Tagged definitions (29)
Showing 1-10 from 29

Ξεκινάω με τις από καρδιάς ευχαριστίες στο φίλο Gizaha για το πολύ καλό λήμμα. Thanks.

O Καπετανάκης του τραγουδιού «Δεν ξανακάνω φυλακή με τον Καπετανάκη» (Παράρτημα/χώρος παραδειγμάτων) ήταν διευθυντής των φυλακών της Παλιάς Στρατώνας, κατά τη δεκαετία του '30 . Οι φυλακές αυτές βρίσκονταν στο Μοναστηράκι και, μαζί με τις φυλακές του Ναυπλίου και του Γεντί Κουλέ, ήταν οι γνωστότερες της εποχής. Με αυτόν τον Καπετανάκη φαίνεται να «τα μίλησε/συμφώνησε» ο ήρωας του τραγουδιού, για να μην ξαναμπεί στη φυλακή.

Στο τραγούδι αυτό εκφράζεται το παράπονό του ήρωα για την ύβρη του διευθυντή προς τη μάνα του (την «πότισες φαρμάκι»), της οποίας το ήθος προφανώς θα αμφισβήτησε ο διευθυντής σε κάποιο επισκεπτήριο, εξ ου και η εξήγηση για το υπονοούμενο περί «μελιτζανιών» (εσωρούχων που φορούσαν οι πόρνες). Στις αρχές του 20ου αιώνα, οι πόρνες χρησιμοποιούσαν, για αντισηπτικό, διάλυμα υπερμαγγανικού καλίου, το οποίο έχει χρώμα μοβ. Για να μη φαίνονται οι λεκέδες στα εσώρουχα, χρησιμοποιούσαν υφάσματα σε χρώμα μελιτζανί. Έτσι η φράση «τα μελιτζανιά να μην τα βάλεις πια» σημαίνει «δε θα είσαι πια πόρνη και δεν θα φοράς μελιτζανιά εσώρουχα».

Και πάμε τώρα στην αρχική σημασία της λέξης ντούγκλα. Παρόλο που η λέξη φέρνει λεκτικά στη λέξη μπούκλα, εντούτοις δεν παίζουν έτσι τα πράγματα.

Αρχικά ο στίχος ήταν «που 'χει Ντούγκλας το μουστάκι» και εννοούσε ότι έχει μουστάκι σαν το μουστάκι του ηθοποιού Douglas Fairbanks. (Αυτός γεννήθηκε το 1883 στο Ντένβερ του Κολοράντο και μεσουρανούσε όταν γράφτηκε το τραγούδι. Πέθανε το 1939. Η φωτογραφία στο λινκ είναι προσφορά στους τριχοφοβικούς φίλους.) Το μουστάκι α λα Fairbanks Douglas είναι λεπτότριχο και μακρύ (βλ. φωτογραφίες).

Η γνώση των αγγλικών εκείνη την εποχή ήταν μηδαμινή κι έτσι το Ντάγκλας έγινε εύκολα Ντούγκλας. Αργότερα το Ντούγκλας έγινε Ντούγκλα.

Κατά μια λιγότερο ισχυρή εκδοχή, γίνεται αναφορά στην αλοιφή «Douglas» που χρησιμοποιούσαν οι τότε ρεμπέτες ως ζελέ για τα μαλλιά και το μουστάκι. Πιθανά να παντρεύτηκαν οι δυο παραπάνω περιπτώσεις και επ' ευκαιρία να βρήκε τρόπο να διαφημιστεί κι η κρέμα αυτή.

Η σημαντικότερη λοιπόν εκδοχή αυτής της πρωταρχικής σημασίας ήταν: μουστάκι α λα Fairbanks Douglas. Ωστόσο όμως, με την πάροδο του χρόνου, ο ζωντανός χαρακτήρας της γλώσσας έχει προσδώσει στη λέξη επιπρόσθετες σημασίες, ώστε η γλωσσική χρήση του όρου να μπορεί να εξυπηρετεί και πρόσθετες γλωσσικές χρηστικές ανάγκες.

Έτσι κάποιοι που αγνοούν την προέλευση της, λόγω της παρεμφερούς λεκτικής μορφής της με τη λέξη μπούκλα, τη χρησιμοποιούν για φουντωτά μπουκλοειδή μουστάκια (καθ' όλο το μήκος τους/στα άκρα τους, βλ. παράδειγμα 1).

Κάποιοι άλλοι μπορούν να συνδέσουν την αγριότητα του Καπετανάκη με το τσιγκελωτό μουστάκι, ή με το μουστάκι που έχει γυριστές τις άκρες του.

Πολλές φορές ακόμα, δε χρησιμοποιείται η λέξη για να περιγράψει τον τύπο ενός μουστακιού, αλλά μέσω των λέξεων-κλειδιών του τραγουδιού (φυλακή, Καπετανάκης, κλπ) και του κλίματος της εποχής (στο οποίο δημιουργήθηκε το τραγούδι), μπορεί να παραπέμψει εμφατικά στα παρακάτω χαρακτηριστικά που μπορεί ενδεχομένως να χαρακτηρίζουν κάποιον μουστακοφόρο. Μπορεί λοιπόν να παραπέμψει:

α) Στην αγριόφατσα, ή/και στο σκληρό-αγριωπό και αρρενωπό χαρακτήρα ενός μουστακοφόρου. (Ωστόσο πολλές φορές ένα τέτοιο λουκ μπορεί να λειτουργεί ως φερετζές του πούστη, βλ. παράδειγμα 2).

β) Σε μαγκιά (πραγματική ή τεχνητή, δες εδώ αλλά και στο παράδειγμα 3).

γ) σε κάποιον μουστακοφόρο που το στυλ του μας κάνει εντύπωση. (Το μουστάκι του για παράδειγμα μπορεί να παραπέμπει στην εποχή που δημιουργήθηκε το τραγούδι, συμβάλλοντας τα μέγιστα στο σχηματισμό της εντύπωσης αυτής, βλ. παράδειγμα 4.)

Θα μπορούσαμε τέλος να αναφερθούμε σε γυναίκες που έχουν έντονη τριχοφυΐα μεταξύ μύτης και στόματος (μουστάκι λάιτ, βλ. παράδειγμα 5), στοιχείο που αντιτίθεται στη θηλυκότητα μιας γυναίκας.

Κλείνοντας, ζητώ συγνώμη από την Μαρία την όμορφη, που μπορεί να διαβάσει για άλλη μια φορά ένα θέμα που αφορά τριχοφυΐα.

Πρόκειται για ψευδώνυμο με το οποίο έγινε πασίγνωστος ο Bill Cardille, κυρίως στις ΗΠΑ, κατά την 20ετία 1963-1983, μέσω της Σαββατοβραδινής τηλεοπτικής εκπομπής «Chiller Theatre» απ' όπου του βγήκε και το παρατσούκλι. Ο Cardille ήταν άνθρωπος της τηλεόρασης και του θεάματος γενικότερα και έκανε αμέτρητες παραγωγές ποικίλου περιεχομένου (από πρωινάδικα μέχρι αθλητικά), ενώ ταυτόχρονα παρουσίαζε ο ίδιος αρκετές από αυτές.

Σημαίνει τον άνθρωπο που κάνει τα πάντα, τον ακούραστο, αυτόν που καταγίνεται ταυτόχρονα με πολλά και ποικίλα αντικείμενα.

Εκτός από τον μακαριστό Χριστόδουλα, Μπιγκ Μακ είναι ο κατ' εξοχήν μεγάλος Μάκης, ο Μάκης Ψωμιάδης.

Για την σκωτσέζικη υπόσταση του υποκοριστικού Μάκης βλ. και εδώ.

Βίκυ ή Βικούλα είναι η wikipedia, η μεγάλη ηλεκτρονική διαδραστική εγκυκλοπαίδεια, σλανγκιστί. (Βικιπαίδεια, ελληνιστί (;))

Eκφράσεις: «Να ρωτήσουμε την Βικούλα».
«Η Βικούλα είσαι;», κατά το Μα ποιος είσαι, η ΔΟΜΗ;

Αλλαντικά Βίκη (από GATZMAN, 20/02/09)

Κατόπιν προτροπής του αγαπητού συναδέλφου Βράσταμαν (βλ. σχόλια στο Μπεν Χουρ), αποφάσισα να καταθέσω το λήμμα αυτό, το οποίο καθίσταται με αυτόν τον τρόπο σύμβολο των ταλαιπωρημένων ξένων ονομάτων που ηχούν «πρόστυχα» στο ούτως ή άλλως πρόστυχο ελληνικό αυτί / μυαλό και, ωσεκτουτού, παραποιήθηκαν ώστε να αποφευχθεί κάθε είδους παρεξήγηση.

Τα ονόματα αυτά αν καταγράφονταν με την «κανονική» τους προφορά θα παρέπεμπαν σε σκατά, γαμήσια και σε χίλια δυο άλλα τέτοια προσφιλή μεν, αλλά μη κορέκτ, θεματάκια. Έτσι λοιπόν οι μεταφραστές (και αυτό είναι πολύ παλιά ιστορία) σκέφτηκαν το εξής σοφό: αφού έτσι κι αλλιώς η προφορά δεν πρόκειται να είναι ποτέ 100% ακριβής στην απόδοσή της (πχ το γερμανικό ή το αγγλικό -h- δεν προφέρονται ποτέ σωστά γιατί στη γλώσσα μας δεν έχουμε τέτοιον ήχο), τι χάνουμε να την παραλλάξουμε λίγο ακόμα ώστε ο κακομοίρης ο Χέστον, πχ, να αποκαλείται στην ελληνική με κάπως αξιοπρεπέστερο όνομα και δη ιδιαιτέρως αμερικάνικοπρεπές, όπως το Ίστον (Ήστον);

Έτσι λοιπόν έγινε και τον χέσαμε τον Χέστον και τον καθωσπρεπίσαμε μετατρέποντάς τον σε Ήστον. Ακολούθως, όπως πολύ σωστά είπε πάλι ο Βράσταμαν, «στη σειρά Lucy ο προϊστάμενός της λεγόταν Mr Moonie, αλλά οι υπότιτλοι της ΥΕΝΕΔ το απέδιδαν ως κύριος Μόνεϋ» και βεβαίως να μην ξεχνάμε και τον συγγραφέα Herman Hesse ο οποίος, εννοείται, κουτσουρεύτηκε και έγινε Χέρμαν μεν, Έσσε δε. Δύο μέτρα και δύο σταθμά.

Οι λύσεις αυτές εν μέρει δικαιολογούνται, αλλά τι να κάνουμε που το αποτέλεσμα είναι γελοίο και τελικά δεν σώθηκε το πράμα γιατί, ακόμα κι αυτός που δεν ξέρει, θα θελήσει κάποια στιγμή να κάνει πλάκα και να παραποιήσει με τη σειρά του τα ονόματα αυτά, οπότε θα πεί Χέστον και Χέσε και Μούνεϊ, λέγοντας καταλάθος το σωστό.

Θα θυμηθώ κι άλλα, όμως παρακαλώ σας να συμπληρώσετε τη λίστα (στα σχόλια) αν σας έρθουν στο μυαλό!

1. Ο James Bond, όπως πρωτοακούστηκε σε ευτελές ελληνικό τραγούδι των 60's (περιλαμβάνεται στη συλλογή «Φόλα Παρτίδα»)

2. Αυτός που είναι εξοπλισμένος με τα ακριβότερα και πιο εξελιγμένα γκάτζετ και τα επιδεικνύει πουλώντας μούρη.

3. Ο ριψοκίνδυνος, αυτός που αντέχει και επιβιώνει και στις πιο αντίξοες συνθήκες, όλως παραδόξως χωρίς καν γρατζουνιά, συχνά συνώνυμο του Ράμπο, ή κομμάντο.

Χαρακτηρισμός, επιθετικός προσδιορισμός της πολύ αδύνατης και μικροκαμωμένης νεαράς κοπέλας.

Είναι σλανγκ που διαδόθηκε ευρύτατα κάπου στα λήγοντα 60αζ - αρχίζοντα 70αζ, όταν η διάσημη νεαρά ηθοποιός και σταρλετίτσα της εποχής, Twiggy, έκανε πάμπολλες εμφανίσεις στον κινηματογράφο, αποτελώντας ένα από τα νέα, ολόφρεσκα πρότυπα του χθες για την εξάπλωση ακόμα και της σύγχρονης ανορεξικής ομορφιάς, δίνοντας τέλος στην πρωτοκαθεδρία των στρουμπουλών, ζουμερών σεξ σύμπολς, όπως η Bebe.

Έτσι, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, Twiggy - Bebe, σημειώσατε άσο.

Το Αλτσχάιμερ στην ιδιόλεκτο των ειδικών - των ίδιων των πασχόντων...

Αυτές τις μέρες δεν αποχωρεί Πρόεδρος τις ή πολιτικός τις, αλλά Μπους τις, που μας γάμησε τον πλανήτη επί οκτώ χρόνια, αλλά σαν παράπλευρη απώλεια μας χάρισε και μερικές στιγμές γέλιου. Γι' αυτό ως ένα αφιέρωμα στην κωμικοτραγική και σλανγκική διάσταση του Μπους θα καταθέσω μερικούς σλανγκισμούς και μπουστιές, για να προσπαθήσουν να ξεχάσουν οι παλαιοί και να ξεμάθουν οι νέοι.

Καταρχήν στις διαδηλώσεις και δημοσιογραφικές αναφορές από τον πόλεμο στο Ιράκ το 2003 έπαιξε πολύ το λογοπαίγνιο «Μπους τις», κατά το πους τις, το οποίο λεγόταν ύστερα από κάθε νέο κατόρθωμα του κλανητάρχη. Η πάγια έκφραση ήταν: «Τι είπε/ έκανε πάλι Μπους τις». Ορισμένοι το λέγανε και ως «Μπούστης, ο», σλανγκική αδεία. Ή φροντίζανε να βάλουν έντεχνα το άρθρο «τις» μετά το «Μπους», ώστε να σχηματίζεται «μαγική εικόνα», όπως λέγεται το αντίστοιχο παιδικό παιχνίδι.

Στα αγγλικά έπαιξε πολύ ο σλανγκισμός «Bush» ως αναφερόμενος στον θάμνο της ήβης, στο εφήβαιο. Σε συνδυασμό μάλιστα με το ότι Αντιπρόεδρος του Μπους ήταν ο Dick Cheney. Ήταν αναμενόμενο να σχηματιστεί ο σλανγκισμός «Dick and his Bush» (ελληνιστί ο μπαργαλάτσος κι ο θάμνος του) Σύμφωνα μάλιστα με μια ανατόμηση της φαλλικής πύρ(κ)αυλης κυβέρνησης των σφηκών- WASPS (White Anglo-saxon Protestants), στην οποία από τους τρεις ο μακρύτερος ήταν ο Ντικ Τσέινι, με δεξιό του αρχίδι το Ντόναλντ Ράμσφελντ, κι αριστερό «μαύρο» αρχίδι (κατά το «μαύρο πρόβατο») τον Κόλιν Πάουελ, και τον Μπους (Bush) να περιορίζεται σε ρόλο κομπάρσου- θάμνου και αρχιδότριχας. Όταν μάλιστα ο Μπους αναδεικνυόταν σ' όλη την δόξα της βλακείας του, το φαινόμενο ονομαζόταν «Full Bush», που είναι αμερικανιστί το αντίθετο του παρκέ και του μπικίνι. Χρήση αυτής της έκφρασης έγινε κυρίως στην ανακοίνωση του βομβαρδισμού του Ιράκ, όπου κυκλοφόρησε ένα και καλά κατ' ατύχημα βίντεο που παρουσίαζε τον Μπους να χτενίζεται, όσο έπεφταν οι πρώτες βόμβες στην Βαγδάτη. Εξ ου και το εδώ ο κόσμος καίγεται κι ο Μπους χτενίζεται, που δυστυχώς δεν αποτελούσε σλανγκισμό, παρά πραγματικότητα!

Πάμε τώρα στις μπουστιές, τις μπούστικες εκφράσεις του Μπους, που έμειναν θρυλικές, όντας καλά επιλεγμένες από παράδοξους ίματζ-μέικερς:

1. «Ο Άξονας του Κακού», που περιελάμβανε Ιράκ, Ιράν και Βόρειο Κορέα. Όπως είπε μεταξύ άλλων ο Νόαμ Τσόμσκι, τι νόημα έχει να βάζεις στην ίδια λίστα ως καταχθόνιους συνεργάτες δύο χώρες που επί μια δεκαετία σφάζονταν μεταξύ τους και να τους κοτσάρεις και μία χώρα τόσο μακρινή γεωγραφικώς, πολιτικώς, πολιτισμικώς; Κύριος οίδε! Το μόνο σίγουρο ήταν ότι η έκφραση ήταν κατά τον «Άξονα» του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, που εκεί όμως υπήρχε γεωγραφική σημασία του όρου. Και για να νοηματοδοτηθεί το αντώνυμο «the fellowship of the willing», την ίδια χρονιά που βλέπαμε και το χολυγουντιάνικο «the fellowship of the Ring» στην Μεγάλη Οθόνη. Τελικά από τις τρεις χώρες χτυπήθηκε η μοναδική χώρα που δεν είχε ούτε δυνατότητα ούτε θέληση για πυρηνικά όπλα, κι έτσι το δίδαγμα του Μπούστη ήταν: «Κι αν δεν έχετε ήδη πυρηνικά όπλα, θα έπρεπε να τα εφεύρετε», για να παραφράσω τον Βολταίρο.

2. «Όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας». Αν και η φράση είναι παρμένη απ' το Ευαγγέλιο, νομίζω ότι δεν απηχεί την Καινή Διαθήκη, αλλά μάλλον τον «Λόγο των Μηλίων» του Θουκυδίδη.

3. «Come on Barney». Όταν ο Μπους ανακοίνωνε τον βομβαρδισμό του Αφγανιστάν, θεωρούσε πιο σημαντικό να απασχοληθεί με το σκυλάκι του Μπάρνεϊ, παρά με τους νεκρούς των παραπλεύρων απωλειών. Χαρακτηριστική σκηνή να μιλάει κρετινοτσαμπουκαλεμένος στους δημοσιογράφους και μετά να γνέφει στο σκυλάκι (που πιθανόν να είναι πιο έξυπνο απ' τον αφέντη του): «Come on Barney». Στην συνέχεια, ονομάστηκε σλανγκικώς «Barney» ο Tony Blair, ως σκυλάκι των Αμερικλάνων. Κι όταν επισκέφτηκε τον Λευκό Οίκο ο δικός μας Καραμανλής υπέστη μια τελετουργία γνωριμίας του με τον Μπάρνεϊ, που θύμιζε τυπικό τελετών βασσάλου και φεουδάρχη. Ίσως να ήταν και η πιο αποτελεσματική επαφή που έκανε ο Καραμανλής στην Ουάσινγκτον.

4. Παρόμοια ατάκα που σατιρίστηκε πολύ ήταν το «Είδα στην καρδιά του Προέδρου Πούτιν». Ελέχθη σε μία περίοδο γειτνίασης ΗΠΑ και Ρωσίας, που δεν έμελλε να διαρκέσει. Υποτίθεται ότι ο συντηρητισμός, απολυταρχισμός και θρησκευτικότητα των δύο ηγετών τους έφερναν κοντά ψυχικώς, αλλά πολλοί θυμήθηκαν αυτήν την ατάκα σε όλους τους μετέπειτα τσαμπουκάδες που έκαναν Μπους τις και Πουτινιάρης.

5. Το «Mission Accomplished» ελέχθη στην πανηγυρική ομιλία του Μπους για την κατοχή στο Ιράκ. Μετά από την Μπούστικη ατάκα σκοτώθηκαν τουλάχιστον 4000 Αμερικανοί στρατιώτες! Ούτε ο Μητσοτάκης νά 'τανε!

Και μετά τις μπουστιές, πάμε στους μπουσισμούς (Bushisms), τα μαργαριτάρια του κλανητάρχη. Λίγα από τα καλύτερα. Πλήρης λίστα στην wikipedia και σε πολλά άλλα σάιτς.

1. «Οι εχθροί μας είναι καινοτόμοι και ευρηματικοί, αλλά το ίδιο κι εμείς! Δεν σταματούν ποτέ να σκέφτονται νέους τρόπους να βλάψουν τον λαό και την χώρα μας. Αλλά το ίδιο κι εμείς!». Ουάσιγκτον 5/8/2004. Αυτό θα πει «γλώσσα λανθάνουσα»!

2. «Υπερβολικά πολλοί καλοί γιατροί εγκαταλείπουν την δουλειά τους! Υπερβολικά πολλοί γυναικολόγοι δεν είναι πια σε θέση να κάνουν έρωτα με τις γυναίκες μας σε όλη την χώρα μας!». («Ρractice their love» η επίμαχη έκφραση). 6/9/2004

3. «Η γυναίκα του φίλου μου Γερουσιαστή Μπιλ Φριστ είναι ένα κορίτσι του Τέξας, ακριβώς όπως κι εγώ!». 27/5/2004 (Μετά φταίμε εμείς που τον λέμε Μπούστη;).

4. «Αυτό πρέπει να είναι προϋπολογισμός. Έχει πολλά νούμερα πάνω του». 5/5/2000.

5. «Τον τελευταίο ενάμιση αιώνα οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία έχουν σχηματίσει μία από τις πιο σταθερές συμμαχίες». Τόκιο, 18/2/2002.

6. Πάλι για την Ιαπωνία: «Βέβαια, δεν ήταν πάντα δεδομένο ότι είχαμε καλές σχέσεις. Μην ξεχνάμε ότι οι ΗΠΑ πριν κάποιες δεκαετίες ήταν σε πόλεμο με την Αμερική». (Ήθελε να πει «Ιαπωνία» και είπε «Αμερική», γλώσσα λανθάνουσα).

7. «Ευχαριστώ την Αγιότητά Σας. Σούπερ λόγος!». Προς τον Πάπα Βενέδικτο, 16/4/2008.

8. Συν το γεγονός ότι συνήθιζε να αποκαλεί όλα τα μέλη της κυβέρνησης, αλλά και τους ξένους ηγέτες με παιδικά παρατσούκλια. Ας πούμε ο Πούτιν ήταν ο «Πούτι-που» (μήπως διάβαζε slang.gr στην κυπριακή;).

9. Και το ανεπανάληπτο επεισόδιο που χαιρετούσε Αλβανούς στους δρόμους των Τιράνων κι ένας του έκλεψε το Ρόλεξ του!

Τα ήθελε ο Μπούστης ή του ξεφεύγαν;

Ο μπάτσος ειδικών αποστολών που κυκλοφορεί αντακάβα (under cover, παραλλαγμένος/ιν κόγκνιτο) στα στέκια των παρανόμων, διεισδύει στις συμμορίες και συγκεντρώνει εκ των ένδον στοιχεία για το συνδικάτο του εγκλήματος και την ιεραρχία των προσώπων μέσα σ' αυτό.

Πλείστες αμερικλάνικες ταινίες έχουν αντλήσει τη θεματολογία τους από τις εν λόγω αστυνομικές επιχειρήσεις, με κορυφαίες το Donnie Brasco (βασισμένο στην αληθινή ιστορία του Joseph Pistone, με τον Johnny Depp στον ομώνυμο ρόλο) και, φυσικά το θρυλικό Serpico με τον Al (fonso) Pacino στον ρόλο του πράκτορα Frank Serpico, ερμηνευμένο με τέτοια επιτυχία, που χάρισε την ταυτωνυμία «Σέρπικο» σε κάθε μπάτσο του συγκεκριμένου είδους.

Ο Σέρπικο παίζει συχνά την ζωή του κορώνα-γράμματα καθώς, αν αποκαλυφθεί ο διπλός ρόλος του από τους γκάνγκστερ τους οποίους συναναστρέφεται, είναι πολύ πιθανό να βρεθεί με ένα τρίτο μάτι, ενώ και στις περιπτώσεις που φέρει σε πέρας την αποστολή του, δεν τον αναμένει παρά μια πενιχρή αμοιβή (στα όρια της δημοσιονομικής λιτότητας) και μια ζωή στην εξορία με νέο πιστοποιητικό γέννησης και υπό πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων.

ΥΓ: Ρισπέκ στη salina για το λ. σεκιουριτάς