Tagged definitions (1575)
Showing 351-360 from 1575

Ο φρύνος (κάτι σαν βάτραχος) στα Καλαματιανά.

Ποδαράτη ή νυχτερινή ποδαράτη λέγεται στην Πάτρα η παρέλαση των πληρωμάτων το τελευταίο Σαββατόβραδο της Αποκριάς. Στην παρέλαση αυτή τα πληρώματα παρελαύνουν χωρίς τα άρματά τους, γι' αυτό και λέγεται ποδαράτη, σε αντιδιαστολή προς τη Μεγάλη Παρέλαση της Κυριακής.

Και τώρα προσδεθείτε στις θέσεις σας για ένα σεμνό και ταπεινό απάνθισμα ονομασιών του πέοντα και των καλαμπαλικίων στις νεοελληνικές ντοπιολαλιές.

• βάσανο, λόγω απαγορεύσεων και κακουχιών που επιτρέπουν στον πέοντα να εκτονώνεται σπανίως%
• βίλλα (Κύπρος). Οι μορφές βιλλίν και βίλλος παίζουν από τον μεσαίωνα.%
• γκαφλί (Κοζάνη)%
• δαυλί (Αρκαδία)%
• κακαλιά, το δέντρο%
• καραμπίνα. Τα όπλα είχαν την τιμητική τους και στην αρχαιότητα (πιχί σαυνίον, δόρυ)%
• κολόκα, η κολοκύθα%
• κομπαρούλα, κόμπος (Θήρα)%
• κουκούνα (Εύβοια)%
• κουμπούρα (Σπάρτη)%
• κρεμαντέλια, ο πέοντας και οι όρχεις μαζί επειδή κρέμονται (Ανατολική Ρούμελη)%
• λάλα, η κάμπια, το πέος μικρού παιδιού. Βλ. και Λαλιώτης.%
• ματζαφλάρι, το κρεμαστάρι (Βιθυνία)%
• μασουράκι, μικρό μασούρι, το πέος μικρού παιδιού (Στερεά Ελλάδα)%
• μέντζος, σκύλος (Μακεδονία). Η λέξη κύων χρησιμοποιείται από αρχαιοτάτων χρόνων.%
• μονόματος (Τριχωνία). Αγγλιστί: one-eyed trouser snake.%
• μπίλι, αιχμηρό κομμάτι ξύλου (Πελοπόννησος). Και στην αρχαιότητα έπαιζαν τα ορθίας (κατάρτι πλοίου), πάτταλος (πάσσαλος).%
• μπιτχάς (Γιάννενα)%
• μπουρνιδόρος, μπουρνί, πήλινο δοχείο (Ιθάκη)%
• μπουτσαρίκα (Μακεδονία). Βλ. και το ηρωικό θα μου κλάσετε τον μπούτσον.%
• μπράνα, είδος ποταμίσιου ψαριού (Ήπειρος)%
• παλιατζίκος. Για τους ταλαίπωρους πέοντες%
• παντέρημος. Βλ. αντίστοιχο«ρημαδιακό» για το αμνί.%
• παύλος (Σφακιά)%
• πόντσος (Μάνη)%
• πουτσάκι (Κέρκυρα), πουτσάκλα (Τριχωνίδα), πουτσάρα, πουτσαράκι (Πελοπόννησος), πουτσαρέλα (Κέρκυρα), πούτσαρος (Πελοπόννησος), πουτσί, πουτσίδι (Θεσσαλονίκη, Στερεά Ελλάδα)%
• πυρόβολος (Θεσσαλονίκη)%
• ράι, η ουρά (Ικαρία)%
• ρόζος (Κρήτ.) Χρησιμοποιείται και για το αιδοίον.%
• σερμαγιαλής, αρχικά σημαίνει κεφαλαιούχος. Ο πουτσαράς (Ν.Α. Αιγαίο)%
• σινακλίκια, ζώνη οπλισμού (Κύπρος)%
• σπαθί, το πέος τράγου (Πελοπόννησος)%
• συδριβίδι (Δ. Κρήτη)%
• σύνεργο (Θεσσαλονίκη, Πήλιο) Βλ. δημώδες «Γιατρέ που σ' αρέσουν τα κορίτσια, πιάσε τα σύνεργα τα μούνεργα και πάρε μου την πούτσα και χώσ' τηνα στον κώλο σου να κάνει πλάτσα-πλούτσα».%
• τζένιο (Κρήτη)%
• τομπρούκι, μεγάλος κορμός δέντρου (Στερεά Ελλάδα) τουφέκι (Εύβοια)%
• τριλέτρι (Μεγίστ.) (κυριολεκτικά = τριπλό άροτρο)%
• τσακμάκι (Θεσσαλονίκη). Otusbir çekmek («τα 31 τσακμακώματα») αποκαλείται η μαλακία στην φίλη γείτονα.%
• τσουτσούνα (Κύπρος και αλλού)%
• ύπουργα, αρχίδια και πούτσος μαζί (Λευκάδα)%
• χαλάτι, το παλαμάρι (Ήπειρος)%
• χαρχαγκέλια, οι κρεμάμενοι πέων και όρχεις (Σέρρες)%
• χρειασικό, αγροτικό εργαλείο (Μακεδονία)

Αρχίδια

• αβγά. Βλ. και την άλλη αυγών%
• αμάλαγα, αυτά που δεν πρέπει κανείς να αγγίζει%
• αμαρτωλά. Βλ. άσμα «Σου δίνω πίσω σου δίνω πίσω το μήλο μου δάνεισες δώσε μου πίσω δώσε μου πίσω το πλευρό μου και ξοφλάμε».%
• αμελέτητα%
• αμίλητα. Η σιωπή των αχ-αμνών.%
• αχαμνά%
• αποκατινά%
• βαριδάκια, βαρίδια%
• βόλια (Χίος) Βλ. και καλό βόλι, βωλαράκια (Κρήτη)%
• γείτονες. Χρησιμοποιείται από αρχαιοτάτων χρόνωνε, όπως και το παραστάται.%
• δέκαρα%
• δεκαράκια (Πελοπόννησος)%
• ζουβάχια (Κρήτη)%
• καρύδια%
• κοκόβια (Χίος)%
• κούρκουτα (Κρήτη)%
• λυμπά (Κύπρος)%
• μπάλες%
• μπομπόλια (Κέρκυρα, Θεσσαλονίκη)%
• τέτοια (Μάνη, Κρήτη)%
• τρυφερά, τρυφερούλια%
• φαμελιά (Κοζάνη)%
• ψαχνά

Πηγές: Μαρία Βραχιονίδου, «Οι ονομασίες των γεννητικών οργάνων στα νεοελληνικά ιδιώματα και διαλέκτους», Selected Papers (Democritus University of Thrace, 2012), το σλανγκρρρ και το νέτι.

Ο μαλακοπίτουρας μουνοσαλιάρης φλώρος, ο μουνόδουλος. Πιθανότατα εκ των μουνί και νιανιά.

Στην Κρήτη, έχει την ευρύτερη έννοια του γυναικά, του γκομενάκια (βλ. εδώ, σελ. 730).

Οι ταξιδιάρικοι σλάνγκοι γνωρίζουν πληθώρα επινοημένων σλανγκοτοπωνυμίων όπως: το αρχοντικό Λέτσοβο, τα ευωδιαστά Δρυμίκλανα, το διάσπαρτο με αγκωνάρια Κουραδόκαστρο, την αχαρτογράφητη Ίφκινθο (που όμως σαν τη Χαλκιδική δεν είναι), την ηρωική Κωλοπετεινίτσα, κ.ταλ.

Δράττομαι λοιπόν της ευκαιρίας να απανθίσω και ορισμένους σλανγκοτόπους που απλά δεν υπάρχουν:

• Βοϊδοπνίχτης, χείμαρρος που κατέβαινε από το Λυκαβηττό,%
• Βουρλοπόταμος, η σημερινή Αμφιθέα,%
• Βρωμολίμνη, η λίμνη Βουλιαγμένης,%
• Βυζάκια, χωριό @ Κύπρο,%
• Βωβούπολη, περιοχή του Αμαρουσίου επί της Λ. Κηφισίας,%
• Γαμισιανά, χωριό @ Τρίκαλα,%
• Γκαζοχώρι, το Γκάζι,%
• Γκαντζολία, ο Έβρος,%
• Γκασμαδία, Λήμνος και Μυτιλήνη,%
• Ελλαδιστάν, Φραπεδιστάν, Κοκκαλιστάν Ψωρολακόσταινα, Ψωρογιώργαινα, κλπ, η Ελλάδα,%
• Καγιενοχώρια, χωριό Άρμα (Θήβα),%
• Καρντασούπολη, η Θεσσαλονίκη,%
• Κλειτορία, χωρίο @ Ν. Αχαΐας,%
• Κωλοσούρτης, επικός δρόμος μεταξύ Μύλων και Αχλαδόκαμπου,%
• Λ.A., Λεκανοπέδιο Αττικής, Λιός Άντζελες (Λιόσια), Λεωφόρος Αλεξάνδρας, Λά-ρισα,%
• Μανχάνιαν, τα Χανιά,%
• Λιμένας Μουνιχίας, το Τουρκολίμανο Μικρολίμανο στον Πειραιά,%
• Μαρτυριάρικη Μεγαλόνησος, η Κύπρος,%
• Μερέντα, περιοχή @ Μαρκόπουλο,%
• Μιναρούπολη, η Πάτρα%
• Μοσκατό, το Μοσχάτο,%
• Μουνάδι, τοπωνύμιο @ Τήνο,%
• Μουνόκωλος, τοπωνύμιο @ Μάνη,%
• Μουνοπλύτης, τοπωνύμιο @ Αμοργό,%
• Μουνοθώρι, τοπωνύμιο @ Φούρν.,%
• Μουνοστήθι, τοπωνύμιο @ Αττική,%
• Μποστάνια Αράπικα, οι Τζιτζιφιές,%
• Μποχαλία, η Κως,%
• Ουγκάντα, η Σάμος,%
• Πάπαρι, χωριό @ Αρκαδία,%
• Πήδημα, χωριό @ Μεσσηνία,%
• Πίτσουν-σίτυ, το Περιστέρι,%
• Πόρτο Λούγκρα, γνωστό πουστολιμανάκι @ Βουλιαγμένη,%
• Σίλικον Βάλεϋ, Οδός Στουρνάρη,%
• Σκατούπολη, παλιό παρατσούκλι της Καλλιθέας,%
• Συκαρία, η Μύκονος%
• Τζιαμάικα, η Τζιά%
• Της Γριάς το Πήδημα, παραλία @ Άνδρο, πρώην ρέμα @ Βύρωνα,%
• Τσαμπικονήσι, η Ρόδος,%
• Τυρίκαλα, τα Τρίκαλα,%
• Πούτσαρη, τοπωνύμιο @ Θεσσ.,%
• Πουτσόβρυση, τοπωνύμιο @ Μακεδονία,%
• Πουτσικάκι, τοπωνύμιο @ Ιθάκη,%
• Τζιβιτζιλοχώρια, Ερεσός.%
• Φραπεδούπολη, η Θεσσαλονίκη (μη πάει ο νους σας στο κακό!),%
• Χεζολίθαρο, περιοχή μεταξύ Μεταξουργείου και Κεραμεικού,%
• Χεζοπόταμο, παλιό ρέμα εκεί που σήμερα βρίσκεται η Οδός Βουκουρεστίου,%
• Χουνταλέικα, Αργολίδα.

Πηγές: Μαρία Βραχιονίδου, «Οι ονομασίες των γεννητικών οργάνων στα νεοελληνικά ιδιώματα και διαλέκτους», Selected Papers (Democritus University of Thrace, 2012), εδώ, και το νέτι.

Το γυναικομάνι, η συνάθροιση γυναικών στο τοπικό ιδίωμα της Ζακύνθου.

Πιθανώς εκ των μουνί και επέλασις.

Χυδαίο λολοπαίγνιο πάνω στο μουνί και την ουρήθρα.

Εκφέρεται ποικιλοτρόπως:

• Κυριολεκτικά: το αιδοίον,
• Εγκωμιαστικά / σεξιστικά: η ωραία γκόμενα,
• Yβριστικά: ο δόλιος ανθρώπας,
• Λαογραφιακά: στη Σκύρο, είδος μέδουσας / μουνιού της θαλάσσης.

Το μουνί και η θάλασσα είναι οι μήτρες της ζωής. Ωσεκτουτού, εμείς οι Έλληνες με 14.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή και αιώνες ναυτικής παράδοσης είμεθα κατ εξοχήν έθνος θαλασσόκαβλων. Η Ελλάδα μας είναι η γης όπου για πρώτη φορά έβερ μουνί έσυρε καράβι (και συνεχίζει να το πράττει).

Σαν λαός γνωρίζουμε καλά ότι το ψάρι θέλει υπομονή και το μουνί κυνήγι· με φουσκοθαλασσιές στο παντελονόψαρο ψωλαρμενίζουμε την πουτάνα τη θάλασσα και βουτάμε ως αφρο-δύτες στα βαθειά με καμάκι ανά χείρας εις άγραν θαλάσσιας μουνίδας.

Οι πιο τυχεροί θα βγάλουν καμιά χταποδιάρα, οι λιγότερο θα μπλέξουν στα δίχτυα κάποιας φαρμακομούνας μύδουσας. Άλλοι πάλι θα πάρουν τον λούτσο, τρώγοντας μυδοπίλαφο από κάποια λείψυδρη στρειδομούνα και θα μείνουν σαν μια πούτσα στο Αιγαίο. Οι πιο φρόνιμοι θα συνεχίσουν τον αέναο κύκλο: δε γαμείς που δε γαμείς, δεν πας για ψάρεμα;

Ας πανηγυρίσουμε λοιπόν την θαλασσινή μας μουνοπαράδοση με το μικρό αυτό θαλασσομουναπάνθισμα:

• Αιδοίον πέλαγος: η μουνοπλημμύρα
• αστερίας: η σεξουαλικώς παθητική γυναίκα
• αχινός: το αιδοίο
• αχινοσαλάτα: τα εκκρίματα του γυναικείου αιδοίου
• γκόμενα-γαρίδα: γυναίκα με τρελό σώμα και χάλια μάπα. Κόβεις το κεφάλι και τρως το υπόλοιπο
• γκόμενα-μέδουσα: την βλέπεις και παγώνεις
• γοργόνα: ο μούναρος
• δαγκανόμουνο: μουνί με δόντι, vagina dentata
• ζαργάνα: ο μούναρος
• θαλασσινό βιάγκρα: μύδια, στρείδια κ.ταλ.
• θαλασσομούνι: η μέδουσα (Κρήτη) (*)
• μουνάβρα: είδος μαλακίου όμοιο με το καλαμάρι (Καλύμνος) (*)
• μουνάκλα: η μέδουσα (Παξοί) (*)
• μουνάρα: η μέδουσα (Πελοπόννησος) (*)
• μουνήθρα: η μέδουσα (Σκύρος) (*)
• μουνίτσα: η μέδουσα (Πόντος) (*)
• μύδι: το μουνί (Αγγλιστί, bearded mussel)
• μουνοθάλασσα: η μουνοπλημμύρα
• μπακαλιαρίλα: ε. η μουνίλα
• μπαρμπούνι: το παστάκι
• πεσκανδρίτσα: κακάσχημη γυναίκα με κρυφά όμως χαρίσματα
• σαλούφα: η άσχημη γυναίκα (είδος μέδουσας)
• στρειδομούνα: η δύσκολη, αυτή που έχει το μουνί στρείδι
• χέλι: κορμί αμαρτωλό
• χταποδιάρα: η γυναίκα που απλώνεται σαν χταπόδι στο σεχ. Βλ. επίσης: το μουνί και το χταπόδι όσο το χτυπάς απλώνει
• ψαροκασέλα: η χαμούρα
• ψαρομούνα:γυναίκα που βρωμάει καμένο ντουί

♪♫ Το μουνί και το δελφίνι
να ησυχάσω δε μ' αφήνει
πότε τρύπα πότε ψάρι
δε μου κάνουνε τη χάρη ♪♫
(Τζιπάκος)

Το άθυρμα, από το ρήμα αθύρω, παίζω. Η λέξη χρησιμοποιείται για το μαραφέτι (αντικείμενο) που παίζεται το παιχνίδι.

Γιαννιώτικο ιδίωμα.

Πετραδάκι, μικρή πέτρα στα Γιαννιώτικα. Επίσης κασκαρίκι και κατσκαρίκι.

Η λέξη φαίνεται να προέρχεται από το αρμένικο khachkar (խաչքար) που σημαίνει πέτρα με σταυρό. Βλ. επίσης και την οροσειρά Kaçkar στον Πόντο και την έκφραση κασκαρίκα.