από τη συλλογικότητα του και δημιουργεί καινούργιο "μαγαζάκι", είτε παίρνοντας και άλλους μαζί του δημιουργώντας μία διάσπαση είτε φεύγει μόνος του και βρίσκει νέα θύματα, είτε ο κόσμος αποχωρεί σταδιακά από τη συλλογικότητα του και καταλήγουν τρεις κι ο αναρχοπατέρας(κούκος). Και φτου κι απ'την αρχή! Σχεδόν πάντα φροντίζει να δημιουργήσει έναν πνευματικό γιό που είναι τα ίδια σκατά με αυτόν και δικαιολογεί τα πάντα.

Ο αναρχοπατέρας κάνει αντισυντροφικές αισχρότητες, όπως στήσιμο συνελεύσεων, ραδιουργίες, κουτσομπολιά, κτλ. Συνήθως έχει καλό λέγειν και μεγάλη εμπειρία από κοινωνικο-πολιτικούς αγώνες από τα 80ies ή και τα 70ies. Έτσι έχει ιδιαίτερο κύρος και τα άτομα που συσπειρώνει γύρω του τον θεωρούν υπόδειγμα. Αυτός τους θεωρεί πολιτικά κατώτερους από αυτόν. Απομονώνει όποιον θεωρεί επικίνδυνο για την εξουσιομανία του βγάζοντας βρώμες για αυτόν. Ο γράφων θεωρεί ότι μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για τη δράση του αναρχοπατέρα έχουν όσοι τον ανέχονται. Μπορεί να είναι και πρώην αριστερός και αυτό τον κάνει ποιο αποτελεσματικό αφού έχει ψηθεί μέσα σε κομματικό περιβάλλον όπου τέτοιες συμπεριφορές είναι αποδεκτές.

Μην γελιόμαστε ότι τέτοιοι τύποι υπάρχουν μόνο στον ελευθεριακό χώρο. Εκεί λόγο της αντι-ηγετικής φύσης της ιδεολογίας είναι μετρημένοι στα δάχτυλα και δεν είναι αποδεκτοί. Τύποι σαν και αυτόν ευημερούν σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας μας και σε κάθε λογής πολιτικούς η όχι χώρους και δραστηριότητες (δουλειές, παρέες, συλλόγους, κτλ) απλά δεν μας κακοφαίνεται επειδή έχουμε συνηθίσει από μωρά παιδιά να μας πατρονάρει το κάθε καθίκι (παπάς, πολιτικός, διευθυντής/manager, εργοδότης, κ.α.).