Tagged definitions (12)
Showing 1-10 from 12

Παπαρωνύμια βαπτίζω σλανγκική αηδία υπαρκτά ακρωνύμια που το σλανγκεπώνυμο πλήθος παραφράζει λολαδερώ τω τρόπω. Το κλασικότερο παράδειγμα έρχεται από τα όχι και τόσο ευτυχισμένα παιδικά μας χρόνια: δέν έχουμε ηλεκτρισμό (Δ.Ε.Η.), ούτε τηλέφωνα έχουμε (Ο.Τ.Ε.)• έχουμε όμως τουρισμό (Ε.Ο.Τ.). Βγάζουν ακόμα γέλιο, 40 χρόνια μετά.

Το σάη έχει ήδη πάμπολλα καταχωρημένα, κυρίως φαντραρώνυμα και μπατιρώνυμα (© sarant). Ας πανηγυρίσουμε το φαινόμουνο «παπαρωνύμια» αποδελτιώνοντας τα κυριότερα:

Οργανισμοί, γραφειοκρατικά, πολιτικά, αθλητικά, μπατιρώνυμα

Φαντραρώνυμα

Πηγές: νέτι, σλάνγκρρ, sarantakos.

Μιζών ελληνικό λεξικό: (Από το Inbox του ταχυδρομείου μου και την επικαιρότητα)

Μιζοσκόταδο (το): Προσπάθεια συσκότισης και συγκάλυψης της αλήθειας στην υπόθεση της Siemens. Π.χ. Η δικαιοσύνη ψάχνει τους ενόχους στο μιζοσκόταδο.

Mιζοκακόμοιρος (ο): πολιτικός για τον οποίον υπάρχουν ενδείξεις ότι εμπλέκεται στο σκάνδαλο με τις μίζες, αλλά παριστάνει τον κακόμοιρο προκειμένου να πείσει για την αθωότητά του. Π.χ. Διάβασες τις δηλώσεις που έκανε ο Τ. βγαίνοντας από τον ανακριτή; Τον εγκατέλειψε το κόμμα του, λέει ο μιζοκακόμοιρος.

Μιζοτιμής (επίρρημα): Ελάττωση της τιμής της μίζας κατά το ήμισυ, σε περιόδους όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός πολιτικών πρόθυμων να εμπλακούν. Π.χ. Εκεί που τα είχαμε βρει και ήμασταν έτοιμοι να συμφωνήσουμε, μπλέχτηκε και ο Κυριάκος και μας έκανε χαλάστρα. Η συμφωνία έκλεισε μιζοτιμής.

Μιζεκλίκι (το): πρόγευση /μικρή προκαταβολή μίζας. Π.χ. Ο εξοπλισμός του πολιτικού γραφείου του με καινούργιο τηλεφωνικό κέντρο ήταν το μιζεκλίκι της υπόθεσης. Τα χοντρά λεφτά δόθηκαν αργότερα.

Mιζονέτα (η): πολυτελής κατοικία που αποκτήθηκε ως αντάλλαγμα πολιτικής εκδούλευσης. Π.χ. Είδες την μιζονέτα του Aκη στο Πανόραμα; Έχει ένα wc λιγότερο από την βίλα του Μητσοτάκη.

Μιζανπλί (το): προϊόν συναλλαγής που αποδίδεται εις είδος, συνήθως με μορφή κοσμημάτων ή άλλων τιμαλφών, σε συζύγους, ερωμένες ή κόρες πολιτικών. Π.χ. Βλέπεις την κοτρόνα που φοράει στο χέρι το τσουλί; Μιζανπλί του υπουργού από την υπόθεση του OTE είναι.

Μιζολιθική εποχή: Χρονικά συμπίπτει με περιόδους όπου εξαγγέλλονται μεγάλα έργα, μεγάλες διοργανώσεις, μεγάλες αγορές του αιώνα κλπ. Και πέφτουν οι μεγάλες μίζες. Π.χ. Γαμώ την ατυχία μου. Τώρα βρήκαμε να είμαστε έξω από τα πράγματα; Τώρα που είναι η μιζολιθική εποχή και τρώει η μίζα σίδερο;

Μιζολαβητής (ο): παρένθετο πρόσωπο που μεσολαβεί στο δαιδαλώδες σύστημα διακίνησης της μίζας, μέσα από εμβάσματα, off-shore εταιρείες κλπ, προκειμένου να χαθούν τα ίχνη του μαύρου πολιτικού χρήματος. Π.χ. Ισχυρίζεται ότι τον έμπλεξαν χωρίς να το θέλει. Θα τη γλιτώσει φτηνά όμως. Ένας απλός μιζολαβητής ήταν.

Μιζάνοιχτος (ο): πολιτικός που εντέχνως αφήνει να διαρρεύσει σε επιχειρηματικούς κύκλους ότι είναι ανοιχτός σε προτάσεις συναλλαγής. Π.χ. Εκλογές έρχονται. Τα έξοδα πολλά. Δηλώνω μιζάνοιχτος σε υποψήφιους χορηγούς.

Απομιζώ: σύγχρονη γραφή του ρήματος απομυζώ. Το ρήμα 'απομυζώ' που σημαίνει 'αναρροφώ, βυζαίνω, αποσπώ συνεχώς χρήματα, μετατρέπεται σε 'απομιζώ' όταν ο ενεργών είναι πολιτικό πρόσωπο. Π.χ. Απομίζησε τους πάντες επί υπουργίας του. Να φανταστείς ότι τον αποκαλούσαν ο μίστερ 2%. Τόση ήταν η προμήθειά του.

Ακολουθεί μια «κολεκτίβα» από διάφορες ατάκες που έχουν ακουστεί σε ιατρεία:

• Παίρνω χάπια γαστροανθεκτικά (“δηλαδή χάπια που παίρνω για να αντέχω τα άλλα φάρμακα”)
• Ο γαστρεντερολόγος μου βρήκε ελικόπτερο (ελικοβακτηρίδιο)
• Ακούω αχούς στο αυτί και καμπάνες στο κεφάλι
• Γιατρός: Κυρία μου, έχετε σακχαρώδη διαβήτη Ασθενής (γυναίκα): Πωπώ! Τόσο καιρό είχα ζάχαρο – τώρα έχω και διαβήτη;
• Λιποθύμησα γιατί ήταν το καλοριφέρ στο διαπασόν
• Έχω εκρηκτική ωτίτιδα (εκκριτική ωτίτιδα)
• Γιατρέ, έχω ακούσει πολλά καλά λόγια για σας – είσαστε πολύ απαράδεκτος…
• Επέρασα από το βαρέλι (έκανα αξονική)
• Μου βρήκαν τις αρτηρίες λερωμένες (με στενώσεις)
• Μου βρήκαν πνευμονική εισβολή (εμβολή)
• Έχω αυξημένα γλυκερίδια (τριγλυκερίδια)
• Έπαθα σπονδυλογλίστρημα (σπονδυλολίσθηση)
• Έχω περάσει πτερύγια (πρόκειται για πτερύγιο οφθαλμού και όχι ότι φτέρωσε…)
• Έχω γαστρική ταχυδρόμηση (γαστροισοφαγική παλινδρόμηση)
• Γιατρέ, το αγχολυτικό δε μου έκανε τίποτα, οπότε πήρα ένα ηρεμιστικό και μ’ έπιασε
• Πήγα τη γυναίκα μου στο «Υγεία» (Κέντρο Υγείας της περιοχής και όχι φυσικά το θεραπευτήριο «Υγεία»)
• Ασθενής: γιατρέ έπεσα – μήπως έσπασα κάνα κόκκαλο; Γιατρός: όχι – μόνο εβροντήθηκες…
• Έκαμε χειρουργείο στο μάτι γιατί ήταν τρύπιος ο μπόμπολας (βολβός)
• Γιατρέ, έχω αναστολές… (Έκτακτες συστολές)
• Πίνω χάπι Lacoste (Losec)
• Η καρδιά μου χτυπά παρά φύσιν
• Έχω όζοντες στο θυρεοειδή (όζους)
• Μου ζήτησαν βιομηχανική εξέταση (βιοχημική)
• Αγόρασα ηλεκτρικό πιεστικό (πιεσόμετρο)
• Έχω σπονδυλοαθλίτιδα (σπονδυλαρθρίτιδα)
• Πήγα στον αδενολόγο (ενδοκρινολόγο)
• Με εξέτασαν στο γυάλινο τοίχο (διαφανοσκόπιο)
• Βγάζω φλέμα με μπουρμπούλους (φυσαλλίδες)
• Ήρθα να μου βάλεις το φλόμπερ (Holter)
• Γιατρέ μου, θέλω να τα πούμε στοματικώς...
• Δεν είμαι πιεσικιά (υπερτασική)
• Έπαθε πνευματικό εμφύσημα (πνευμονικό)
• Έχω ισχιαλγία στους ώμους (και όχι στο ισχιακό νεύρο του ποδιού;)
• Πήγε στον νευρολόγο και του έκανε ένα εγκεφαλικό. (εγκεφαλογράφημα)
• Έχει συνοριακές τιμές τρανσαμινασών (οριακές)
• Ο ασθενής ήταν ανέκδοτος για να μπεί στο νοσοκομείο
• Παίρνει αγγουρόν (Angoron) και μ**νοσορντίλ (Monosordil) για την καρδιά
• Παίρνει Ζαντάμ για το στομάχι (Zantac)
• Έχει αυξημένη πίσσα στο προστάτη (PSΑ - Πι Ες Έι - ειδικό προστατικό αντιγόνο)
• Υπόθετα Πουστοπάν (Buscopan)
• Πίνει Vascation (το αντιυπερτασικό Vascase και φυσικά όχι Carnation)
• Οι γιατροί έπεσαν πάνω του και του κάνανε μ***κίες (μαλάξεις) και στο τέλος τον ανατινάξανε κιόλας (ανατάξανε)
• Είχα εξώπλασμα στο αίμα (τοξόπλασμα)
• Του είχαν κάνει πολλά καρδιογραφήματα αλλά ηλεκτροκαρδιογράφημα ποτέ (πρόκειται για το ίδιο πράγμα)
• Γιατρέ μου τα αντισυλληπτικά που παίρνει η γυναίκα μου κάνουν και για τη σκύλα μου; Γιατρός: Δεν ξέρω... καλού κακού βάλε και ένα προφυλακτικό!
• Έπεσα και χτύπησα το λεκανοπέδιό μου. (λεκάνη)
• Έχω έλκος στον εξαδάκτυλο (12δάκτυλο)
• Πήγα στα υπεραστικά του Νοσοκομείου (επείγοντα )
• Παίρνει κοκορέλαιο (καστορέλαιο) για την δυσκοιλιότητα
• Σπουδαίος ιατρός σου λέω, Αλέκτωρ Πανεπιστημίου (λέκτωρ).
• Ελληνοαμερικάνος: «πάσχω από σούπερ – θυροειδισμό» (υπερ-θυρεοειδισμό)
• Έχω αχιβάδες (αιμορροΐδες)
• Είμαι αναλγητικός τύπος (εξηγεί ότι δεν πονάει εύκολα)
• Moυ πείραξε την χλωροφύλλη του εντέρου (χλωρίδα)
• Πρέπει να κάνουμε το περίγραμμα (σχήμα)
• Γιατρέ, μήπως έχω φυσίγγιο; (συρίγγιο)
• Ο πατέρας μου είχε κολόν- μπαρέ (Guillain – Barre)
• Μήπως απελευθερώθηκε ο γιατρός;
• Μού είπαν να βάλω μετασχηματιστή (απινιδωτή...)
• Θέλω καρδιογράφημα γιατί θέλω να κάνω λαμπαδοσκόπηση (λαπαροσκόπηση)
• Θα πάω στην αγρότισσα (αγροτική ιατρό)
• Έχει ένα ομοίωμα (ινομύωμα)
• Ωραία τα ραντεβού του ΙΚΑ, πριν γινόταν πολύ συνασπισμός. (συνωστισμός)..
• Έκανε λαμπαδοσκόπηση στη χολή (λαπαραοσκόπηση)
• Eχει όζον στο θυρεοειδή (όζο)
• Πήρε υπόθετο Τουρκολαξ για τη δυσκοιλιότητα (Dulcolax)
• To προϊστορικό του ασθενούς . . . (ιστορικό)
• Έκανε ασθενογραφία (ακτινογραφία)
• Γιατρέ, ο γιος μου είναι τύπος τρεχούμενος (αθλείται...)
• Έπαθε λιποθυμία, κάτι σα νέκρωση - της είπε ο γιατρός να πάει στα Γιάννενα για μαγνητοσκόπηση
• Παίρνω ένα χάπι που μολέρνει το αίμα (αραιώνει)
• Η γυναίκα μου έχει ασθενοφόρωση...(οστεοπόρωση)
• Αρρώστησα με ζάχαρη…(σάκχαρο)
• Έχει πεσμένο ρευματοκρίτη [γιατί έχει ρευματισμούς] (αιματοκρίτη)
• Με πήραν στο πρώτο παραμονεύον νοσοκομείο…(εφημερεύον)
• Μου κάμανε ένεση μουσολίνι (Muscoril)…
• Έχει μεγαθλαστική αναιμία ( μεγαλοβλαστική )
• Σηματοδότης καρδιάς ( βηματοδότης )
• Γιατρέ έχω μουρούτιτα... (ιγμορίτιδα)
• Μου βάλαν καφετήρα στην ουρήθρα…(καθετήρα)
• Είμαι τύπος αγχολυτικός…
• Η γυναίκα μου έχει πέτρα στη χολή και θα την χειρουργήσουνε με ραβδοσκόπηση…
• Έχω ιστιοπόρωση…(οστεοπώρωση)
• Θέλω να μου γράψεις γλουτοφάγους (Glucophage)
• Μου βάλανε σωλήνα Levi’s... (Levine)
• Mου βρήκανε κισσούς μελισσοφάγου (κιρσούς οισοφάγου)
• Έχω θετικό Αυστριακό Αντιγόνο (Αυστραλιανό)
• Δεν τρώει καθόλου φοιτητικές ίνες ( = φυτικές ίνες )
• Γάλα αμνησίας, Γάλα Κορινθίας ( = Γάλα Μαγνησίας )
• Έκανα μία αιμοκάθαρση ( = αιμορραγική κένωση )
• Παίρνω συνεχώς το φυτοφάρμακο ( = All-Bran)
• Πήρα φουσκοπάν (Buscopan, για το φούσκωμα)
• Ξέχασα να φέρω το συνταγματολόγιο του ΟΓΑ (συνταγολόγιο)
• Σύζυγος προς γυναικολόγο: «Κατά την ερωτική επίπληξη …»
• Μου σύστησαν να κάνω μία κατασκόπηση στομάχου. (ενδοσκόπηση)
• Παρακαλώ ένα ραντεβού για γαστρορραγία (γαστρογραφία)
• Γιατρέ, είστε εφημέριος σήμερα; (εφημερεύων)
• Ο πόνος με χτυπάει πίσω στις πινακίδες μου (ωμποπλάτες)
• Έχω στένωση στο σαρκοφάγο μου (οισοφάγο)
• Σαρωτική τομογραφία (αξονική)
• Ο Δημοκρίτης (αιματοκρίτης) έπεσε.
• Έχω ισχιαλγία στο πρόσθιο τοίχωμα της καρδιάς (και όχι στο πόδι;)
• Μου κάνανε 4 γεωτρήσεις στα πνευμόνια μου (διατρήσεις)
• Ο άρρωστος έχει συκώτι στο πάγκρεας
• « Προσήλθε νεκρός » - Γράφτηκε κατ' επανάληψη στο βιβλίο εξωτερικών ιατρείων.
• Είμαι επί 5 μέρες άνεργη (δεν έχει ενεργηθεί)
• Με στείλαν στον γκανγκστερολόγο για να κάνω γκαγκστροσκόπηση (γαστρεντερολόγο - γαστροσκόπηση) .
• Ιατρέ μου τώρα δε πονάω πολύ, πονάω έτσι, ανεπαίσχυντα (ανεπαίσθητα) !
• Άνδρας ασθενής: « Ιατρέ , έσπασα την αριστερή κλειτορίδα μου», δείχνοντας την αριστερή κλείδα του.
• Μήπως είναι διάρροια από ζαμπονέλα; (σαλμονέλα)
• Η σύζυγος διαβητικού βοηθάει κατά τη λήψη του ιστορικού: «Πες στο γιατρό ότι κάνεις σωλήνες». (ινσουλίνες)
• Πάσχει από βαριά ασθενοπόρωση (οστεοπώρωση)
• Ήρθε το σφαξ από την Αθήνα; (φαξ)
• Ιατρέ, ο άντρας μου δε βάζει προφυλακτήρες και είμαι έγκυος ξανά.
• Θέλω να κάνω ένα πλήρες τσεκ-ιν (τσεκ απ)
• Ατομικό Αναμνηστικό: Πολιτισμικές ωοθήκες (πολυκυστικές)
• Ντρίπλες αγγείων (Triplex)
• Σαξωνική Φωτογραφία (αξονική τομογραφία)
• Η χλωρίδα και η πανίδα (=οξύουροι) του εντέρου
• Χθες έκανε κατακλυσμό ( και υποκλυσμό)
• Εισερχόμενο μήνυμα στον αυτόματο τηλεφωνητή αγροτικού ιατρείου: μπιπ.... Πού είναι ο γιατρός;.......Ορέ σου μιλάω! Πού έιναι ο γιατρός;...........Ορέ του μιλάω και δεν μ' ακούει!..........Ποιος είσαι ορέ παιδί;.........Μπάααααα.........Με κογιονάρει ετούτος εδώ.........Μου λέει κάτι νούμερα αλλά δεν προκάνω να τα γράψω!!!!!
• Γιατρέ μου, γράψε μου σε παρακαλώ δύο Λαστίξ (Lasix) και δύο Καροτέν (Capoten)!
• Γιατρέ μου γράψε μου σιρόπι Μοσκοβολάν (Mucosolvan) για το βηχιό!!
• Γιατρέ μου θα μου γράψεις δύο Λοναρί (Lonarid) και ένα Μποστάν (Ponstan);
• Υπεραστική κρίση (υπερτασική)

Το παρακάτω αποτελεί μία προσπάθεια διευκόλυνσης των συμπατριωτών μας στην συνεχή και ακατάπαυστη ενασχόλησή τους με το εθνικό μας σπορ και -όχι- δεν εννοώ τη μαλακία. Αυτή έχει περάσει στη δεύτερη θέση (την κρίση μου μέσα) και στην πρώτη είναι βέβαια η μίζα, η επονομαζόμενη προσφάτως και Miesens.

Το λεξικό που ακολουθεί είναι μία προφανώς μη εξαντλητική λίστα σχετικών με τη μίζα όρων. Ο λόγος που η λίστα δεν είναι πλήρης είναι διότι τίποτε στη ζωή αυτή δεν είναι τζαμπαντάν. Αν βγάλω κι εγώ κάτι για τον κόπο μου, ίσως, λέω ΙΣΩΣ, μπορέσω να βρω και τα υπόλοιπα λήμματα - για τους ορισμούς δεν μπορώ να υποσχεθώ;)

• μιζοσκόταδο, το: προσπάθεια συσκότισης και συγκάλυψης της αλήθειας στην υπόθεση της siemens. (Παρ. 1)
• μιζοκακόμοιρος, ο: πολιτικός για τον οποίον υπάρχουν ενδείξεις ότι εμπλέκεται στο σκάνδαλο με τις μίζες , αλλά παριστάνει τον κακόμοιρο προκειμένου να πείσει σχετικά με την αθωότητά του. (Παρ. 2)
• μιζοτιμής: ελάττωση της τιμής της μίζας κατά το ήμισυ, σε περιόδους που υπάρχει μεγάλος αριθμός πολιτικών πρόθυμων να εμπλακούν. (Παρ. 3)
• μιζεκλίκι, το: πρόγευση / μικρή προκαταβολή μίζας. (Παρ. 4)
• μιζονέτα, η: πολυτελής κατοικία που αποκτήθηκε ως αντάλλαγμα πολιτικής εκδούλευσης. (Παρ. 5)
• μιζανπλί, το: προϊόν συναλλαγής που αποδίδεται εις είδος, συνήθως με μορφή κοσμημάτων ή άλλων τιμαλφών, σε συζύγους, ερωμένες ή κόρες πολιτικών. (Παρ. 6)
• μιζολιθική εποχή, η: χρονικά συμπίπτει με περιόδους όπου εξαγγέλλονται μεγάλα έργα, μεγάλες διοργανώσεις, μεγάλες αγορές του αιώνα κλπ και πέφτουν οι μεγάλες μίζες. (Παρ. 7)
• μιζολαβητής, ο: παρένθετο πρόσωπο που μεσολαβεί στο δαιδαλώδες σύστημα διακίνησης της μίζας, μέσα από εμβάσματα, off-shore εταιρείες κλπ προκειμένου να χαθούν τα ίχνη του μαύρου πολιτικού χρήματος. (Παρ. 8)
• μιζάνοιχτος, ο: πολιτικός που εντέχνως αφήνει να διαρρεύσει σε επιχειρηματικούς κύκλους ότι είναι ανοιχτός σε προτάσεις συναλλαγής. (Παρ. 9)
• απομιζώ: σύγχρονη γραφή του ρήματος απομυζώ. Tο ρήμα που σημαίνει «αναρροφώ, βυζαίνω, αποσπώ συνεχώς χρήματα» μετατρέπεται σε απομιζώ όταν ο ενεργών είναι πολιτικό πρόσωπο. (Παρ. 10)

Πηγή: FAQ και www.mybike.gr

Άλλος ένας κατάλογος, ανοιχτός προς δημόσια συμπλήρωση. Πρόκειται για παραποιημένα ονόματα κλασικών έργων, ταινιών κλπ, τα οποία είτε στέκουν ως απλά λογοπαίγνια, ή έχουν επισήμως αποτελέσει τίτλο τσόντας.

1. Αγάπη μου μεγέθυνα το πουλί μου (Αγάπη μου, συρρίκνωσα τα παιδιά, ταινία)
2. Άγρια Αρχιδέα (Άγρια Ορχιδέα, ταινία)
3. Γαμάτε Κιντ (Καράτε Κιντ, ταινία)
4. Γαμημένος την 4η Ιουλίου (Γεννημένος την 4η Ιουλίου, ταινία)
5. Η Ντ' Αρπαχτάν και οι 3 σωματοπήδακες (Ο Ντ’ Αρτανιάν και οι τρεις Σωματοφύλακες, κλασικό μυθιστόρημα και ταινία)
6. Η σιωπή των αχαμνών (Η σιωπή των αμνών, ταινία)
7. Η ψωλομαζώχτρα (Η Σταχομαζώχτρα, Αλ. Παπαδιαμάντης)
8. Θωρηκτό Πρωκτέμκιν (Θωρηκτό Ποτέμκιν, ταινία)
9. Ιφιγένεια εν Καυλίδι (Ιφιγένεια εν Αυλίδι, Ευριπίδης)
10. Κόμης Μοντεχύστο (Ο Κόμης Μοντεκρίστο, κλασικό μυθιστόρημα και ταινία)
11. Κωλική επαναφορά (Ολική επαναφορά, ταινία)
12. Μη μου τους κώλους τάραττε (Μη μου τους κύκλους τάραττε)
13. Μια φορά κι έναν καιρό στην άγρια στύση (Μια φορά κι έναν καιρό στην Άγρια Δύση, κλασικά Ντίσνεϋ)
14. Μπούτια ερμητικά κλειστά (Μάτια ερμητικά κλειστά, ταινία)
15. Ο έμπειρος της Βενετίας (Ο Έμπορος της Βενετίας, Σαίξπηρ)
16. Ο μύθος του ακέφαλου καβλιάρη (Ο μύθος του ακέφαλου καβαλάρη, ταινία)
17. Ο Παλούκι Λουκ και η αδερφή Βάλτον (Ο Λούκυ Λουκ και οι αδελφοί Ντάλτον, κόμικ)
18. Ο Παλούκι Λουκ στην Άγρια Στύση (Ο Λούκυ Λουκ στην Άγρια Δύση, κόμικ)
19. Ο Ρομπέν των πρωκτών (Ο Ρομπέν των Δασών, μυθιστόρημα)
20. Ο Χάρι Σπρώχτερ και η κάμαρα με τους δονητές (Ο Χάρυ Πόττερ και η κάμαρα με τα μυστικά, ταινία)
21. Πολύ σκληρός για να χωρέσει (Πολύ σκληρός για να πεθάνει, ταινία)
22. Πουτανικός (Τιτανικός, ταινία)
23. Στο τρένο θα στον σφυρίξω τρεις φορές (Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές, ταινία)
24. Τα κανόνια του βυζαρόνε (Τα κανόνια του Ναβαρόνε, ταινία)
25. Το κλαρίνο του λοχαγού Κωλέρι (Το κλαρίνο του λοχαγού Κορέλι, μυθιστόρημα και ταινία)
26. Το πυρωμένο καβλί (Το πουλί της φωτιάς, Στραβίνσκι)

Είναι τα γνωστά ακαταλαβίστικα που συναντάμε σε όλα τα λεξικά ξένων γλωσσών που υποτίθεται ότι μας βοηθάνε να προφέρουμε σωστά την κάθε λέξη. Ένα λεξικό που σέβεται τον εαυτό του όπως το slang βεβαίως βεβαίως (του Θεμιστοκλέους, βεβαίως βεβαίως), δε θα μπορούσε να μην έχει και αυτό κάτι παρόμοιο να επιδείξει. Ορίστε οιπόν η slangίστικη έκδοση των phonetics.

Γαλλικά
L'émi boucallion = λαιμοί μπουκαλιών Craci vareglion = κρασί βαρελιών Qu'est-ce qu'il y a = και σκυλιά C' est la pas piou = σέλα παπιού Gelé c'est que c'est que c'est baul = ζελέ σε κεσέ και σε μπολ

Γιαπωνέζικα
Metrameto Harakaki = μέτρα με το χαρακάκι Solinaki yaura = σωληνάκι για ούρα Kafasaki yamura = καφασάκι για μούρα Takata kasoni e nakasaki = τάκα-τάκα σώνει ένα κασάκι Nashushiro tokasoni = να σου σύρω το κασόνι Yatohoma = για το χώμα Ostayasupa = οστά για σούπα Yakitamutaura = για κοίτα μου τα ούρα (ή ο ουρολόγος στα γιαπωνέζικα) Yakaura = για καούρα (ή ο στομαχολόγος)

Ιταλικά La mia volo ela me caro = Λαμία-Βόλο έλα με κάρο Canto me lato = κάν' το μελάτο Adiamo cimento = αντί άμμο, τσιμέντο Ti amo ti votsalo = τι άμμο, τι βότσαλο

Γερμανικά
Sfachtus = σφάχτους Biete, richeinere = μπείτε, ρηχά είναι ρε

Αγγλικά
Into the spot = είν' του Δεσπότ' To you too funny = του γιού του Φάνη Sleep for us = σλίπ φοράς A nice party = ε, να η Σπάρτη She has money = συ χεσμένη Kill kiss = Κιλκίς The necklaces = δεν έκλασες

Μετά από επίμονες (απ)αιτήσεις πολλών φίλων noms, nous ne disons pas), αποφασίζω να σα σκαταγράψω (σκόπιμο το κακέμφατο) μερικές απ' αυτές τις γαλλίζουσες εκφράσεις που ακούγονται τήδε κακείσαι, δίκην μεταφράσεων, και που θυμίζουν πλέον αυτόματους γουγλισμούς (no offense intended).

Πριν εμφανιστούν οι κομπιούτορες, συλλέγαμε, προ πεντηκονταετίας, τέτοια μαργαριτάρια, συνήθως ελληναγγλικά (καμία σχέση με greeklish), του τύπου: slowly the much oil, something is running at the gypsies', κλπ. Το αστείο συνίσταται στην αυτολεξεί μετάφραση χαρακτηριστικότατων ιδιωματισμών μιας γλώσσας εκ μέρους αμαθών, ή ημιμαθών, ή και εξελιγμένων γλωσσομαθών, αλλά με υψηλή αίσθηση του χιούμορ.

Από κλασικά μεταφρασομαργαριτάρια:

• Δεκαετία '60, το Καμάκι στη Σκανδιναβίδα: I love you. Αυτή: I love you too. Αυτός: I love you three.
• Δεκαετία '70, σε υπότιτλο της ΕΡΤ: General strike is coming = Έρχεται ο στρατηγός Στράικ.
• Πάλι από υπότιτλο στην ΕΡΤ (Καμάκι στο Love Boat): How about a night cap; = Θες ένα νυχτερινό σκουφάκι;
• Από βιβλίο περί ανασκαφών: Ένα ταμείο γεμάτο κόκκαλα = Une caisse pleine d'os.

Φυσικά, στην εδώ πλάκα, η σύνταξη, η σειρά των λέξεων, οι πτώσεις, κλπ., δεν αλλάζουν. Όσο πιο παλιός, λαϊκός, δυσνόητος και χαρακτηριστικά ρωμέικος ο ιδιωματισμός, τόσο καλύτερο το καλαμπούρι. Και οι πιο μοντέρνοι σλανγκισμοί έχουν τη θέση τους, αρκεί να' χουν πλάκα. Ωστόσο, για να βρεθεί η αντιστοιχία τους σε άλλες γλώσσες, είναι... «αλλουνού παπά ευαγγέλιο». Μ' άλλα λόγια, η αυτολεξεί μετάφραση ιδιωματισμών (έστω και λεξικολογικά σωστή) δε βγάζει νόημα για τους ξένους, απαιτείται μια απόδοση στην άλλη γλώσσα. Και μη μου πείτε ότι δεν είναι αργκοσλάνγκ.

Ήταν μια μόδα στα ανέκδοτα που προϋπήρξε για αρκετό καιρό του ξεσπάσματός της, ως μόδα κράτησε λίγο, αλλά άφησε μεγάλη κληρονομιά σε ατάκες.

Η δομή του ανεκδότου είναι η εξής απλή, κάτι που συνετέλεσε και στην υπερπαραγωγή μέχρις εξαντλήσεως του είδους. Ξεκινάμε με μια παραποίηση μιας παροιμιώδους ή μη φράσεως που παίζει με πολύ στάνταρ τρόπο στον καθημερινό λόγο (επί παραδείγματι ένα από τα πρώτα ήτανε το «κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι»), και κατασκευάζουμε μιαν ιστορία της οποίας το «ηθικό δίδαγμα» είναι η ατάκα που κατασκευάσαμε. Χώνουμε και τη σάλτσα μας, του γαμάμε και λίγο τη μανούλα στην αφήγηση, αλλά πάντα καταλήγουμε στην ερώτηση «ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα» πριν εκσφενδονίσουμε την παπαριά μας.

Ο πυρήνας και το μόνο απαράλλαχτο, τελικά, είναι η ατάκα στο τέλος, η ιστορία είναι ουσιαστικά θέμα έμπνευσης, και γι αυτό όταν το φαινόμενο έφτανε στον εκφυλισμό του, από βαρεμάρα έπεφταν μόνο οι τελικές ατάκες και όχι το κυρίως ανέκδοτο.

Μετά το πέρας αυτής της περιόδου, μας έμειναν αμανάτι πολλές απ' τις ατάκες των ανεκδότων που πέφτουν σε γελοία συμφραζόμενα και είναι πλήρως ισοδύναμες με τις αρχικές.

• Ο κόσμος τό 'χει βούτυρο κι αυτός κρυφό Καμπάρι (αφήγηση με ποτοαπαγόρευση κι έτσι).
• Κύλησε ο Ντέηντζερους και βρήκε το παπάκι.
• Χέστηκ' η φοράδα, Σταλλόνε.
• Όπου γαμούν πολλοί μαστόροι αργεί να σιδερώσει.
• Άλλος για Χίο τράβηξε και άλλος για Μυτιλήνη. (αφήγηση με ομαδική μαλακία για τα ελληνικά νησιά)
• Καθαρός Ουκρανός Αλβανές δε φοβάται (ένας μπίχλας Ουκρανός την πέφτει και τρώει χυλόπιτα, ο καθαρός είναι κουλ τύπος)
• Τρίχες Γιάννη, τρίχα πάντα. (Ο Γιαννάκης που χάνει όλα τα μαλλιά του και το κατοικίδιο πάντα του χάνει μια τρίχα)
• Από τον Τόλη έρχομαι και στη Στροφή Μαντέλα. (τύπος βγαίνει απ' τον Βοσκόπουλο τύφλα και στην πρώτη στροφή πατάει το Μαντέλα.)
• Τό 'να χέλι πνίγει τ' άλλο και τα δυο τον πρόσκοπο.
• Ένα το χέλι, Δώνη και η Άνοιξη ακριβή.
• Τα ράστα δεν κάνουν το μπαμπά.
• Η γρια η Kodak έχει το zoom in. (κόντρα στην φωτογραφία, ένας τύπος με μια ψηφιακή τα κάνει όλα καλύτερα, αλλά ο τύπος με την πανάρχαια κόντακ κερδίζει στο ζουμ.)
• Το καλό το σαλιγκάρι ξέρει κι άλλο μονομάτη.
• Στου kung-fu την πόρτα, όσα θέλεις χόρτα.

• Ηπιε ο γάιδαρος τον φετινό με γάλα

  τα περισσότερα μου τα θύμισε αυτό το μπλογκ

Κείνο που μας τρώει, κείνο που μας σώζει.

Εκφράσεις κατ' ευθείαν παρμένες από τα αγγλικά που μάς σερβίρουν οι της Αγγλοσαξονικής παιδείας μετέχοντες, με προεξέχοντα τον Αλέξη Παπαχελά.

Οι παπαχελληνικούρες κείτονται στην νεκρή ζώνη ανάμεσα σε αμερικλανιές τ. δώσε κώλο στον ρουφιάνο και στους φορ τεχ λουλζ μοντυπαϊθονισμούς τ. τα διαπραγματευτικά πατατάκια. Ορισμένες θα παραμείνουν δακτυλοδεικτούμενα μαργαριτάρια ενώ άλλες ήδη φοριούνται ad nauseam στην καθομιλουμένη.

Βλ. επίσης: αγγλιά.

Παρουσιάζουμε δειγματολογικά μερικές λέξεις-πίσω-από-τις-οποίες-κρύβεται-ο-Αλέξης και προσβλέπουμε και στην βοήθεια του κοινού.

Ασίστ: Khan (από το δουπού)